Thanh Hóa: ‘Điểm mặt’ 67 dự án vi phạm luật đất đai
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Thanh Hóa, trong số các doanh nghiệp vi phạm bị nêu tên công khai có gần 60 dự án chậm tiến độ đầu tư; còn lại là các trường hợp không sử dụng đất liên tục.
Sở TN&MT tỉnh Thanh Hóa vừa có Công văn số 1765/STNMT-TTr gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về tiếp tục thực hiện công khai và gỡ bỏ thông tin công khai vi phạm pháp luật đất đai đối với các trường hợp vi phạm đất đai. Theo đó, tính đến ngày 6/3/2022, có tất cả 67 trường hợp đang vi phạm pháp luật đất đai phải đăng công khai.
Trước đó, Sở TN&MT đã có các báo cáo UBND tỉnh cập nhật danh sách 46 trường hợp đang vi phạm pháp luật đất đai phải đăng công khai trên trang thông tin điện tử của UBND tỉnh, Bộ TN&MT.. Đồng thời cũng có 6 trường hợp đăng công khai vi phạm pháp luật đất đai khác đã khắc phục xong vi phạm.
Bên cạnh đó, qua rà soát, Sở này đã tiếp tục cập nhật bổ sung thêm 21 trường hợp đang vi phạm pháp luật đất đai và cập nhật thêm 2 trường hợp đang đăng công khai đã khắc phục xong vi phạm pháp luật đất đai.
Như vậy, tính đến nay, toàn tỉnh Thanh Hóa có tất cả 67 trường hợp đang vi phạm pháp luật đất đai phải đăng công khai và 8 trường hợp đăng công khai vi phạm pháp luật đất đai đã khắc phục xong vi phạm trên trang thông tin điện tử của UBND tỉnh và Bộ TN&MT.
Trong số 67 dự án vi phạm luật đất đai đều được giao đất từ vài nghìn m2 đến hàng chục nghìn m2, trong đó vi phạm chủ yếu là từ khi giao đất thực hiện dự án nhưng không sử dụng đất hoặc các dự án chậm tiến độ đầu tư vi phạm Điểm i, khoản 1 điều 64 về luật đất đai.
Cụ thể, các dự án có diện tích vi phạm lớn phải kể đến như: Dự án Trường Trung học dân lập kỹ thuật Visco của Công ty Cổ phần VNJ, diện tích 125.928 m2 tại Phường Quảng Thành, TP.Thanh Hóa; Dự án nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và xây dựng trang trại tổng hợp của Công ty Cổ phần sản xuất và thương mại Phú Lộc, diện tích 77.322 m2 tại xã Hòa Lộc, huyện Hậu Lộc; Dự án xây dựng trạm dừng nghỉ và dịch vụ hậu cần quốc tế (giai đoạn 1) của Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Phục Hưng có diện tích hơn 64.470 m2 tại xã Tùng Lâm, Thị xã Nghi Sơn.
Bên cạnh đó, Công ty Cổ phần Du lịch Kim Quy được giao 21.482 m2 để làm dự án án phía Bắc Hồ Kim Quy, Khu Du lịch Hàm Rồng; Công ty Cổ phần dịch vụ truyền thông LKC Việt Nam được giao đất 95.000 m2 để làm trang trại chăn nuôi lợn nái sinh sản kết hợp cây ăn quả ở phường Bắc Sơn, TX Bỉm Sơn; Công ty Cổ phần Tập đoàn miền Núi được giao đất gần 24.000m2 đất ở 3 dự án khác nhau nhưng cả 3 dự án đều chậm tiến độ vi phạm luật đất đai; Công ty Cổ phần HTQ Việt Nam được giao 18.663m2 đất làm khu tổ hợp dịch vụ HTQ, tuy nhiên đơn vị này không sử dụng đất liên tục vi phạm luật đất đai.
Ngoài ra, các dự án vi phạm còn lại đều có diện tích từ gần 1.000 m2 đến hàng chục nghìn m2.
Cần có chế tài xử phạt tài chính mạnh đối với các dự án "treo"
Các dự án “treo”, chậm triển khai làm ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển kinh tế, xã hội ở các địa phương. Và để “hạ xuống” được những dự án “treo” này, theo các chuyên gia, cần nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó có chế tài xử phạt tài chính mạnh.
Theo GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT, một trong những lý do khiến nhiều dự án bị “treo” là do nhà đầu tư không có năng lực tài chính nhưng vẫn tìm mọi cách đề xuất dự án đầu tư để được Nhà nước giao đất hoặc cho thuê đất, rồi giữ đất chờ giá đất tăng thêm để chuyển nhượng dự án cho nhà đầu tư khác nhằm thu cho mình giá trị đất đai tăng thêm này (địa tô chênh lệch không do người sử dụng đất tạo ra).
“Trong khi đó, quy định pháp luật về xử lý các dự án “treo” hiện nay vẫn chưa khả thi, vậy nên tình trạng “treo” chưa thể giảm, thậm chí có dự án “treo” tới hơn 10 năm mà vẫn không “hạ xuống” được”, GS Đặng Hùng Võ nhấn mạnh.
Theo nhận định của GS Đặng Hùng Võ, dự án “treo” gây ra ba hệ lụy cơ bản.
Một là, hiệu quả và hiệu suất sử dụng đất rất kém. Trong quá trình phát triển đất nước, hiệu suất sử dụng các nguồn lực đầu vào nói chung và nguồn lực đất đai nói riêng đóng vai trò rất quan trọng. Dự án “treo” đã đưa hiệu suất sử dụng đất về xấp xỉ “0”, tức là đất đai không đóng góp gì cho tăng trưởng kinh tế.
Hai là, tình trạng dự án “treo” có tác động xã hội khá mạnh. Tại nhiều địa phương, nhiều người dân bị thu hồi đất đã thể hiện phản ứng mạnh mẽ. Ở mức cao hơn, nhiều người bị thu hồi đất đã làm đơn khiếu nại đòi lại đất cũ vì việc thu hồi đất không đúng với những gì chính quyền đã nói về dự án đầu tư cần đất của bà con…
Ba là, các dự án “treo” trên diện rộng làm “thui chột” môi trường đầu tư của địa phương. Nhiều nhà đầu tư có tiềm năng đầu tư thật không với được tới đất, nhưng những nhà đầu tư khiếm khuyết năng lực lại dễ dàng có đất rồi để hoang. Môi trường đầu tư kém làm cho môi trường kinh doanh thiếu hiệu quả. Thu hút đầu tư yếu dần và năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI xuống thấp dần...
Trao đổi với báo chí, luật sư Trần Tuấn Anh - Giám đốc Công ty luật Minh Bạch (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho rằng, việc ôm đất bỏ hoang đã vi phạm những nguyên tắc cũng như chính sách của Nhà nước trong việc sử dụng, đầu tư vào đất đai. Thậm chí, việc bỏ hoang, không sử dụng đất, sử dụng đất không đúng mục đích còn là một trong những hành vi bị nghiêm cấm được quy định tại khoản 3, Điều 12 Luật Đất đai 2013.
"Mặc dù mức xử phạt đối với hành vi này còn thấp so với hậu quả mà hành vi ôm đất bỏ hoang mang lại khi mà nguồn lực, năng lực quản lý đất đai còn hạn chế, hệ thống thông tin về quản lý, khai thác dữ liệu đất đai ở nước ta còn chưa hoàn thiện, nhưng để phát hiện, chứng minh, xử lý được hành vi vi phạm đối với những trường hợp này là rất khó. Do đó, cần nhiều nguồn lực của cơ quan chức năng ban ngành có thẩm quyền cùng tham gia, giải quyết. Thêm vào đó, quy định về trách nhiệm của các cơ quan quản lý cũng chưa được cụ thể", luật sư Trần Tuấn Anh phân tích.
Lan Anh (T/h)
