'Hội nghị Diên Hồng' của đội ngũ khoa học và công nghệ Việt Nam
Có thể coi đây như một “Hội nghị Diên Hồng” để khơi dậy quyết tâm, ý chí mạnh mẽ của đội ngũ trí thức Việt, đặc biệt kỳ vọng thổi luồng gió mới vào cuộc sống để khởi động thời kỳ khắc phục khó khăn, chuẩn bị cho lò xo kinh tế bật lên mạnh mẽ sau đại dịch.
Thắng lợi vĩ đại của cuộc chiến tranh vệ quốc chống quân Nguyên Mông diễn ra vào năm 1285 gắn chặt với thành công của cuộc Hội nghị lịch sử đặc biệt này.
Tuy còn phải có thêm cuộc kháng chiến lần thứ 3 diễn ra từ tháng 12/1287 để đến tháng 4/1288 mới toàn thắng sau trận quyết chiến trên sông Bạch Đằng, nhưng ý chí được người xưa chép lại rất mộc mạc “Muôn người cùng hô một tiếng như bật ra từ một cửa miệng” tại Hội nghị Diên Hồng chính là bài học lớn nhất mà lịch sử dân tộc Việt Nam đã đúc kết, không chỉ với sự nghiệp giữ nước.
Hội nghị Diên Hồng là một sáng tạo rất độc đáo của nhà Trần, biểu hiện của ý thức tin tưởng vào sức mạnh và trí tuệ của toàn dân. Mãi mãi “Hội nghị Diên Hồng” sẽ ăn sâu và trao truyền trong tâm thức của người dân Việt Nam như một sức mạnh của truyền thống gắn liền với mục tiêu phấn đấu cho nền dân chủ hiện đại.
Kể từ đó, hai chữ "Diên Hồng" đã trở thành biểu trưng cho ý chí thống nhất của một dân tộc, thể hiện sự đồng lòng nhất trí giữa Nhà nước với người dân trong mối quan hệ vua - tôi, trên - dưới... Hội nghị Diên Hồng cũng mang ý nghĩa như một nguyên lý tạo nên sức mạnh dân tộc trước những thử thách của lịch sử và trong chừng mực nào đó cũng biểu hiện nhân tố cận dân, thân dân.
Trong Cách mạng Tháng Tám 1945, một lần nữa tinh thần của Hội nghị Diên Hồng lại được thể hiện tại Quốc Dân đại hội họp ở Tân Trào (Tuyên Quang), với sự có mặt của đông đảo đại biểu đến từ nhiều địa phương của cả nước, để từ đó ban hành lệnh tổng khởi nghĩa, làm lễ xuất quân, thành lập Ủy ban Giải phóng dân tộc trên cơ sở cương lĩnh của Mặt trận Việt Minh nhằm mục tiêu giành độc lập dân tộc và lập nên nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
Hội nghị do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức với sự tham dự và chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có thể ví như “Hội nghị Diên Hồng” đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam, bởi nó sẽ có tiếng nói quan trọng trong việc hoạch định chiến lược và định hướng phát triển của ngành trong thời gian tới.
Trước khoảng 140 đại biểu tham dự trực tiếp tại điểm cầu Hà Nội và khoảng 2.000 đại biểu tham gia trực tuyến qua điểm cầu tại 62 Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cùng hơn 2,2 triệu trí thức Việt theo dõi từ khắp cả nước (đến trực tiếp và cả theo dõi qua cầu truyền hình), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhắc lại, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ I của Hội phổ biến khoa học, kỹ thuật Việt Nam năm 1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh:
“Các cô, các chú phải ra sức đem hiểu biết khoa học, kỹ thuật của mình truyền bá rộng rãi trong nhân dân lao động, để Nhân dân đẩy mạnh thi đua sản xuất nhiều, nhanh, tốt, rẻ. Có như vậy nước mới giàu, dân mới mạnh và đời sống Nhân dân mới được cải thiện về mọi mặt. Đó là nhiệm vụ vẻ vang của các cô chú”.
Thủ tướng đề nghị thực hiện có hiệu quả lời căn dặn của Bác để góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, phát triển và thịnh vượng.
Tại Hội nghị, các đại biểu đã lắng nghe ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, cụ thể hóa chương trình hành động của VUSTA, triển khai thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vào đời sống, kinh tế, xã hội, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường và thịnh vượng.
Đã có 11 báo cáo và tham luận do các ban, bộ, ngành, hội ngành toàn quốc, Liên hiệp hội địa phương, đơn vị trực thuộc, nhà khoa học đại diện cho đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam trình bày. Các báo cáo tập trung chia sẻ kết quả hoạt động nổi bật của VUSTA cũng như đánh giá vai trò của VUSTA và đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ giai đoạn 2015 - 2020, đồng thời đưa ra các định hướng cốt lõi nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội VIII của VUSTA trong thời gian tới.
Các tham luận, báo cáo tại Hội nghị đề xuất, kiến nghị một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam, khai thác tối đa trí tuệ sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam, nâng cao chất lượng tham mưu, tư vấn phản biện và giám định xã hội; Chú trọng công tác nghiên cứu ứng dụng tiến bộ KH&CN và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ môi trường…
Có thể coi đây như một “Hội nghị Diên Hồng” để khơi dậy quyết tâm, ý chí mạnh mẽ hơn của đội ngũ trí thức Việt, đặc biệt kỳ vọng thổi một luồng gió mới vào cuộc sống để khởi động thời kỳ khắc phục khó khăn, chuẩn bị cho lò xo kinh tế bật lên mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19.
Nguyễn Trình Thành Phương
