Để gói hỗ trợ tiền thuê nhà sớm đến với người lao động, cần làm thế nào?

Theo dõi KTMT trên

Việc triển khai còn nhiều bất cập

Khoảng 3,4 triệu lao động sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà. Thông tin từ đại diện Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trong cuộc họp báo chiều 30/3. Cuộc họp nhằm thông tin về Quyết định số 08/2022 của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.

Cả người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp và người lao động quay trở lại thị trường lao động đều sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà. Thời gian hỗ trợ tối đa 3 tháng.

Người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp được hỗ trợ 500.000 đồng/người/tháng. Còn người lao động quay trở lại thị trường lao động nhận hỗ trợ 1.000.000 đồng/người/tháng. Như vậy chính sách đã có nhưng câu hỏi nhiều người lao động quan tâm lúc này là thủ tục như thế nào và bao giờ sẽ nhận được hỗ trợ?

Có thể hình dung quy trình 5 bước để kê khai nhận tiền hỗ trợ nhà trọ như sau công nhân có hợp đồng lao động trước 1/4/2022 làm đơn có xác nhận của chủ nhà trọ rồi nộp cho công ty; công ty sử dụng lao động sẽ gửi cơ quan bảo hiểm xã hội để được xác nhận đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trong vòng 2 ngày.

Danh sách này sau đó được UBND quận/huyện, rồi UBND tỉnh/thành phố thẩm định và quyết định. Theo các doanh nghiệp, vướng mắc đã xuất hiện ngay từ khâu đầu tiên là từng người lao động phải viết đơn bằng tay.

Chỉ tính riêng công ty Nidec Việt Nam, gần 80% trong số 6.000 người lao động hiện đang ở nhà trọ, nếu làm thủ công, việc đọc hết gần 5.000 lá đơn, rà soát, bổ sung đủ 8 mục bảng tổng hợp đã chiếm rất nhiều thời gian.

Vì vậy, thay vì để công nhân làm đơn và đi lấy xác nhận nên chăng để doanh nghiệp chủ động lên danh sách dưới sự giám sát của công đoàn, cơ quan nhà nước sẽ hậu kiểm, vừa rút ngắn thủ tục vừa giảm áp lực khi duyệt hồ sơ.

Một số doanh nghiệp tại TP.HCM đã quyết định không ngồi chờ nữa mà chi trước cho công nhân vì chờ thủ tục chưa biết đến bao giờ mới được nhận.

Chi phí nhà trọ hiện chiếm khoảng 20%-25% thu nhập của công nhân. Với sự gia tăng giá cả như hiện nay, gánh nặng chi phí không thể cắt giảm này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của lực lượng lao động vốn đã gặp nhiều khó khăn.

Vì vậy, dù có chủ trương đúng nhưng việc triển khai thực hiện cũng rất cần tính đến khả năng thực thi phù hợp tình hình, để niềm tin và sự chung tay cùng nhà nước vượt qua giai đoạn nhiều thách thức này sẽ càng mạnh mẽ, tạo động lực nhanh chóng phục hồi đời sống kinh tế xã hội.

Người lao động nhận tiền hỗ trợ thuê nhà như thế nào?

Theo quyết định 08 của Thủ tướng Chính phủ, người lao động có quan hệ lao động nhận hỗ trợ tiền thuê nhà từ 1,5-3 triệu đồng.

Theo quyết định 08, người lao động được hỗ trợ nếu có quan hệ lao động (ký hợp đồng 1 tháng trở lên), ở thuê, ở trọ, làm việc trong các khu vực sau:

- Khu công nghiệp, khu chế xuất

- Khu vực kinh tế

- 24 tỉnh, thành trực thuộc trung ương thuộc 4 vùng kinh tế trọng điểm được quy hoạch, thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ gồm Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, TP.HCM, Bình Phước, Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tiền Giang, Cần Thơ, Cà Mau, An Giang và Kiên Giang.

Theo Bộ Lao động - thương binh và xã hội, khoảng 3,4 triệu lao động hưởng lợi từ quyết định này.

Điểm khác nhau:

Hỗ trợ người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp với mức 500.000 đồng/người/tháng (tối đa 3 tháng).

Phương thức chi trả: hằng tháng hoặc gộp 2 tháng, 3 tháng.

Điều kiện:

- Đang ở thuê, ở trọ trong khoảng thời gian từ ngày 1/2/2022 đến ngày 30/6/2022.

- Có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên được giao kết và thực hiện trước ngày 1/4/2022.

Hỗ trợ người lao động quay trở lại thị trường lao động với mức 1.000.000 đồng/người/tháng (tối đa 3 tháng).

Phương thức chi trả: hàng tháng.

Điều kiện:

- Đang ở thuê, ở trọ trong khoảng thời gian từ ngày 1/4 đến ngày 30/6/2022.

- Có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên được giao kết và thực hiện trong khoảng thời gian từ ngày 1/4 đến ngày 30/6/2022.

Điểm chung:

Đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Trường hợp người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải có tên trong danh sách trả lương.

Trình tự thực hiện:

1. Người lao động đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà theo mẫu số 01 để doanh nghiệp tổng hợp.

2. Doanh nghiệp tổng hợp danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà theo mẫu số 02 và niêm yết công khai tại nơi làm việc (ít nhất 3 ngày làm việc). Nếu có khiếu nại, thêm 2 ngày xác minh.

3. Doanh nghiệp gửi danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà theo mẫu số 02 đến cơ quan bảo hiểm xã hội để xác nhận người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Thời gian 2 ngày làm việc.

4. Doanh nghiệp gửi hồ sơ theo quy định đến UBND cấp huyện nơi đặt trụ sở chính hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm sản xuất, kinh doanh. Hạn cuối nhận hồ sơ là 15/8/2022. Thời gian thẩm định hồ sơ trình UBND cấp tỉnh là 2 ngày làm việc.

5. Trong 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, UBND cấp tỉnh ban hành quyết định phê duyệt danh sách và kinh phí hỗ trợ. Trường hợp không phê duyệt, UBND cấp tỉnh thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

6. Trong 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được kinh phí hỗ trợ của UBND cấp tỉnh, doanh nghiệp thực hiện chi trả cho người lao động.

Quyết định 08 có hiệu lực từ ngày 28/3.

Bùi Hằng