Nghệ An: 34 hộ dân sống “màn trời chiếu đất” sau khi thủy điện xả lũ

Theo dõi KTMT trên

Gần 1 năm sống tạm bợ

Sau khi thủy điện Bản Vẽ xả lũ với lưu lượng “khủng khiếp” vào những ngày cuối tháng 8/2018, khiến 34 hộ dân bị ảnh hưởng và thiệt hại nặng nề vì nhà cửa bị lũ cuốn trôi. Vượt quãng đường gần 200km từ TP Vinh, chúng tôi có mặt tại dọc sông Nậm Nơn (đoạn qua xã Lượng Minh, huyện Tương Dương, Nghệ An).

Tại đây, chúng tôi tận mắt chứng kiến, những căn nhà kiên cố bên dòng Nậm Nơn trước kia, hiện chỉ còn là những đống đổ nát, hoang tàn. May sao, trước khi thủy diện xả lũ, 34 hộ dân sống dọc sông Nậm Nơn ở bản Lạ, bản Minh Phương và bản Xốp Mạt (xã Lượng Minh) đã kịp di dời. Tuy nhiên, từ đó đến nay những hộ dân này với hàng trăm nhân khẩu vẫn phải sống cảnh “màn trời chiếu đất”.

Ngồi cùng những người bạn uống rượu trên căn nhà nằm chênh vênh với nhiều vết nứt ngang, dọc trên tường. Ông Vi Văn Chắn (SN 1969, ở bản Xốp Mạt) buồn rầu nói: “Dừ đất không có, muốn tháo căn nhà ni dời đi chỗ khác mà không có dằm ở nên gắng gượng ở tạm đây thôi”.

Ông Chắn chia sẻ, trước đây gia đình ông ở bên kia sông nhưng do không có đất nên đành di dân tự do sang mép dọc sông Nậm Nơn để dựng nhà ở. Không ngờ, giữa năm ngoái thủy điện xã lũ mạnh quá, căn nhà của gia đình ông suýt bị lũ cuốn trôi.

“Dừ biết ở đây là phó mặc cho hà bá nhưng đi thì cũng không biết ở mô. Mong rằng sau ni nhà nước cho dằm đất dựng nhà mới, còn không cũng phải bám trụ ở nơi này”, ông Chắn lo lắng nói.

Không được may mắn như ông Chắn, cách đó không xa, hơn 30 hộ dân trên địa bàn xã Lượng Minh bị lũ cuốn trôi hết nhà cửa. Nhiều hộ dân đành phải dựng lán, trại ở tạm bên các sườn núi hoặc bên đường đi vì khu quy hoạch tái định cư chưa hoàn thành. Trong khi đó, một số hộ khác vẫn phải đi ở nhờ nhà người thân.

Nhà cửa trôi hết theo dòng nước xiết, gia đình bà Lê Thị Nhường (SN 1964, ở bản Minh Phương, xã Lượng Minh) phải ở trong chiếc lều dựng tạm, nằm cheo leo bên sườn núi.

Tết Nguyên Đán vừa qua, gia đình bà Nhượng cùng nhiều hộ dân khác phải ăn Tết ở những túp lều tạm này. Bế đứa cháu nhỏ đang quấy khóc, bà Nhượng vừa dỗ dành vừa than thở: “Chú xem, sống dưới chân đập thủy điện lớn khi nào họ xả lũ là gia đình tôi lại phải chạy lũ. Năm nay chạy được người và di dời đồ đạc xong thì lũ về cuốn trôi mất nhà. Gần nửa năm qua, cả gia đình 3 thế hệ chúng tôi phải sống tạm bợ. Mình sống khổ quen rồi nhưng thương nhất là mấy đứa cháu nhỏ. Không biết khi trời mưa bão sẽ ra sao”.

Được biết, những hộ dân này được chính quyền xã Lượng Minh vận động di dời ra khỏi khu vực nguy hiểm khi thủy điện xả lũ nên bây giờ không có nhà để ở.

Dang dở dự án khu tái định cư?

Ngày 31/7/2018, UBND tỉnh Nghệ An có Quyết định số 3297, cho phép lập dự án đầu tư xây dựng công trình Di dời khẩn cấp 34 hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở đất tại xã Lượng Minh. Dự án được đầu tư vốn 14,8 tỷ đồng với các hạng mục giao thông, nước sinh hoạt, nhà văn hóa cộng đồng, đường điện thắp sáng.

Theo quyết định này, với mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư để đưa 34 hộ dân tại cụm bản Lạ và bản Minh Phương (xã Lượng Minh) ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở đất, sụt lún nhà nguy hiểm, ổn định đời sống cho người dân góp phần xóa đói giảm nghèo. Theo phương án đã được thỏa thuận, để đền bù dự án cho 34 hộ dân, Nhà máy Thủy điện Nậm Nơn sẽ chi 2,5 tỷ đồng, tỉnh cấp cho 4,5 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến tháng 2/2019, sau khi cơn lũ đi qua gần nửa năm trời. 34 hộ dân vẫn phải sống cảnh tạm bợ và phải chờ dự án tái định cư được triển khai.

Ông Cụt Văn Ninh, Bí thư Đảng ủy xã Lượng Minh cho biết, riêng về vấn đề khu tái định cư cho các hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở, sụt lún nhà nguy hiểm. Phía tỉnh và huyện thống nhất để xã vừa làm vừa thiết kế. Tuy nhiên, từ đó đến nay, đã gần nửa năm qua đi nhưng dự án này vẫn chưa được triển khai vì thiếu kinh phí.

Trong khi đó, theo UBND huyện Tương Dương, hiện huyện đang làm tờ trình đề nghị UBND tỉnh Nghệ An cho chủ trương di dời 34 hộ theo phương án đã lập, còn 31 hộ phát sinh sau lũ, huyện chỉ mới tạm trích ngân sách dự phòng hỗ trợ mỗi hộ 20 triệu đồng để bà con tạm ổn định cuộc sống.

Hồ Văn