Đề xuất mở cửa cho doanh nghiệp ngoại tham gia bán lẻ xăng dầu

Bộ Công Thương vừa trình Chính phủ dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83 năm 2014 về kinh doanh xăng dầu. Trong đó, đề xuất nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia nhiều hơn vào thị trường bán lẻ xăng dầu nhưng không được sở hữu quá 35% vốn.

Mức giới hạn cổ phần chuyển nhượng 35% nhằm giới hạn mức độ can thiệp vào hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư ngoại với doanh nghiệp trong nước.

Không sở hữu quá 35% vốn

Cụ thể, điều 1 của dự thảo Nghị định sửa đổi bổ sung điều 1 của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP quy định ngoài các thương nhân kinh doanh xăng dầu được Thủ tướng phê duyệt, thương nhân có hoạt động đầu tư, sản xuất xăng dầu được quyền chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài nhưng không quá 35% vốn.

Tờ trình nêu rõ: “Khi Việt Nam gia nhập WTO năm 2007, xăng dầu là lĩnh vực Việt Nam không cam kết mở cửa để doanh nghiệp trong nước có cơ hội lớn mạnh, xây dựng cơ sở vật chất và trấn giữ những vị trí quan trọng trong hệ thống phân phối xăng dầu trong nước. Đến nay, sau 13 năm, Việt Nam đã mở cửa cho nhà đầu tư ngoại tham gia đầu tư vào hầu hết lĩnh vực quan trọng như điện, dầu khí, hàng không…”.

Nhận định xăng dầu là mặt hàng chiến lược, ảnh hưởng lớn đến dân sinh, an ninh năng lượng, nên khi quyết định mở cửa lĩnh vực này, Bộ Công Thương cho biết việc quy định tỉ lệ sở hữu không vượt quá 35% nhằm giới hạn mức độ can thiệp vào hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư ngoại với doanh nghiệp trong nước.

Trong khi đó, tỉ lệ này đủ giúp doanh nghiệp trong nước vừa có vốn, có công nghệ và nâng cao năng lực quản trị.

Theo Bộ Công Thương, sự tham gia của nhà đầu tư ngoại vào một số doanh nghiệp Nhà nước lớn được Thủ tướng cho phép đã góp phần cải thiện đáng kể quản trị doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh, đặc biệt là giúp nâng cao giá trị doanh nghiệp thông qua giá trị cổ phiếu.

Phương án đã được tính toán kỹ

Tính đến thời điểm này, Idemitsu Q8 là nhà đầu tư ngoại duy nhất được cấp phép gia nhập thị trường bán lẻ xăng dầu.

Trước đây, một số nhà đầu tư ngoại để được tham gia vào các doanh nghiệp xăng dầu nhà nước như: PVOil (35%), Petrolimex (20%) hay Tổng công ty dầu Bình Sơn (49%), đều cần sự đồng ý, phê duyệt của cấp có thẩm quyền.

Tuy nhiên, việc mở cửa cho nhà đầu tư ngoại tham gia sâu hơn vào thị trường lúc này, như đã được nêu ra tại dự thảo Nghị định 83 sửa đổi, theo Bộ Công Thương là phù hợp và đã tính toán rất kỹ.

Ngoài đề xuất mở cửa cho nhà đầu tư ngoại tham gia vào thị trường xăng dầu Việt Nam, dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83 năm 2014 về kinh doanh xăng dầu vẫn tiếp tục giữ quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Tuy nhiên, dự thảo bổ sung quy định đây là quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước, là yếu tố cấu thành giá cơ sở và chỉ được sử dụng để phục vụ bình ổn thị trường, bình ổn giá xăng dầu.

Đồng thời, dự thảo đưa ra 2 phương án về thời gian điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu.

Ở phương án 1, thời gian giữa 2 lần điều chỉnh là 10 ngày, trường hợp ngày điều chỉnh rơi vào ngày nghỉ hoặc nghỉ lễ thì sẽ điều hành vào ngày đầu tiên sau ngày nghỉ của chu kỳ tính giá. Trường hợp giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu tăng cao bất thường so với giá cơ sở kỳ liền kề trước đó, ảnh hưởng lớn tới kinh tế, xã hội, Bộ Công Thương có trách nhiệm báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định thời gian điều hành giá cụ thể.

Ở phương án 2, thời gian giữa 2 lần điều chỉnh là 15 ngày - như hiện nay. Trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm giá cơ sở tăng đột biến, dự thảo Nghị định cũng đưa ra 2 phương án, yếu tố cấu thành tăng trên 7% hoặc trên trên 10% so với giá cơ sở kỳ liền kề trước đó, Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng xem xét, cho ý kiến về biện pháp điều hành cụ thể.

Nhật My