Vitamin D - 'Thần dược' hỗ trợ điều trị ung thư đại trực tràng

Theo dõi KTMT trên

Ung thư đại trực tràng là ung thư khởi phát ở đại tràng hoặc trực tràng, có thể gọi là ung thư đại tràng hay ung thư trực tràng tùy thuộc vào vị trí khối u.

Ung thư đại trực tràng là một trong những ung thư phổ biến nhất trên thế giới. Hiện nay trên thế giới có khoảng 1,8 triệu trường hợp mắc mới và hơn 800 nghìn trường hợp tử vong mỗi năm. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 8.000 người mắc mới ung thư đại trực tràng được phát hiện.

Ung thư đại trực tràng là một trong những ung thư phổ biến nhất hiện nay.

Vitamin D với việc điều trị ung thư đại trực tràng

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin D và các chất tương tự có khả năng chống lại sự phát triển và di căn của ung thư, qua đó có tác dụng với việc điều trị ung thư đại trực tràng.

Vitamin D có thể được hấp thu thông qua việc ăn uống, nhưng hầu hết nó được sản xuất nội sinh thông qua ánh nắng mặt trời. Vitamin D được tổng hợp tại da, dưới tác dụng của tia cực tím và sau đó được hydroxyl hóa tại gan trở thành 25-OH Vitamin D, còn tại thận và các mô ngoại vi trở thành dạng hoạt động: 1,25-OH vitamin D.

Vitamin D được tổng hợp qua thực phẩm và ánh nắng

Wnt/β-catenin/TCF được cho là yếu tố dẫn đến ung thư đường tiêu hóa bởi trong phần lớn bệnh nhân ung thư đại trực tràng và viêm đường tiêu hóa đều thấy có sự xuất hiện của Wnt/β-catenin/TCF.

Với sự tiến bộ đáng kể của khoa học, những năm gần đây, người ta đã tìm ra bản đồ của chuỗi protein trong đó có sự liên quan giữa con đường Wnt/β-catenin và thụ thể vitamin D. Theo đó, nhân tế bào β-catenin điều chỉnh biểu hiện gen thúc đẩy sự tăng sinh tế bào, sự xâm lấn và di căn. 1α,25-dihydroxyvitamin D 3 (1,25(OH) 2 D 3 ) ức chế tín hiệu β-catenin bằng cách gắn nó với thụ thể vitamin D.

Vitamin D giữ vai trò trong sự điều chỉnh tín hiệu β-catenin và sự đáp ứng miễn dịch bẩm sinh, đồng thời làm ảnh hưởng đến sự phát sinh và phát triển của ung thư đại trực tràng, do vậy nó là một chất có tác dụng phòng ngừa và điều trị ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, vấn đề đáng quan tâm là các tác dụng phụ không liên quan đến tác dụng chống ung thư của vitamin D.

Vitamin D được tổng hợp qua thực phẩm và ánh nắng.

Thông qua các nghiên cứu, thí nghiệm, các nhà khoa học đã xác định vị trí β-catenin chính là chìa khóa trung gian trong tác dụng điều trị ung thư đại trực tràng của vitamin D và các chất tương tự vitamin D với ung thư đại trực tràng. Vitamin D kìm hãm tín hiệu β-catenin thông qua thụ thể vitamin D và như vậy β-catenin cùng với thụ thể vitamin D có mỗi quan hệ tương tác kích hoạt lẫn nhau.

Các giả thiết rằng vitamin D có thể đóng vai trò trực tiếp trong sự phát triển của tế bào đại tràng bình thường và tế bào ung thư, bởi vì cả tế bào bình thường và tế bào ung thư đại trực tràng đều có thể sản xuất ra hormon hoạt động từ dạng lưu thông trong tuần hoàn chính của vitamin D là: 25-hydroxy-vitamin D [25(OH)D].

Phương pháp hóa trị trong điều trị ung thư cũng có liên quan tới nguy cơ thiếu hụt trầm trọng vitamin D. Những bệnh nhân ung thư đại trực tràng, đặc biệt đang được điều trị hóa trị nên được cân nhắc một chiến lược bổ sung vitamin D.

Một số thực phẩm giàu vitamin D như: Cá hồi, nấm, dầu gan cá, cá ngòi, cá trích, nấm, hàu, tôm, lòng đỏ trứng gà,...

Nên bổ sung vitamin D khi đang điều trị ung thư đại trực tràng

Một số nghiên cứu dịch tễ học đã chỉ ra rằng nếu cơ thể thiếu hụt vitamin D sẽ có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Garland et al chứng minh mối liên quan gián tiếp giữa tình trạng vitamin D và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thông qua nghiên cứu tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng và sự phơi nắng ở Mỹ. Các nhà nghiên cứu khuyến cáo việc tăng cường tắm nắng giúp bảo vệ và phòng chống ung thư đại tràng thông qua sự tổng hợp vitamin D ở da.

Một phân tích tổng hợp đã đưa ra kết quả giảm 50% nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng với mức 25- OH vitamin D > 33ng/ml so với ≤ 12ng/ml. Tỷ lệ thiếu vitamin D trầm trọng ở những bệnh nhân ung thư đại trực tràng điều trị hóa trị ( 25-OH vitamin D ≤ 15ng/ml) cao hơn gấp 4 lần với những bệnh nhân chưa được điều trị hóa trị hoặc đã hoàn thành hóa trị ít nhất 3 tháng trước khi tham gia nghiên cứu. Các tài liệu khoa học cũng cho rằng mức tối ưu của vitamin D giúp phòng ngừa ung thư đại trực tràng là > 30ng/ml hoặc > 40ng/ml.

Theo Môi trường và Đô thị