TP.HCM và Hà Nội bật ra khỏi vị trí dẫn đầu đầu trong top 10 tỉnh, thành thu hút FDI
Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 58 tỉnh, thành trên cả nước. Long An đứng đầu với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 3,6 tỷ USD, chiếm 16,4% tổng vốn đầu tư đăng ký. Hải Phòng đứng thứ 2 trong danh sách, tiếp sau là TP.HCM, Bình Dương, Cần Thơ...
Nhiều dự án FDI cấp mới bị hạn chế
Theo số liệu Cục Đầu tư nước ngoài (FIA), Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa công bố, tính đến 20/9/2021, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà các nhà đầu tư nước ngoài (FDI) đạt 22,15 tỉ USD, tăng 4,4% so với cùng kỳ năm 2020. Vốn đăng ký mới và vốn điều chỉnh tiếp tục duy trì mức tăng và tăng mạnh hơn so với 8 tháng. Trong khi đó, góp vốn mua cổ phần vẫn tiếp tục giảm so với cùng kỳ. Vốn thực hiện của dự án đầu tư nước ngoài ước đạt 13,28 tỉ USD, giảm 3,5% so với cùng kỳ năm 2020.
FIA cho biết, đợt dịch covid lần thứ 4 diễn biến phức tạp những tháng gần đây khiến một số nhà máy bị ngưng hoặc giảm công suất, trong đó có các doanh nghiệp FDI, đặc biệt là các doanh nghiệp ở khu vực phía Nam.
Ước tính, các dự án đầu tư nước ngoài đã giải ngân được 13,28 tỉ USD trong 9 tháng năm 2021, giảm 3,5% so với cùng kỳ năm 2020 và giảm 5,5 điểm phần trăm so với 8 tháng năm 2021.
Cũng theo FIA, có nhiều nguyên nhân dẫn tới sự giảm đáng kể số lượng dự án cấp mới và điều chỉnh vốn của các dự án FDI trong thời gian qua, bao gồm cả nguyên nhân chủ quan và khách quan.
Về khách quan, dòng vốn FDI toàn cầu suy giảm mạnh. Trong khi đó, sự cạnh tranh thu hút dòng vốn FDI giữa các quốc gia ngày càng gia tăng. Hoạt động M&A toàn cầu giảm sút. Vì vậy, Việt Nam không nằm ngoài tầm ảnh hưởng.
Bên cạnh đó còn tồn tại nhiều nguyên nhân chủ quan, xuất phát từ chính chúng ta, như chính sách cách ly dài hạn, phong toả nhà máy, hạn chế di chuyển của người lao động làm đình trệ sản xuất, giảm công suất và sản lượng. Chính các yếu tố này gây ra sự đứt gãy chuỗi cung ứng, cũng như góp phần làm ảnh hưởng đến tâm lý các nhà đầu tư mới đang có kế hoạch đầu tư vào Việt Nam.
Không những thế, do đóng cửa nhà máy, thiếu hụt lao động để sản xuất nên nhiều đơn hàng phải chuyển sang các địa bàn khác trong chuỗi cung ứng. Tuy đây chỉ là giải pháp tạm thời, nhưng nếu kéo dài tình trạng này thì có khả năng nhà đầu tư sẽ chuyển sản xuất sang nước khác.
Ngoài ra, việc hạn chế nhập cảnh làm chững lại các đoàn chuyên gia và nhóm phát triển dự án vào Việt Nam khảo sát và làm các thủ tục đầu tư.
Cùng với đó, chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc của Việt Nam (giảm số lượng, tăng về chất lượng) làm loại bỏ các dự án quy mô nhỏ, ít giá trị gia tăng.
Những vị trí hấp dẫn FDI nhất đã có sự thay đổi
Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 58 tỉnh, thành phố trên cả nước trong 9 tháng đầu năm. Long An dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 3,6 tỉ USD, chiếm 16,4% tổng vốn đầu tư đăng ký. Trong đó, có Dự án Nhà máy điện LNG Long An I và II (Singapore đầu tư, cấp GCNĐKĐT ngày 19/3/2021) với tổng vốn đăng ký trên 3,1 tỉ USD, chiếm tới 85,3% tổng vốn đầu tư của cả tỉnh Long An.
Với dự án điều chỉnh vốn lớn 1,4 tỉ USD, Hải Phòng vượt lên đứng thứ 2 với tổng vốn đăng ký 2,7 tỉ USD, chiếm 12,2% tổng vốn đầu tư. TP.Hồ Chí Minh đứng thứ 3 với gần 2,4 tỉ USD, chiếm 10,6% tổng vốn đầu tư. Tiếp theo lần lượt là Bình Dương, Cần Thơ, Quảng Ninh,..
Tuy nhiên, nếu xét về số dự án, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn tập trung đầu tư nhiều tại các thành phố lớn, có cơ sở hạ tầng thuận lợi như TP.Hồ Chí Minh, Hà Nội, Bắc Ninh. Trong đó, TP.Hồ Chí Minh dẫn đầu cả về số dự án mới (33,3%), số lượt dự án điều chỉnh (17,4%) và góp vốn mới cổ phần (59,5%).
Hà Nội tuy không thuộc top 5 địa phương thu hút vốn FDI trong 9 tháng qua, song xếp thứ 2 về số dự án mới (21,1%), số lượt dự án điều chỉnh (14%) và góp vốn mới cổ phần (11,9%).
Trong tổng số 21 ngành kinh tế quốc dân, các nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào 18 ngành, chủ yếu là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo với 11,8 tỉ USD, chiếm 53,4% tổng số vốn đầu tư đăng ký.
Ngành sản xuất, phân phối điện mặc dù thu hút được số lượng dự án mới, điều chỉnh cũng như góp vốn mua cổ phần không nhiều song với quy mô dự án lớn nên đứng thứ 2 với tổng vốn đầu tư trên 5,5 tỉ USD, chiếm gần 25% tổng vốn đầu tư đăng ký…
Đến nay, đã có 94 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Trong đó, Singapore dẫn đầu với tổng vốn đầu tư gần 6,3 tỉ USD, chiếm 28,4% tổng vốn đầu tư vào Việt Nam, giảm 7,2% so với cùng kỳ 2020.
Hàn Quốc vượt qua Nhật Bản, đứng thứ hai với tổng vốn đầu tư trên 3,9 tỉ USD, chiếm 17,7% tổng vốn đầu tư, tăng 23,4% so với cùng kỳ. Nhật Bản đứng thứ 3 với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 3,3 tỉ USD, chiếm 14,7% tổng vốn đầu tư, tăng 88,8% so với cùng kỳ. Tiếp theo là Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan,…
Tuấn Thủy