Cá voi đang đối mặt với mối đe dọa chí tử từ con người

Theo dõi KTMT trên

Theo cảnh báo của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF), các loài cá voi trên thế giới đang phải đối mặt với các mối đe dọa ngày càng tăng trong các môi trường sống chính của chúng và ‘hành lang xanh’ mà chúng di cư.
Báo cáo của WWF cho rằng cá voi đang đối mặt với mối đe dọa ngày càng tăng trong các môi trường sống quan trọng, nơi chúng kiếm ăn, giao phối, sinh nở và nuôi dưỡng con non, cũng như các ‘hành lang xanh’ di cư của chúng.

ể xác định các mối đe dọa ngày càng tăng mà cá voi phải đối mặt dọc các hành lang di cư của chúng, WWF và các nhà khoa học biển đã sử dụng dữ liệu vệ tinh theo dõi 845 con cá voi trên toàn cầu được thu thập trong 30 năm qua để tạo ra bản đồ di cư đầu tiên của loài cá voi này.

Bản đồ nêu bật những mối nguy hiểm ngày càng tăng mà chúng phải đối mặt từ hoạt động của con người, cả trong môi trường sống quan trọng của chúng và trong quá trình di cư dọc theo bờ biển và xuyên đại dương như Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương.

Cho đến nay, mối đe dọa chí tử mà những gã khổng lồ biển này phải đối mặt là ngành đánh bắt cá, do vướng vào ngư cụ và “lưới ma” – thiết bị đánh cá bị mất hoặc bị bỏ rơi trên biển – nguyên nhân dẫn đến cái chết của khoảng 300.000 cá voi mỗi năm, theo báo cáo.

Chris Johnson, Trưởng nhóm toàn cầu về bảo tồn cá voi và cá heo tại WWF cho biết: Các vụ va chạm của tàu, nhựa hóa học, ô nhiễm tiếng ồn, mất môi trường sống và biến đổi khí hậu cũng là những yếu tố tạo ra sự nguy hiểm và đôi khi gây tử vong cho cá voi.

Sáu trong số 13 loài cá voi lớn đã được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) phân loại là nguy cấp hoặc dễ bị tổn thương do những mối đe dọa này, bất chấp nhiều thập kỷ được bảo vệ trước nạn săn bắt cá voi thương mại. Cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương cực kỳ nguy cấp, di cư giữa Canada và Hoa Kỳ, là một trong những quần thể dễ bị tổn thương nhất. Loài này đang đang bị suy giảm nhất trong 20 năm qua – chỉ còn 336 cá thể.

86% loài cá voi trơn đã từng vướng vào ngư cụ ít nhất một lần và từ năm 2017 – 2021, 34 con cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương đã chết ngoài khơi bờ biển Canada và Hoa Kỳ do bị tàu đâm và vướng vào ngư cụ.

Theo đó, WWF kêu gọi các chính phủ, các thể chế quốc tế, cộng đồng địa phương, các nhóm bảo tồn và ngành công nghiệp hành động khẩn cấp để bảo vệ cá voi trong bối cảnh các mối đe dọa ngày càng gia tăng dọc theo các tuyến đường di cư của chúng.

Trong khi, một con cá voi hấp thụ CO2 bằng hàng vạn cây xanh. Theo Trí thức trẻ, nghiên cứu cho thấy một con cá voi lớn có thể hấp thụ trung bình 33 tấn CO2 trong cuộc đời, trước khi chúng chết và chìm xác xuống đáy đại dương.

Ngoài việc tự nạp vào cơ thể mình một lượng CO2 đáng kể, cá voi còn hỗ trợ các loài thực vật phù du phát triển, đóng góp ít nhất 50% lượng oxy cho bầu khí quyển Trái Đất và thu lại lượng CO2 nhiều hơn cả 1,7 nghìn tỉ cây xanh cộng lại. Đó là một diện tích tương đương với 4 khu rừng Amazon.

Cũng theo bản báo cáo, chỉ cần tăng năng suất của các loài thực vật phù du lên thêm 1%, các tác động khí hậu tích cực từ đó sẽ tương đương với việc có thêm 2 tỉ cây xanh trưởng thành xuất hiện cùng lúc.

Các nhà khoa học ước tính giá trị của một con cá voi lên tới hơn 2 triệu USD, đã bao gồm giá trị carbon được cô lập trong suốt cuộc đời của nó, cũng như các đóng góp kinh tế khác như thúc đẩy ngư nghiệp và du lịch sinh thái. Tuy nhiên hiện nay quần thể cá voi đang bị sụt giảm ở tốc độ tương đương 1,3 triệu năm từ hoạt động săn bắt công nghiệp của con người.

Theo tính toán, nếu quần thể cá voi được bảo tồn và gia tăng lên ngưỡng 4 đến 5 triệu cá thể thì mỗi năm chúng sẽ thu được 1,7 tỉ tấn CO2 và tạo ra giá trị tương đương với 13 tỉ USD.

Rõ ràng, những lợi ích từ việc bảo vệ loài động vật có vú lớn nhất hành tinh quả thực không hề nhỏ. Và việc này lại càng trở nên bức thiết khi hiện nay lượng khí thải CO2 toàn cầu tăng kỷ lục​​​​​​.

Nguyễn Linh (T/h)