Năm 2020 sẽ là năm nắng nóng kỷ lục, mưa bão bất thường

Theo dõi KTMT trên

Tổ chức Khí tượng Thế giới mới đây cảnh báo, các quốc gia cần nâng cao cảnh giác trước nguy cơ lũ lụt, hạn hán, bão nhiệt đới, đặc biệt là các thảm họa do biến đối khí hậu trong bối cảnh năm nay được dự báo nắng nóng kỷ lục. Việt Nam được nhận định là sẽ có một năm thiên tai khốc liệt.

Báo cáo Ban chỉ đạo T.Ư về phòng, chống thiên tai, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, nhiệt độ trung bình toàn cầu đạt mức cao kỷ lục trong giai đoạn 2010-2019 và 5 năm gần đây có nhiệt độ cao nhất trong 140 năm qua.

Cơ quan Dự báo khí tượng Anh nhận định, năm 2020 tiếp tục là một trong những năm nóng kỷ lục, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 1,1 độ so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp.

Ở Việt Nam, từ đầu năm 2020 đến nay, nhiều hiện tượng thời tiết, khí hậu bất thường như mưa to kèm dông lốc, mưa đá liên tục xảy ra ở các tỉnh phía Bắc vào các thời điểm rất hiếm khi xảy ra, thậm chí chưa từng xảy ra như đợt mưa đá, mưa lớn dịp Tết Nguyên đán. Hạn hán, xâm nhập mặn gay gắt, kỷ lục tiếp tục ở Nam bộ, Trung bộ. “Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng thiên tai khí tượng thủy văn năm 2020 sẽ khốc liệt, phức tạp, khó lường”, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định.

Năm 2020 được dự báo là một năm nắng nóng kỷ lục. (Ảnh minh họa)

Nắng nóng đã xuất hiện sớm tại các khu vực phía Tây Bắc bộ và khu vực Trung bộ ngay đầu tháng 3/2020. Trong tháng 3/2020, nhiệt độ cả nước cao hơn cùng kỳ nhiều năm từ 1,5-2,5 độ, một số nơi thậm chí cao hơn tới 3 độ. Trong khi đó tại Nam bộ, nắng nóng kéo dài suốt từ cuối tháng ba đến giữa tháng 4.

Dự báo, nhiệt độ trung bình từ tháng 5 -10/2020 trên toàn quốc phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 0,5 đến 1 độ, riêng tháng 5/2020 tại Bắc bộ và Bắc Trung Bộ có khả năng cao hơn từ 1 đến 2 độ. Các đợt nắng nóng có khả năng tập trung từ nửa cuối tháng 4-5 ở phía Tây Bắc bộ, từ tháng 5 đến 6 ở phía Đông Bắc bộ, từ tháng 4 đến tháng 8 tại khu vực Bắc và Trung Trung bộ. Tại Đông Nam Bộ, nắng nóng tiếp tục xuất hiện nhiều ngày trong nửa cuối tháng 4 đến nửa đầu tháng 5/2020.

Căn cứ vào số liệu thống kê về các năm hạn nặng và lũ lớn trong khoảng 20 năm qua, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, có cơ sở để nhận định sẽ xuất hiện lũ lớn, phức tạp trên các hệ thống sông trong mùa lũ năm nay và năm 2021.

Các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Trung và Nam Trung bộ, từ nay đến hết tháng 8, tình trạng khô hạn thiếu nước, xâm nhập mặn kỷ lục có khả năng lan rộng, đặc biệt tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Ninh Thuận. Tuy nhiên, giai đoạn cuối năm lại tập trung mưa lớn dồn dập.

Năm 2020 cũng được dự báo là một năm có nhiều mưa bão bất thường.

Tại Tây Nguyên, Nam bộ, mùa mưa có khả năng đến muộn hơn so với trung bình, tình trạng ít mưa và khô hạn còn tiếp diễn cho tới nửa đầu tháng 5/2020. Trong năm 2020, ít có khả năng xuất hiện lũ sớm tại Đồng bằng Nam bộ. Đỉnh lũ năm ở đầu nguồn sông Cửu Long trên sông Tiền tại Tân Châu và sông Hậu tại Châu Đốc ở mức báo động 1, báo động 2, thấp hơn đỉnh lũ trung bình nhiều năm từ 0,2 đến 0,4m.

Tại Bắc bộ, lũ quét, sạt lở đất có nguy cơ cao xảy ra ở vùng núi, đặc biệt là ở khu vực Tây Bắc.

Những cơn bão năm 2020 trên khu vực biển Đông có xu hướng xuất hiện và hoạt động muộn hơn so với TBNN. Dự báo khả năng có khoảng 11-13 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên biển Đông, trong đó có 5-6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, tập trung nhiều ở khu vực Trung bộ và phía Nam trong những tháng nửa cuối năm 2020.

Mới đây, Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) Trần Hồng Thái thông tin, chỉ còn khoảng 2 tháng nữa là bước vào mùa mưa, bão năm 2020 với dự báo thời tiết có nhiều diễn biến bất thường. Chủ động "đón" mùa mưa bão, Hệ thống Dự báo KTTV quốc gia sẽ theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến về KTTV với phương châm “thống nhất, chính xác, liên tục, tin cậy và kịp thời”.

Theo ông Trần Hồng Thái, những năm gần đây, do tác động của biến đổi khí hậu nên thiên tai có diễn biến bất thường, không chỉ xảy ra trong mùa mưa bão và còn diễn ra quanh năm, cả trong những tháng được xem là hiếm có thiên tai như trước đây. Chính vì vậy, toàn ngành KTTV cũng phải chuyển đổi, công tác chuẩn bị và triển khai hệ thống dự báo KTTV quốc gia phải thường xuyên, liên tục, không chỉ chờ đến mùa mưa bão mới chuẩn bị.

Tổng cục KTTV đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc, những người làm công tác dự báo tuyệt đối không được chủ quan, phải luôn có ý thức nâng cao năng lực, không ngừng đổi đổi mới, thường xuyên theo dõi, giám sát và cảnh báo kịp thời các diễn biến bất thường của thời tiết.

Các đơn vị dự báo từ Trung ương đến địa phương phải luôn nâng cao tinh thần trách nhiệm cao nhất để đảm bảo chất lượng công tác dự báo, cảnh báo thiên tai KTTV, chú trọng tới cảnh báo tác động của thiên tai đối với các vùng chịu ảnh hưởng của thiên tai. “Yêu cầu các đơn vị dự báo phải kiên trì thực hiện “đong đếm” từng kết quả, tính toán từng phương án, mô hình khác nhau, “chắt chiu” phân tích từng số liệu quan trắc từ toàn cầu, khu vực đến địa phương để có được bản tin dự báo tốt nhất”- Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV khẳng định.

PV