Hơn 30 triệu người dân nông thôn sử dụng nước chưa đạt chuẩn
Còn hơn 30 triệu người dân nông thôn chưa được sử dụng nước đạt Quy chuẩn Việt Nam.
Ngày 30/11, tại Sóc Trăng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã phối hợp với UBND tỉnh Sóc Trăng và Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam tổ chức Hội nghị Đánh giá kết quả thực hiện Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn theo Quyết định số 62/2004/QĐ-TTg nhằm đánh giá lại chiến lược quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường sau 16 năm thực hiện.
Theo báo cáo của Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT), từ năm 2000, chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định số 104/QĐ/2000-TTg ngày 25/8/2000; Bộ NN&PTNT là cơ quan được giao chủ trì tổ chức thực hiện.
Để tạo nguồn lực thực hiện chiến lược quốc gia, ngày 16/4/2004, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành QĐ số 62/2004/QĐ-TTg về chương trình tín dụng thực hiện chiến lược quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Đến nay, chương trình đã triển khai hoạt động trong 16 năm với tên gọi: Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn.
Mục tiêu của Chương trình, đến năm 2020, phấn đấu 100% dân cư nông thôn sử dụng nước sạch đạt QCVN với số lượng ít nhất 60 lít/người/ngày; 100% dân cư nông thôn sử dụng nhà vệ sinh hợp vệ sinh và thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, giữ sạch vệ sinh môi trường làng, xã; 100% cơ sở chăn nuôi có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh.
Kết quả đạt được của mục tiêu giai đoạn này là: 88,5% người dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh; 51% người dân nông thôn sử dụng nước đạt QCVN; 75,2% dân số nông thôn có nhà vệ sinh hợp vệ sinh. Mục tiêu về cơ sở chăn nuôi có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh cũng cơ bản đạt được.
Về nguồn lực đầu tư, mục tiêu đặt ra cho các giai đoạn là 160.000 tỉ đồng và kết quả đạt được là 106.733 tỉ đồng; kết quả huy động nguồn lực cho Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn từ năm 2000 đến nay đạt 106.733 tỉ đồng.
Có trên 6,5 triệu lượt hộ vay làm công trình nước; trên 6,2 triệu lượt hộ vay làm công trình vệ sinh gia đình (nhà vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi, bể bioga), góp phần tăng thêm 30% dân số được sử dụng nước hợp vệ sinh và 19,5% hộ có nhà vệ sinh hợp vệ sinh…
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ NN&PTNT, mặc dù đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhưng việc cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn vẫn còn nhiều tồn tại, như: Còn hơn 30 triệu người dân nông thôn chưa được sử dụng nước đạt QCVN (từ năm 2021 áp dụng Quy chuẩn cấp nước QC-01/2018/QCVN thì số lượng người dân chưa được cấp nước đạt quy chuẩn còn lớn hơn nhiều).
Hơn 16 triệu người dân nông thôn đang sử dụng nhà vệ sinh không hợp vệ sinh; hơn 5 triệu học sinh phổ thông chưa được sử dụng công trình nước sạch và nhà vệ sinh đảm bảo trong trường học...
Cùng với đó là những thức thách của biến đổi khí hậu, thiên tai, hạn hán, thiếu nước ngọt, mặn xâm nhập, ô nhiễm chất lượng nguồn nước ngày càng tăng, nguồn lực từ ngân sách còn hạn chế so với nhu cầu, năng lực và nguồn lực kiểm soát chất lượng nước ở nhiều địa phương còn yếu…
Để tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, tại hội nghị, các đại biểu đã trao đổi và đưa ra các giải pháp xoay quanh các vấn đề về hoàn thiện thể chế chính sách trong cấp nước và vệ sinh môi trường nông thôn, tập trung và ưu tiên đầu tư nguồn lực phát triển hạ tầng cơ sở, hoàn thiện các hệ thống cấp nước, công trình vệ sinh theo hướng hiện đại, đồng bộ, thuận lợi trong quản lý, vận hành để nâng cao hiệu quả sử dụng công trình.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, nước sạch và vệ sinh môi trường là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của mỗi người, mỗi gia đình và là yếu tố quan trọng cấp thiết trong việc bảo vệ sức khỏe, cải thiện điều kiện sinh hoạt cho nhân dân.
“Trước nhu cầu của nước sạch và vấn đề môi trường nông thôn ngày càng bức thiết, các chính sách tín dụng, việc huy động vốn trong dân, tổ chức tuyên truyền, thực hiện cần phải có sự đổi mới, quan tâm sâu sắc hơn nữa của các bộ, ngành liên quan, cấp chính quyền địa phương, người dân tham gia, nâng cao ý thức trong tiết kiệm nước, sử dụng nước hợp lý và bảo vệ môi trường, nhất là môi trường nông thôn”, ông Trần Thanh Nam nhấn mạnh.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam cũng lưu ý, hiện, toàn quốc còn hơn 30 triệu người dân nông thôn chưa được sử dụng nước hợp vệ sinh (quy chuẩn Việt Nam), còn 16 triệu người dân nông thôn đang sử dụng nhà tiêu (nhà vệ sinh) không hợp vệ sinh, hơn 5 triệu học sinh phổ thông chưa được sử dụng công trình nước sạch và nhà vệ sinh đảm bảo trong trường học...
Do đó, các cấp, ngành, địa phương phải tập trung giải quyết nước sạch và vệ sinh môi trường ở các hộ gia đình, nơi công cộng, trường học, quan tâm đến môi trường, cảnh quan; tiêu thoát, chống ô nhiễm nước thải, rác thải...
Nhật Hạ
