Nhu cầu tăng cao, cơ hội lớn cho sầu riêng Việt Nam

Theo dõi KTMT trên

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ sầu riêng tại Trung Quốc tiếp tục tăng mạnh, ngành sầu riêng Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, cùng với triển vọng tích cực, ngành hàng này cũng đối mặt không ít thách thức liên quan đến chất lượng sản phẩm, quy chuẩn kỹ thuật và năng lực sản xuất bền vững.

Xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc: Triển vọng và thách thức mới

Theo báo cáo từ Tổng cục Hải quan, quý I/2025, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đạt khoảng 250 triệu USD, tăng hơn 25% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung Quốc tiếp tục là thị trường tiêu thụ chủ lực, chiếm gần 90% tổng giá trị xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam.

Giới phân tích nhận định nhu cầu sầu riêng tại Trung Quốc chưa có dấu hiệu giảm nhiệt. Với quy mô dân số lớn, tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng và xu hướng ưa chuộng nông sản nhập khẩu chất lượng cao, Trung Quốc được kỳ vọng sẽ duy trì vị thế là thị trường then chốt cho sầu riêng Việt Nam trong những năm tới.

Ngoài ra, so với các nước xuất khẩu sầu riêng truyền thống như Thái Lan, Malaysia, sầu riêng Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh về chi phí logistics nhờ vị trí địa lý gần gũi và thời gian vận chuyển ngắn hơn. Việc nhiều địa phương như Đắk Lắk, Tiền Giang, Bến Tre... đầu tư mạnh vào diện tích và chất lượng sầu riêng cũng góp phần củng cố nguồn cung phục vụ xuất khẩu.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, diện tích trồng sầu riêng của Việt Nam năm 2025 ước đạt khoảng 140.000 ha, tăng hơn 20% so với năm 2023, với sản lượng tập trung chủ yếu tại khu vực Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long. Điều này tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu gia tăng xuất khẩu trong trung hạn.

Bài toán kiểm soát chất lượng và phát triển bền vững

Dù tiềm năng rất lớn, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc cũng tiềm ẩn nhiều thách thức, đặc biệt trong bối cảnh nước này siết chặt yêu cầu kiểm soát chất lượng nông sản nhập khẩu.

Từ đầu năm 2024, Trung Quốc đã áp dụng tiêu chuẩn cao hơn đối với nông sản tươi, bao gồm quy định về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và truy xuất nguồn gốc. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kỹ thuật này là điều kiện bắt buộc nếu sầu riêng Việt Nam muốn duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu bền vững.

Ông Lê Thanh Hòa, Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết hiện có hơn 500 mã số vùng trồng và trên 100 cơ sở đóng gói sầu riêng đã được cấp phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Tuy nhiên, số lượng này mới chỉ đáp ứng một phần nhu cầu thực tế, đòi hỏi ngành sầu riêng phải tiếp tục nâng cao năng lực đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Ngoài vấn đề chất lượng, áp lực cạnh tranh từ các đối thủ trong khu vực cũng không thể xem nhẹ. Thái Lan, với kinh nghiệm lâu năm và hệ thống chuỗi giá trị bài bản, vẫn chiếm ưu thế lớn tại thị trường Trung Quốc. Trong khi đó, Malaysia cũng đang đẩy mạnh chiến lược marketing nhằm mở rộng thị phần sầu riêng Musang King vốn nổi tiếng.

Trước tình hình đó, nhiều chuyên gia nông nghiệp đề xuất Việt Nam cần tập trung hơn vào việc phát triển vùng nguyên liệu theo hướng chuẩn hóa, ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm chế biến từ sầu riêng như sầu riêng đông lạnh, sầu riêng sấy để tăng giá trị gia tăng.

Bên cạnh đó, chiến lược truyền thông quảng bá thương hiệu sầu riêng Việt Nam cũng cần được đẩy mạnh nhằm xây dựng hình ảnh sản phẩm nông sản chất lượng cao, đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng Trung Quốc.

Xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc thời gian tới tiếp tục là một trong những điểm sáng của ngành nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, để biến cơ hội thành lợi thế bền vững, việc kiểm soát tốt chất lượng, đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật và phát triển theo chuỗi giá trị sẽ là chìa khóa then chốt.
Ngành sầu riêng Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng, đòi hỏi sự đồng bộ từ người trồng, doanh nghiệp đến chính sách hỗ trợ của Nhà nước nhằm khai thác tối đa tiềm năng thị trường rộng lớn và đầy tiềm năng này.

Minh Thành