Đà Nẵng: Cận cảnh "siêu dự án" Coco Bay 11.000 tỉ đồng sau 8 năm khởi công

Dự án “treo” tồn tại là do mục tiêu lợi nhuận?

Trao đổi với Phóng viên Kinh tế Môi trường về vấn đề doanh nghiệp ôm đất xong bỏ hoang, PGS.TS Lưu Đức Hải - Chủ tịch Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam cho rằng, hiện nay, ở nhiều địa phương đều xuất hiện tình trạng các dự án “treo”. Và những dự án treo này gây ra hệ lụy ở nhiều mặt như: Người dân thì không làm được gì vì đất đã nằm trong phạm vi quy hoạch, còn nhà nước thì không thu được tiền thuế bởi doanh nghiệp không đầu tư thì không có cơ sở để tính thuế. Từ đó dẫn đến việc lãng phí tài nguyên đất, môi trường đầu tư khu vực đó bị cản trở, kìm hãm sự phát triển kinh tế xã hội toàn vùng và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống người dân trong khu vực.

Theo PGS. TS Lưu Đức Hải, nguyên nhân dẫn đến tình trạng “treo” dự án thì thường là do mục tiêu lợi nhuận của doanh nghiệp. Khi đất còn giá trị thấp thì họ cứ xin quy hoạch, chờ đến khi giá đất lên cao thì họ đầu tư hoặc cũng có những trường hợp nhà đầu tư không đủ năng lực triển khai thực hiện thì họ sẽ tìm đơn vị khác có đủ năng lực rồi chuyển giao để thu lợi nhuận chênh lệch. Hoặc thời điểm được chấp thuận chủ trương đầu tư, doanh nghiệp cảm thấy cơ hội đã qua đi và không còn mặn mà cho việc triển khai thực hiện.

Vấn đề thứ hai, ban đầu khi xin chủ trương, doanh nghiệp đều phải bỏ ra một số tiền và khi dự án thu hồi thì nhà nước phải hoàn trả số tiền đó cho nhà đầu tư. Và nguồn tiền để hoàn trả cho nhà đầu tư thì cũng là một vấn đề cần phải cân nhắc và tính toán. Bên cạnh đó, có thể chính quyền chưa tìm được nhà đầu tư mới có đủ tiềm lực để thực hiện đầu tư mới thay thế thì họ cũng vẫn sẽ để tạm đó.

Vấn đề thứ 3, giữa chính quyền và nhà đầu tư có thể có sự móc nối nào đó và không muốn bị lộ ra ngoài, đây cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến việc chính quyền không mạnh dạn trong công tác thu hồi các dự án “treo”.

“Để có thể giải quyết dứt điểm các dự án “treo” nhiều năm thì ngành chức năng từ Trung ương tới địa phương cần phải tăng cường công tác giám sát, xử lý. Cụ thể, nếu dự án để lâu không thực hiện thì cần phải được thanh tra, thanh tra quy trình giao, cho thuê đất và tại sao không triển khai thực hiện?

Sau thanh tra cần nhanh chóng quyết định hoặc là gia hạn hoặc là thu hồi, hủy bỏ dự án và giao cho đơn vị có đủ năng lực để thực hiện. Đồng thời, việc thanh tra cũng sẽ tác động đến nhà đầu tư, bởi nếu không triển khai thực hiện thì họ có thể mất cơ hội đầu tư và từ đó họ sẽ có động thái để thực hiện.

Song song cùng việc chấp thuận chủ trương, chính quyền cần bàn bạc kỹ lưỡng và thống nhất với doanh nghiệp về khả năng thực hiện, thời gian thực hiện,.. nếu làm thì phải làm ngay, còn không làm được thì kiên quyết thu hồi, hủy bỏ dự án” -  PGS. TS Lưu Đức Hải nhấn mạnh.