Xuất khẩu tôm sang thị trường EU tăng trưởng rõ rệt nhờ EVFTA
Trong những tháng đầu năm 2021, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang thị trường EU ghi nhận tín hiệu tích cực nhờ các doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các cam kết thuế quan trong Hiệp định EVFTA.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang EU trong quý 2/2021 đạt 18,62 nghìn tấn với trị giá 159,45 triệu USD, tăng 68,9% về lượng và tăng 65,8% về trị giá so với quý 1/2021, tăng 43,6% về lượng và tăng 42% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020.
Tính chung 6 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu tôm của Việt Nam tới thị trường EU đạt 29,6 nghìn tấn với trị giá 255,7 triệu USD, tăng 25,2% về lượng và tăng 27,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020.
Theo Cục Xuất nhập khẩu, giá xuất khẩu tôm của Việt Nam sang EU trong nửa đầu năm 2021 đạt bình quân 8,63 USD/kg, tăng 0,16 USD/kg so với cùng kỳ năm 2020. Nguyên nhân là do lượng tôm xuất khẩu đáp ứng được các yêu cầu về giảm thuế từ EVFTA tăng trong những tháng gần đây. Đây là tín hiệu tốt cho tính cạnh tranh về giá của các sản phẩm tôm ở thị trường EU trong thời gian tới.
Trong nửa đầu năm 2021, xuất khẩu tôm của Việt Nam tới hầu hết các thị trường lớn ở EU đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2020 do nhiều nguyên nhân. Cụ thể, dịch Covid-19 tại Việt Nam được kiểm soát tốt trong giai đoạn đầu năm, góp phần quan trọng khiến hoạt động nuôi trồng và chế biến xuất khẩu ổn định, thuận lợi hơn.
Bên cạnh đó, các sản phẩm tôm của Việt Nam có lợi thế cạnh tranh tốt hơn trước nhờ được hưởng ưu đãi thuế quan từ Hiệp định EVFTA. Nhu cầu tiêu dùng và nhập khẩu tôm của EU cũng tăng trở lại trong giai đoạn nửa đầu năm 2021. Trong quý 2/2021, xuất khẩu tôm tới Ba Lan, Italy, Thụy Điển và Tây Ban Nha đều tăng tới 3 con số so với cùng kỳ năm 2020 - thời điểm EVFTA chưa có hiệu lực.
Thị phần tôm của Việt Nam tại thị trường EU cải thiện rõ rệt. Theo số liệu thống kê của Eurostat, nhập khẩu tôm 4 tháng đầu năm 2021 của EU từ các thị trường ngoại khối đạt 169,6 nghìn tấn với trị giá 1,01 tỉ EUR, tương đương 1,192 tỉ USD.
Trong đó Việt Nam là thị trường cung cấp tôm lớn nhất thứ 3 cho EU sau Ecuador và Ấn Độ chiếm 8% về lượng và chiếm 10,5% về trị giá, đạt 13,58 nghìn tấn với trị giá 106 triệu EUR, tương đương 125,2 triệu USD, tăng 6,5% về lượng và giảm 2,8% về trị giá.
Giá nhập khẩu tôm của EU từ Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2021 đạt bình quân 7,82 EUR/kg, giảm 0,78 USD/kg so với cùng kỳ năm 2020. Tuy nhiên hiện giá nhập khẩu tôm của EU từ Việt Nam vẫn cao hơn so với giá tôm của Ecuador và Ấn Độ.
Hiện nay, kinh tế các nước thành viên EU đang trên đà phục hồi nhờ việc tiêm vaccine trên diện rộng và triển khai các gói hỗ trợ sau Covid. Từ đầu quý 2 năm nay, các cửa hàng dịch vụ thực phẩm tại châu Âu đã bắt đầu mở cửa trở lại.
Nhu cầu tiêu thụ tôm mùa hè tại châu Âu tăng, lượng tôm dự trữ đang ở mức thấp. Trong khi đó, các nguồn cung lớn cho EU là Ấn Độ và Indonesia đang gặp nhiều khó khăn về lao động do tác động từ dịch Covid-19, sẽ để lại khoảng trống thị trường lớn về nguồn cung cho thị trường EU. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp xuất khẩu tôm của Việt Nam đẩy mạnh hơn nữa hoạt động xuất khẩu tôm tới EU trong giai đoạn cuối năm 2021.
Đặc biệt, các sản phẩm tôm của Việt Nam được hưởng nhiều ưu đãi về thuế từ EVFTA cộng với kết quả xuất khẩu tôm của Việt Nam trong thời gian vừa qua cho thấy, uy tín và thương hiệu của tôm Việt Nam ở EU đang tăng hơn so với thời điểm trước khi EVFTA có hiệu lực.
Tuy nhiên giá các sản phẩm tôm của Việt Nam tại thị trường EU vẫn cao hơn so với mức giá tôm của Ấn Độ và Ecuador mặc dù đã tận dụng được những ưu đãi về thuế từ EVFTA. Đây vẫn là thách thức lớn đối với doanh nghiệp xuất khẩu tôm của Việt Nam.
Mặt khác, các vùng nuôi trồng, chế biến thủy sản lớn nhất của Việt Nam tại Đồng bằng sông Cửu Long đang phải đối mặt với những diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, ảnh hưởng không nhỏ tới xuất khẩu tôm trong thời gian tới.
Nguyễn Luận
