Nắng nóng chưa có khả năng xuất hiện ở Bắc Bộ và Trung Bộ vào cuối tháng 5
Dự báo, những ngày cuối tháng 5/2022, nắng nóng chưa có khả năng xuất hiện ở Bắc Bộ và Trung Bộ. Dự báo từ tháng 6/2022 trở đi, nắng nóng có khả năng xuất hiện với số ngày nắng nóng ở mức thấp hơn so với TBNN cùng thời kỳ và không gay gắt.
Từ tháng 6/2022 nắng nóng sẽ xuất hiện ở Bắc Bộ và Trung Bộ
Theo Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, trong khoảng 15 ngày tới, MJO ít ảnh hưởng đến khu vực phía Nam Biển Đông. Cùng với đó, rãnh áp thấp hoạt động trên khu vực Bắc Bộ, kết hợp với đó hội tụ gió trên cao mực 5000m duy trì và hoạt động mạnh nên khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ xuất hiện nhiều ngày mưa vừa, mưa to và dông.
Dự báo, từ nay đến ngày 24/5, ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa vừa, mưa to và dông, có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 150-250mm/đợt, có nơi trên 300mm/đợt. Từ ngày 25/5, mưa vừa, mưa to diện rộng ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có xu hướng giảm; tuy nhiên đến khoảng ngày 27-28/5 mưa rào và dông lại có xu hướng gia tăng trở lại.
Ở phía Nam, gió mùa Tây Nam tiếp tục hoạt động mạnh, vì vậy khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa rào và dông nhiều nơi, tập chung nhiều vào thời điểm chiều tối và tối, cục bộ có mưa to. Riêng thời kỳ từ 21-23/5 chiều và tối có mưa rào và rải rác có dông, cục bộ có mưa to đến rất to. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
Những ngày cuối tháng 5/2022, nắng nóng chưa có khả năng xuất hiện ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ; dự báo từ tháng 6/2022 trở đi nắng nóng có khả năng xuất hiện trên khu vực Bắc Bộ cũng như các tỉnh Trung Bộ; số ngày nắng nóng trong cả thời kỳ dự báo ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) cùng thời kỳ và không gay gắt.
Trong khi đó, xoáy thuận nhiệt đới có khả năng xuất hiện trên khu vực Biển Đông từ khoảng giữa tháng 6/2022, nhưng xác suất xuất hiện chưa cao. Trong cả thời kỳ dự báo, nhiệt độ trung bình tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ thấp hơn từ 0,5-1,0 độ C so với TBNN cùng thời kỳ. Các khu vực khác nhiệt độ trung bình phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ. Tổng lượng mưa ở khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ phổ biến cao hơn so với TBNN từ 20-40%; các khu vực khác thấp hơn từ 10-30% so với TBNN cùng thời kỳ.
Giữa tháng 5 trời vẫn mát như mùa thu có phải là bất thường?
Trao đổi với báo chí, TS. Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia cảnh báo thiên tai và thời tiết cực đoan, cho biết, năm nay, mùa đông kéo dài, thậm chí gối qua mùa xuân. Đến giữa tháng 4, miền Bắc vẫn xuất hiện không khí lạnh và mưa phùn. Nếu so sánh với trung bình nhiệt độ hàng năm thì nhiệt độ của tháng 4 và thậm chí tháng 5 năm 2022 sẽ thấp hơn trung bình chung của nhiều năm.
"Năm 2019, đợt nắng nóng đầu tiên bắt đầu từ ngày 20/4 với nhiệt độ hơn 40 độ C ở khu vực Bắc Trung Bộ. Cùng thời điểm đó, trong năm 2022, có những đợt không khí lạnh, nhiệt độ giảm sâu, trời mưa dài ngày. Đây là một trong những hiện tượng khác biệt so với trung bình chung nhiều năm trước", TS. Nguyễn Ngọc Huy phân tích. Ngoài ra, theo ông Huy, hiện tượng này không phải lần đầu xuất hiện, trước đây cũng có những năm nhiệt độ thấp vào cuối mùa xuân, đầu mùa hè.
Còn theo ThS. Lê Thị Xuân Lan, chuyên gia khí tượng, thông thường tháng 5, miền Bắc vẫn có thể xảy ra các đợt không khí lạnh tràn về, nhưng cường độ rất yếu. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, các kiểu thời tiết bất thường xảy ra rất nhiều ở nước ta và đây có thể xem là một bằng chứng bổ sung vào chuỗi những hiện tượng đó.
"Có 2 nguyên nhân chính gây nên thời tiết mát mẻ. Thứ nhất là khối không khí lạnh từ phía bắc (Siberia, Nga) tràn xuống, thứ hai là áp thấp nóng Ấn - Miến hoạt động yếu và trễ. Thông thường tháng 4 là thời điểm tranh chấp giữa áp thấp nóng Ấn - Miến và không khí lạnh. Mọi năm tháng 4 miền Bắc rất nóng nhưng năm nay không nóng nhiều, nên tạo điều kiện cho không khí lạnh về", ThS. Lan cho hay.
Bên cạnh đó, do đang là mùa nóng nên khi không khí lạnh về sẽ dễ dàng tạo ra các hiện tượng thời tiết cực đoan cục bộ ở một số nơi như: Sấm sét, dông lốc, lốc xoáy, mưa đá… Không khí lạnh chủ yếu ảnh hưởng các tỉnh phía bắc đến khu vực phía bắc đèo Hải Vân. Các tỉnh miền Trung bắt đầu bước vào mùa nắng nóng từ tháng 5 và đạt cao điểm vào tháng 6 - 8.
Lý giải nguyên nhân vì sao đến giữa tháng 5, Bắc Bộ vẫn liên tiếp chịu ảnh hưởng của đợt không khí lạnh, ông Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng phòng Dự báo KTTV quốc gia, cho rằng, các khối không khí lạnh hoạt động quanh năm và tác động đến thời tiết các tỉnh Bắc Bộ trong tháng 5 là hiện tượng không có gì đặc biệt. Nhưng trong đợt không khí lạnh dự báo ảnh hưởng đến các tỉnh Bắc Bộ trong những ngày tới khiến gió mùa đông bắc mạnh cấp 6, giật cấp 7 - 8 thì là đợt không khí lạnh hiếm gặp trong tháng 5.
Nhận định về tình hình thời tiết nắng nóng, ông Hưởng cho biết, trong tháng 6, tháng 7 và nửa đầu tháng 8 năm nay sẽ là giai đoạn nền nhiệt độ ở Bắc Bộ cao nhất trong năm. Dự báo đây cũng là khoảng thời gian xảy ra tập trung các đợt nắng nóng và nắng nóng gay gắt trong năm nay. Mặc dù vậy, trong năm ảnh hưởng La Nina nên các đợt nắng nóng dự báo không nhiều và nắng nóng chỉ xảy ra ngắn ngày, không kéo dài như các đợt nắng nóng dài ngày đã ghi nhận được trong năm 2020.
Lan Anh