Tín dụng TP.HCM tăng mạnh, Hà Nội chững lại vì sao?
Tín dụng TP.HCM tăng 11,82% quý I/2025, cao gấp gần 5 lần Hà Nội. Điều gì đang tạo ra sự chênh lệch lớn giữa hai trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước?
Trong bức tranh phục hồi kinh tế quý I/2025, TP.HCM nổi lên như một điểm sáng khi tăng trưởng tín dụng đạt tới 11,82%, vượt xa mức bình quân toàn quốc (ước khoảng 3,5–4%). Trong khi đó, Hà Nội – trung tâm kinh tế lớn thứ hai của cả nước – lại ghi nhận mức tăng trưởng khá khiêm tốn, vào khoảng 3,9%. Sự chênh lệch này không chỉ là vấn đề con số, mà phản ánh rõ sự khác biệt trong cấu trúc kinh tế, động lực phát triển và khả năng hấp thụ vốn của hai thành phố.
Cơ cấu ngành kinh tế: Sản xuất và xuất khẩu tạo lực kéo cho TP.HCM
Theo các chuyên gia tài chính, một trong những nguyên nhân chính giúp TP.HCM tăng trưởng tín dụng ấn tượng là nhờ vào cấu trúc kinh tế thiên về sản xuất, chế biến chế tạo và dịch vụ xuất khẩu. Sau thời gian dài bị ảnh hưởng bởi suy giảm đơn hàng toàn cầu, các doanh nghiệp FDI và nội địa tại khu công nghiệp như Tân Thuận, Hiệp Phước, hay các khu chế xuất ở Củ Chi, Hóc Môn đã bắt đầu tăng tốc sản xuất từ cuối năm 2024.
Theo nhận định của ông Nguyễn Đức Lệnh – Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TP.HCM từ cuối năm 2024, nhu cầu vay vốn lưu động cho sản xuất, nhập khẩu nguyên liệu, và mở rộng thị trường đã có dấu hiệu tăng trở lại, đặc biệt trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Diễn biến tín dụng quý I/2025 cho thấy xu hướng này tiếp tục được duy trì.
Trong khi đó, Hà Nội có xu hướng nghiêng về các ngành dịch vụ, hành chính và bất động sản, vốn đang đối mặt nhiều thách thức. Ngành bất động sản, từng là động lực lớn của tín dụng ở thủ đô, vẫn còn dè dặt trong vay vốn do chưa có tín hiệu hồi phục rõ rệt. Điều này dẫn đến khả năng hấp thụ tín dụng thấp hơn TP.HCM.
Tín dụng được dẫn dắt theo hướng hỗ trợ phục hồi thực chất
Một điểm đáng chú ý là TP.HCM hiện có gần 50 ngân hàng thương mại có chi nhánh hoạt động – con số cao nhất cả nước. Cạnh tranh giữa các ngân hàng khiến lãi suất vay được điều chỉnh linh hoạt hơn, đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy các chương trình tín dụng ưu đãi đến đúng nhóm doanh nghiệp cần vốn.
Các ngân hàng như Vietcombank, ACB, Techcombank hay VPBank đều tung ra nhiều gói lãi suất từ 6,5% – 8%/năm dành riêng cho lĩnh vực sản xuất, logistics, thương mại xuất khẩu. TP.HCM cũng chủ động phối hợp với các sở ngành triển khai chương trình “Kết nối ngân hàng – doanh nghiệp” nhằm gỡ khó dòng vốn lưu động cho DN nhỏ.
Ngược lại, các ngân hàng tại Hà Nội vẫn còn dè dặt giải ngân, đặc biệt trong nhóm bất động sản, xây dựng và dịch vụ cá nhân. Đây là các lĩnh vực đang chịu sức ép thanh khoản và rủi ro pháp lý, khiến hoạt động tín dụng có xu hướng “lành mạnh hóa danh mục” thay vì tăng trưởng mạnh.
Tâm lý thị trường và kỳ vọng đầu tư
Yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò đáng kể. Các doanh nghiệp tại TP.HCM – với truyền thống năng động, khả năng xoay trục thị trường nhanh – tỏ ra lạc quan hơn với triển vọng kinh tế năm 2025, nhất là khi các đơn hàng từ Mỹ, Nhật, Hàn dần phục hồi. Đây là lý do nhiều doanh nghiệp mạnh dạn vay vốn để mở rộng sản xuất ngay trong quý I.
Trong khi đó, doanh nghiệp Hà Nội, nhất là trong lĩnh vực bất động sản và dịch vụ tiêu dùng, vẫn chờ đợi các chính sách tháo gỡ pháp lý, tín hiệu từ thị trường thứ cấp và phục hồi thu nhập của người dân. “Hà Nội đang chờ thời điểm để ‘bung vốn’”, một chuyên gia tài chính tại BIDV nhận định.
Thách thức phía trước: Tín dụng cao có đi kèm hiệu quả?
Dù tín dụng TP.HCM tăng cao là tín hiệu tích cực, giới chuyên môn cũng cảnh báo không nên chủ quan. “Điều quan trọng là tín dụng tăng trưởng phải đi kèm chất lượng, không tạo bong bóng hoặc gây áp lực nợ xấu về sau,” TS. Nguyễn Trí Hiếu phân tích.
Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng kiểm soát chặt chẽ dòng vốn chảy vào các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản, tiêu dùng, chứng khoán. Mặt khác, cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, đồng thời giữ được sự an toàn của hệ thống ngân hàng.
Gợi mở chính sách và vai trò vùng kinh tế trọng điểm
Sự chênh lệch tín dụng giữa hai đô thị lớn không chỉ là vấn đề cục bộ, mà phản ánh thực tế phân bổ nguồn lực chưa đều giữa các vùng kinh tế trọng điểm. TP.HCM đang đi đầu nhờ sự chủ động kết nối giữa chính quyền, ngân hàng và doanh nghiệp.
Để cải thiện khả năng hấp thụ vốn tại Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, nhiều chuyên gia đề xuất cần sớm tháo gỡ vướng mắc pháp lý bất động sản, hỗ trợ chuyển đổi mô hình sản xuất trong các cụm công nghiệp nhỏ, và tăng cường vai trò của ngân hàng chính sách trong hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ.
Tín dụng tăng trưởng mạnh tại TP.HCM đang tiếp sức cho đà phục hồi kinh tế sau giai đoạn chững lại. Tuy nhiên, bài học từ Hà Nội cho thấy, tăng trưởng tín dụng cần bền vững, gắn với chất lượng và năng lực hấp thụ vốn của nền kinh tế. Sự linh hoạt, phối hợp chính sách và nhắm đúng nhu cầu của doanh nghiệp sẽ là chìa khóa quan trọng trong chặng đường phía trước.
Minh Khôi
