Hệ lụy từ các sàn Forex “ảo” ảnh hưởng thế nào đến phát triển kinh tế bền vững?
Các chuyên gia khẳng định, sự xuất hiện nhiều sàn forex “ảo” có hành vi lừa đảo gây ra những hệ lụy về bất ổn xã hội, ảnh hưởng đến tiến trình phát triển kinh tế bền vững.
Hệ lụy của cho phát triển bền vững
Phát triển bền vững là một phương thức phát triển tổng hợp đa ngành, liên ngành, thành chương trình hành động với nhiều tiêu chí ngày càng được cụ thể và rõ nét. Phát triển bền vững, mang tính tất yếu và là mục tiêu cao đẹp của quá trình phát triển. Đây cũng là điều mà Việt Nam đang và sẽ hướng tới trong tương lai.
Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, trong tiến trình phát triển của thế giới, mỗi khu vực và quốc gia xuất hiện nhiều vấn đề bức xúc mang tính phổ biến. Đó là sự tăng trưởng kinh tế không cùng nhịp với tiến bộ và phát triển xã hội. Có tăng trưởng kinh tế nhưng không có tiến bộ và công bằng xã hội; tăng trưởng kinh tế nhưng văn hóa, đạo đức bị suy đồi; tăng trưởng kinh tế làm dãn cách hơn sự phân hóa giàu nghèo, dẫn tới sự bất ổn trong xã hội. Vì vậy, quá trình phát triển cần có sự điều tiết hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bảo đảm an ninh xã hội và bảo vệ môi trường hay phát triển bền vững đang trở thành yêu cầu bức thiết đối với toàn thế giới…
Thời gian gần đây, tại Việt Nam liên tiếp xuất hiện các vụ sập sàn forex khiến nhiều nhà đầu tư thiệt hại nặng về về tài sản, tinh thần. Thậm chí sự xuất hiện nhiều sàn forex “ảo” có hành vi lừa đảo gây ra những hệ lụy về bất ổn xã hội, ảnh hưởng đến tiến trình phát triển kinh tế bền vững.
Có thể nói bên cạnh cơn sốt đầu tư tiền ảo thì hiện có rất nhiều người dân đủ mọi lứa tuổi đang lao vào các sàn Forex. Trong các hội nhóm trên mạng xã hội, chúng ta dễ dàng bị hoa mắt bởi các “doanh nhân thành đạt” mặc vest, dùng điện thoại iPhone đời mới, tuần nào cũng đi du lịch... bằng số tiền tỷ kiếm được sau một thời gian đầu tư Forex. Họ liên tục khoe nhau rằng mỗi ngày dành vài giờ để cần “vuốt, chạm” (đặt lệnh mua bán) là dòng tiền ồ ạt chảy vào tài khoản, tiêu không hết. Và để thúc giục các nhà đầu tư xuống tiền, khẩu hiệu “tiêu tiền quyển - chơi Forex” liên tục được tung hô trên nhiều tài khoản…
Cũng phải nhấn mạnh thêm, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam luôn khẳng định chưa cấp phép cho bất cứ tổ chức, cá nhân nào kinh doanh hình thức sàn giao dịch vàng, ngoại hối. Do đó, mọi hình thức tổ chức kinh doanh, giao dịch tại sàn Forex sẽ được xử lý theo quy định của pháp luật. Theo pháp luật hiện hành, những người tham gia giao dịch là vi phạm pháp luật về hoạt động ngoại hối và không được pháp luật bảo vệ khi có tranh chấp, xung đột xảy ra. Với hoạt động Forex, những người tham gia đầu tư trái phép còn có thể bị phạt hành chính từ 10 - 30 triệu đồng về hành vi mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau hoặc mua, bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ theo Điều 23 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 của Chính phủ. Tại khoản 8 Điều 23 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP cũng quy định hành vi môi giới ngoại hối khi không được cấp thẩm quyền cấp giấy phép thì bị phạt hành chính từ 200 - 250 triệu đồng.
Những cảnh báo
Mới đây, bà L.T.K.P (SN 1963, trú tại phường 8, TP Vũng Tàu) đến Công an tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu tố giác nhóm đối tượng sử dụng nickname mạng xã hội Telegram như “Quốc Trường”, “Đỗ Thế Bảo”… thực hiện hành vi chiếm đoạt số tiền gần 1,8 tỷ đồng của bà thông qua việc kêu gọi góp vốn kinh doanh vào sàn nhị phân quốc tế Hollmann. Đến ngày 2/7, thông tin từ Viện KSND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã khởi tố bị can và ra Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 7 bị can về tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản” theo khoản 4 Điều 290 Bộ luật Hình sự…
Vào tháng 5, Công an tỉnh Hải Dương và Công an tỉnh Bắc Giang cũng triệt phá nhóm đối tượng do Nguyễn Tuấn Anh, 32 tuổi, trú tại quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội cầm đầu đã lập ra sàn giao dịch chọn quyền nhị phân Binary Option (BO) để kêu gọi hàng nghìn người tham gia.
Các đối tượng đã thành lập cái gọi là sàn đầu tư XTGWORLD.COM và tạo ra đồng tiền ảo XTG trên không gian mạng, kêu gọi người dân nộp tiền tham gia và nhận lãi suất khủng lên đến 20%/tháng, tương đương 240%/năm.
Khi đầu tư đến một khoản tiền lớn nhất định, các đối tượng sẽ đánh sập sàn này và chiếm đoạt tiền của người đầu tư. Công an tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, trong đó phòng cảnh sát hình sự là chủ công, thực hiện điều tra, xác minh các đầu mối và bắt nhóm đối tượng.
Tương tự, chị V.T.M quê Hải Phòng, đang sinh sống tại TP.HCM cho biết: Vào ngày 20/5, chị được một người có nick Zalo tên B.H (đăng ký số điện thoại 0997528xxx) kết bạn và mời chơi Forex. Qua như giới thiệu của B.H đây là sàn chứng khoán quốc tế GRIC FX.
Sau đó, nhân viên B.H này đã yêu cầu chị V.T.M tải phần mềm đăng nhập. Quá trình tham gia sàn GRIC FX, chị M. đã nạp với tổng 3 tiền là 383.180.000 đồng và được 2 nhân viên tên H. và R.L hướng dẫn cách chơi và giao dịch. Trong quá trình giao dịch, ngày 22/6, tài khoản của chị bỗng nhiên bị khóa. Chị có phản ánh với các nhân viên trên thì được mở lại vào ngày 30/6. Đến khi chị đăng nhập vào lại được thì số tiền nạp trước đó đã “biến mất”. Bức xúc về sự việc trên, chị đã khiếu nại với các nhân viên B.H, H. và R. L thì đều bị chặn số.
Luật sư Nguyễn Huy An, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho rằng, ngoài rủi ro thiệt hại về tài sản thì người tham gia còn đang tiếp tay cho hoạt động bất hợp pháp. “Các tổ chức, cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua sàn đều có thể bị xử lý theo Điều 217a, Bộ Luật Hình sự và có thể bị xử phạt tới 5 tỷ đồng hoặc 5 năm tù giam. Với các căn cứ thông tin thu thập được, Bộ Công thương đã có văn bản cung cấp thông tin về dấu hiệu kinh doanh đa cấp trái phép tới cơ quan công an liên quan để điều tra và xử lý theo thẩm quyền.
Lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân, các đối tượng người nước ngoài đã liên kết với những đối tượng tại Việt Nam để điều hành cái mà những “chủ tịch trẻ” gọi là sàn “chứng khoán quốc tế” để lừa người dân nhẹ dạ. Khi mà nhà đầu tư bỏ số tiền rất lớn vào thì các đối tượng đánh sập trang web đồng thời các nhóm này tìm cách lẩn trốn nhằm chiếm đoạt số tiền nhà đầu tư đã bỏ vào. Đáng nói là, những sàn tiền ảo, Forex kết hợp với mô hình của bán hàng đa cấp, đang tạo ra sự hấp dẫn rất lớn tại thời điểm này. Đây là một trong những tình trạng rất đáng lo ngại tại Việt Nam.
Ngoài rủi ro thiệt hại về tài sản thì người tham gia còn đang tiếp tay cho hoạt động bất hợp pháp. “Các tổ chức, cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua sàn đều có thể bị xử lý theo Điều 217a, Bộ Luật Hình sự và có thể bị xử phạt tới 5 tỷ đồng hoặc 5 năm tù giam. Với các căn cứ thông tin thu thập được, Bộ Công thương đã có văn bản cung cấp thông tin về dấu hiệu kinh doanh đa cấp trái phép tới cơ quan công an liên quan để điều tra và xử lý theo thẩm quyền.
Theo tìm hiểu, trên trang web của sàn chứng khoán quốc tế GIRC FX (https://greaticapital.com/) có thông tin được đăng ký bởi Công ty Great International Capital Co., Limited (GRIC FX). Có trụ sở chính địa chỉ: 37-12 Prince St, Unit 8C, Flushing, NY 11354. Văn phòng đại diện tại Hồng Kông có địa chỉ: RM4, 16/F, HO KING COMM CTR, 2-16 FAYUEN ST, MONGKOK KL. Giấy phép đăng ký NFA ID: 0532585 và IRS tax number: B 9999999999 SS-4.
Thế nhưng, các thông tin trên cũng được đăng ký bởi một sàn chứng khoán quốc tế GICC FX và đã đóng trang web của sàn. Chỉ cần gõ từ khóa “sàn GICC FX lừa đảo” thì trong vòng 0.27 giây đã cho ra nhiều kết quả liên quan đến sàn này.
Về vấn nổi cộm của các sàn forex thời gian qua, TS. Nguyễn Trí Hiếu (Chuyên gia Tài chính – Ngân hàng) cho rằng, những sàn tiền ảo, sàn Forex luôn hứa hẹn lợi nhuận rất lớn nhằm hấp dẫn, lôi kéo nhà đầu tư. Mánh khóe mà các nhóm đối tượng đưa ra là bất cứ nhà đầu tư nào đầu tư vào thì lúc đầu, bao giờ các nhóm môi giới của các sàn giao dịch này cũng trả lợi nhuận đúng như cam kết trong vòng vài tháng đầu. Và điều này sẽ tạo sự tin tưởng hầu như tuyệt đối của các nhà đầu tư đối với nhóm này.
Khi mà nhà đầu tư bỏ số tiền rất lớn vào thì các đối tượng đánh sập trang web đồng thời các nhóm này tìm cách lẩn trốn nhằm chiếm đoạn số tiền nhà đầu tư đã bỏ vào. Đáng nói là, những sàn tiền ảo, Forex kết hợp với mô hình của bán hàng đa cấp, đang tạo ra sự hấp dẫn rất lớn tại thời điểm này.
Khó xử lý
Nguyễn Trí Hiếu nói thêm, qua sự việc cơ quan chức năng liên tục triệt phá sàn giao dịch trái phép, lừa đảo vừa qua cho thấy, số người mà chơi tham gia vào các sàn giao dịch trái phép rất lớn với số tiền khổng lồ. Đáng quan ngại là nhóm đối tượng thực các giao dịch hiện nay chủ yếu hoạt động trên môi trường internet. Tất cả những giao dịch đều thực hiện trên mạng lưới điện toán toàn cầu, dễ dàng lẩn trốn, xoá dấu vết khiến cho các cơ quan chức năng khó khăn trong việc điều tra xử lý những sai phạm này.
Minh An