Nghị viện đầu tiên ở châu Âu coi việc hủy diệt môi trường như một tội ác
Theo thỏa thuận của Chính phủ, một ủy ban gồm các chuyên gia do Bộ trưởng Bộ Tư pháp thành lập có nhiệm vụ xem xét rõ ràng, trong quá trình sửa đổi Bộ luật Hình sự, bao gồm cả chất hủy diệt môi trường.
Đây là Nghị viện đầu tiên của một quốc gia châu Âu coi việc hủy diệt môi trường như một tội ác. Trước đó, Hà Lan, Bồ Đào Nha và Thụy Điển cũng đề xuất việc xử lý hành vi hủy diệt môi trường. Tuy nhiên, đề xuất không được Quốc hội các nước này thông qua.
Quốc hội Bỉ yêu cầu Chính phủ nước này tích hợp chất hủy diệt môi trường vào Bộ luật hình sự của Bỉ. Theo thỏa thuận của Chính phủ, một ủy ban gồm các chuyên gia do Bộ trưởng Bộ Tư pháp thành lập có nhiệm vụ xem xét rõ ràng, trong quá trình sửa đổi Bộ luật Hình sự, bao gồm cả chất hủy diệt môi trường.
Nghị quyết yêu cầu Chính phủ báo cáo với Quốc hội ngay sau khi các phân tích được hoàn thành, dự kiến vào năm 2022.
Trước đó, trong phạm vi quốc gia Bỉ cũng đã có nhiều hành động cấp thiết để bảo vệ môi trường. Bỉ áp đặt lệnh cấm hoàn toàn đối với việc hút thuốc tại các quán cà phê. Theo giới chức thành phố, việc làm này nhằm hạn chế những người hút thuốc lá xả rác ra môi trường xung quanh các quán cà phê.
Ở mức độ quốc tế, Bỉ đề nghị sửa đổi Quy chế Rome của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) Lahay bao gồm cả tội hủy diệt môi trường, được coi như tội ác chống lại loài người. Đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 1945, một tội phạm quốc tế mới được công nhận.
Các dự thảo ban đầu của Quy chế Rome bao gồm tội hủy hoại môi trường, nhưng nó đã bị xóa bỏ sau sự phản đối của Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Hà Lan, thay vào đó là một tội danh thời chiến chưa bao giờ được thi hành.
Do đó, luật hình sự quốc tế bao gồm một số hàng rào bảo vệ để ngăn chặn sự tàn phá môi trường trong thời bình.
Badenoch, luật sư tại Viện Luật Môi trường cho biết: “Có một khoảng trống lớn và cần phải lấp đầy điều gì đó. Chúng ta hiện không thể bắt các tập đoàn lớn hoặc Chính phủ lớn phải chịu trách nhiệm về chất diệt khuẩn. Vậy bạn làm gì? Chúng tôi kể tên và sự xấu hổ, đó là tất cả những gì chúng tôi có”.
Chẳng hạn, nhiều thập kỉ khai thác dầu ở Nigeria của các công ty con của Royal Dutch Shell đã làm ô nhiễm không khí, mặt đất và nước ở các vùng của đất nước với benzen và các chất ô nhiễm độc hại khác, theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc. Các vụ kiện dân sự đã kéo dài nhiều năm qua các tòa án châu Âu và không có luật nào đủ mạnh để ngăn chặn thiệt hại xảy ra, mặc dù công ty con ở Nigeria của Shell gần đây đã bị tòa án Hà Lan yêu cầu bồi thường cho nông dân Nigeria.
Curtis Smith, phát ngôn viên của Shell, đã chỉ ra một báo cáo của công ty nói rằng nhiều vụ tràn dầu là do phá hoại và trộm cắp, và rằng công ty đang làm việc với các bên liên quan để làm sạch ô nhiễm mà Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc xác định.
Tội phạm sinh thái sẽ yêu cầu các thành viên Tòa án hình sự quốc tế ban hành luật diệt sinh thái quốc gia của họ và việc không thực thi các luật đó sẽ cho phép tòa án quốc tế can thiệp.
Phát biểu với báo giới, nghị sỹ Đảng Ecolo, Samuel Cogolati, cho biết: "Chúng tôi nhận ra rằng hành tinh, hệ sinh thái của chúng ta có thể là nạn nhân của sự tàn phá nghiêm trọng nhất của chất diệt khuẩn sinh thái và chúng được coi như tội phạm quốc tế, tội phạm của nhân loại cũng như tội ác chiến tranh".
Nguyễn Linh (T/h)
