Trong những ngày xuyên Việt từ Vân Đồn đến Phú Quốc để khảo sát nghề chế biến nước mắm truyền thống, người viết có dịp tiếp xúc với hàng trăm chủ cơ sở, hộ dân sản xuất nước mắm, ghi nhận những tâm tư của người trong cuộc.
Nhà nghiên cứu văn hóa Huế, ông Nguyễn Đắc Xuân chia sẻ rằng, một số người làm văn hóa, du lịch ở Hà Nội và Huế đang cố gắng khôi phục lại ẩm thực cung đình ở quy mô lớn, nhằm sử dụng đúng công thức cũ với nước mắm cá cơm.
Thất thủ ngay trên sân nhà, nhiều người làm nước mắm truyền thống đành bỏ nghề. Nhưng cũng rất nhiều thương hiệu nước mắm lớn nhỏ khác đang tiếp tục xuất hiện, chấp nhận những thách thức lớn lao và trực diện. Cơ hội nào cho các thương hiệu nước mắm mới?
Việc khẳng định đâu là loại nước mắm ngon nhất Việt Nam, đất nước có truyền thống ngàn năm và vẫn đang là quốc gia sử dụng nước mắm nhiều nhất thế giới, hoàn toàn là điều vô nghĩa và bất khả thi? Quan điểm của bài viết chỉ là một số gợi ý chủ quan.
Từ bên kia đèo Ngang hướng về phía Nam, cá cơm trở thành nguyên liệu chủ yếu để chế biến nước mắm truyền thống. Sự hưng vong của các làng nghề nước mắm miền Trung phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng, quy luật di chuyển và nguồn cung cấp loài cá này.
Năng lượng mặt trời có thể thay đổi cục diện nghề nước mắm truyền thống? Đó là việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chế biến nước mắm, nhằm rút ngắn thời gian ủ chượp và cải thiện chất lượng nước mắm.
Với rất nhiều thương hiệu, làng nghề nước mắm truyền thống nổi tiếng nằm dọc bờ biển, Thanh Hóa, thủ phủ nước mắm miền Bắc, luôn đa dạng quy mô, chất lượng để phục vụ nhu cầu tại chỗ, nhận được niềm tin của người tiêu dùng.
Vân Đồn, Cát Hải từng là những thương hiệu lừng danh và lâu đời của nghề chế biến nước mắm truyền thống ven vịnh Bắc Bộ. Nhưng vị thế này đang dần mất đi, bất chấp nỗ lực của những người làm nghề tâm huyết?
Từ xa xưa, người Việt Nam đã rất thích và có thói quen sử dụng nước mắm trong việc chế biến ẩm thực nhưng để phân biệt giữa nước mắm truyền thống và nước mắm công nghiệp thì không phải ai cũng biết.
Sản lượng nước mắm từ các cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống Việt Nam đóng góp cho GDP của đất nước không nhiều nhưng liên quan đến bữa ăn của hàng chục triệu gia đình, của gần 100 triệu người dân Việt Nam.
Thông tin cơ quan chức năng phát hiện 3 công ty sử dụng 48 tấn hóa chất công nghiệp (Soda Na2CO3) để sản xuất nước mắm đã khiến không ít người tiêu dùng lo lắng cho sức khỏe.
Việc cơ quan chức năng phát hiện, tiêu hủy hơn 48 tấn Soda công nghiệp (chuyên dùng để sản xuất xà phòng và chất tẩy rửa vệ sinh) tại một số doanh nghiệp để phục vụ cho sản xuất nước mắm nhưng không công khai tên các doanh nghiệp vi phạm đang khiến người tiêu dùng lo lắng.