Lực lượng Cảnh sát môi trường - 16 năm hình thành và phát triển

Theo dõi KTMT trên

Những năm trở lại đây, tình hình tội phạm vi phạm pháp luật về các vấn đề tài nguyên, môi trường, an toàn thực phẩm diễn ra ngày càng phức tạp, tinh vi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế, xã hội và môi trường sống của người dân. Đáng chú ý, tình trạng ô nhiễm môi trường trong các hoạt động sản xuất ở các khu công nghiệp diễn ra trên diện rộng; ô nhiễm môi trường trong khu vực đô thị ngày càng gia tăng; tình trạng ô nhiễm môi trường biển cũng diễn ra rất phức tạp.

Bên cạnh đó, việc khai thác, vận chuyển, buôn bán trái phép khoáng sản cũng có nhiều vi phạm đặc biệt nghiêm trọng; tình trạng khai thác cát, sỏi lòng sông và cửa biển diễn ra phổ biến. Mặt khác, tình hình tội phạm vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm đã và đang gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Thực tế cho thấy công tác bảo vệ môi trường vẫn còn nhiều bất cập, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm ở nước ta diễn ra ngày càng phức tạp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân, có nguy cơ tiềm ẩn gây mất ổn định về an ninh trật tự.

Trước thực trạng đó, xuất phát từ những yêu cầu cấp bách của thực tiễn, ngày 29/11/2006, Bộ trưởng Công an Lê Hồng Anh đã ký Quyết định số 1899/2006/QÐ-BCA, thành lập lực lượng Cảnh sát môi trường và ngày 17/9/2007 đã ký Quyết định số 1081/2007/QÐ-BCA về thành lập các Phòng Cảnh sát môi trường trực thuộc công an các tỉnh, thành phố. Từ đây đã hình thành một cơ quan chuyên trách trong phòng ngừa, đấu tranh tội phạm môi trường thống nhất từ Trung ương xuống địa phương. Ngày 13/8/2009, Bộ Công an ký quyết định số 2377/QĐ-BCA(C11) lấy ngày 29 tháng 11 năm 2006 là ngày truyền thống của lực lượng Cảnh sát môi trường. Đây là mốc son đánh dấu sự ra đời, chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của lực lượng Cảnh sát môi trường Việt Nam.

Trải qua 16 năm thành lập và phát triển, được sự quan tâm của Bộ Công An, sự phối hợp có hiệu quả với các đơn vị chức năng, Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường đã phát hiện, xử lý, bóc gỡ nhiều vụ án về tội phạm môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm nghiêm trọng, phức tạp, gây bức xúc mà dư luận quan tâm. Tính đến nay, lực lượng Cảnh sát môi trường cả nước đã phát hiện trên 228.000 vụ vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên và an toàn thực phẩm. Khởi tố và đề nghị khởi tố 5.185 vụ với 7.475 bị can, xử phạt vi phạm hành chính 206.723 vụ với tổng số tiền 2.700 tỷ đồng. Số liệu của Tòa án nhân dân tối cao cũng cho thấy, trong 11 năm từ năm 2010 đến năm 2020, hệ thống tòa án nhân dân đã thụ lý 2.842 vụ án về môi trường với 4.445 bị cáo. Trong đó xét xử 2.237 vụ với 4.145 bị cáo phạm tội về môi trường, chiếm 0,37% tổng số vụ án hình sự đã xét xử.

Dưới sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an, Tổng cục Cảnh sát, lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường đã không ngừng lớn mạnh cả về tổ chức, lực lượng và đã dần khẳng định được vai trò quan trọng, tính hiệu quả trong công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm. Từ 38 cán bộ chiến sĩ tại thời điểm ra mắt Cục, đến nay, mô hình tổ chức của lực lượng Cảnh sát môi trường đã phát triển gồm  hơn 5.000 CBCS (7 lãnh đạo Cục, 272 lãnh đạo cấp phòng, 5006 cán bộ, trong đó có 2.722 cán bộ kiêm nhiệm ở Công an cấp huyện), cơ bản thực hiện theo chủ trương "Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở" đảm bảo khoa học, hiệu quả.

Ngoài công tác tham mưu cho các cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm, lực lượng Cảnh sát môi trường còn chủ động lồng ghép, tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật, vận động quần chúng Nhân dân nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, trách nhiệm trong việc lên án, cung cấp thông tin, tố giác, tố cáo các hành vi phạm tội và vi phạm pháp luật về tài nguyên, môi trường, an toàn thực phẩm.

Phát huy truyền thống 16 năm xây dựng, chiến đấu và phát triển, với khẩu hiệu "Chủ động, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả", cán bộ, chiến sỹ lực lượng Cảnh sát môi trường nguyện đoàn kết một lòng, vượt mọi khó khăn, phấn đấu thi đua hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xây dựng lực lượng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường ngày một trong sạch, vững mạnh, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Mạnh Quân