Trồng rừng phòng hộ nhằm khắc phục tình trạng xâm thực và sạt lở tại Kiên Giang
Trước tình trạng xói lở bờ biển ngày càng nghiêm trọng khiến hàng ngàn hecta đất rừng phòng hộ và đất sản xuất của người dân, tỉnh Kiên Giang đã và đang nỗ lực đầu tư dự án xây dựng bờ kè chống sạt lở kết hợp với gây bồi tạo bãi trồng lại rừng.
Tỉnh Kiên Giang nằm trải mình bên vịnh Thái Lan thuộc vùng biển Tây, tại đây có tuyến đê biển dài hơn 200km (điểm đầu từ Chùa Hang, thuộc xã Bình An (Kiên Lương) đến rạch Tiểu Dừa, thuộc xã Vân Khánh Tây (An Minh)). Hệ thống đê biển này trước đây chủ yếu được đắp bằng đất và được đai rừng phòng hộ phía ngoài bảo vệ khá chắc chắn.
Tuy nhiên, những năm gần đây, dưới tác động của biến đổi khí hậu, các bãi bồi ven biển đã không ổn định và luôn thay đổi liên tục theo từng năm. Hiện tượng bồi lở bờ biển theo mùa, theo điều kiện thời tiết cũng như dòng chảy ven bờ, mặc dù có những đoạn bồi đắp nhưng không đáng kể, diện tích xói lở nhiều hơn bồi tụ khiến cho các hệ quả như xói lở xảy ra ngày càng nghiêm trọng.
Điển hình như khu vực Mũi Rãnh (thuộc xã Tây Yên, huyện An Biên) từng là địa điểm sạt lở nghiêm trọng trên tuyến đê biển Tây thuộc tỉnh Kiên Giang. Một đoạn để dài khoảng 5km bị sạt lở nham nhở, mỗi năm khu vực này lại lấn sâu thêm vào phía bờ.
Việc sóng biển đánh vào bờ, không chỉ gây sạt lở đất mà còn cuốn luôn cả rừng phòng hộ ven biển, vốn được coi là “lá chắn” bảo vệ trước biển. Và trên thực tế, khi khu vực rừng phòng hộ đã bị mất, đê biển sẽ dễ vỡ và gây ra nhiều hệ quả nghiêm trọng hơn.
Cũng theo khảo sát của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Kiên Giang, trên tuyến đê biển của tỉnh đang có đến hàng chục điểm sạt lở, với tổng chiều dài hơn 82km, tập trung chủ yếu ở khu vực Hòn Đất - Kiên Lương và An Biên - An Minh.
Để tính phương án lâu dài giải quyết thực trạng này, tỉnh Kiên Giang đã nỗ lực trồng lại rừng phòng hộ, song song đó, tỉnh chủ động làm kè chắn sóng, chống sạt lở, gây bồi tạo bãi giúp cây rừng phát triển.
Đồng thời, trong thời gian vừa qua, trên toàn tỉnh đã có nhiều dự án trồng rừng ven biển được chính quyền triển khai nhằm mục đích chắn sóng, hạn chế sạt lở, bảo vệ các khu nuôi trồng thủy sản.
Cụ thể, dự án gây bồi tạo bãi, trồng rừng ngập mặn bảo vệ đê biển từ xã Bình Sơn đến xã Bình Giang (huyện Hòn Đất) với diện tích trồng mới 50 ha, bảo vệ 6 km đê biển của hai xã Bình Giang và Bình Sơn.
Dự án gây bồi tạo bãi, trồng rừng ngập mặn bảo vệ đê biển xã Nam Thái (huyện An Biên) đã trồng thành công 35 ha rừng, bảo vệ 3 km đê biển.
Nỗ lực khôi phục diện tích rừng phòng hộ của ngành nông nghiệp và người dân được đền đáp khi các diện tích rừng trồng mới phát triển tốt trên khu vực bãi bồi ven biển, phát huy vai trò chắn sóng, lấn biển.
Song hành với những hoạt động đó, tỉnh còn hỗ trợ phát triển sinh kế dưới tán rừng, nuôi tôm sinh thái, nuôi sò huyết hoặc nuôi kết hợp tôm, cua biển… đã giúp nâng cao đời sống cho các hộ nhận khoán bảo vệ rừng.
Không chỉ có thực hiện công tác trồng lại rừng, công tác chăm sóc, mà bảo vệ rừng cũng là một trong những nhiệm vụ được ngành nông nghiệp đặc biệt quan tâm.
Phó Giám đốc Ban quản lý rừng Kiên Giang, ông Ngô Thành Nam cho biết, đơn vị thường xuyên chỉ đạo các Trạm Quản lý bảo vệ rừng hàng tháng xây dựng kế hoạch phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện tuần tra, kiểm tra rừng trên khắp địa bàn quản lý.
Tăng cường lực lượng từ những khu vực ổn định đến các điểm thường xuyên xảy ra vi phạm lấn chiếm đất rừng.
Thường xuyên tổ chức tuyên truyền giáo dục pháp luật đến các hộ dân nhận khoán rừng và người dân sống ven rừng, bằng hình thức họp dân hoặc phát loa di động tuyên truyền kết hợp với việc phát tờ bướm tuyên truyền.
Mới đây nhất, Bộ NN-PTNT tỉnh Kiên Giang cũng đã có quyết định khởi động triển khai dự án “Kết hợp bảo vệ vùng ven biển và phục hồi đai rừng ngập mặn tại tỉnh Kiên Giang và Cà Mau”, với tổng kinh phí lên đến 24 triệu Euro.
Trong đó, vốn vay ưu đãi của Chính phủ Đức thông qua ngân hàng tái thiết Đức (KFW) là 18 triệu Euro và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là 6 triệu Euro.
Đây là dự án đầu tiên trong khu vực sẽ áp dụng các giải pháp công trình và phi công trình, nhằm đạt được các mục tiêu phòng chống thiên tai, chống sạt lở, phục hồi và phát triển rừng ngập mặn, bảo vệ vùng ven biển, cải thiện mức sống của người dân vùng ven biển.
Dự án hứa hẹn sau khi hoàn thành sẽ có khoảng gần 3.000 ha diện tích rừng ngập mặn được phát triển và bảo vệ, cùng với 19 km đê kè chắn sóng được đầu tư, nâng cấp, cải tạo.
Góp phần lớn trong công tác bảo vệ tuyến đê biển, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với sự biến đổi khí hậu, nước biển dâng, bảo vệ diện tích sản xuất nông nghiệp và đời sống dân sinh trong khu vực.
Mai Anh