Nhu cầu than Việt Nam đến năm 2050 [kỳ 1]: Các dự báo trong quy hoạch và chiến lược

Nội dung chuyên đề này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam đề cập 3 vấn đề chính về nhu cầu than Việt Nam đến năm 2050.

Nội dung chuyên đề này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam đề cập 3 vấn đề chính: (1) Dự báo nhu cầu than đến năm 2045 - 2050 của Việt Nam thông qua 2 tài liệu: Chiến lược phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam đến năm 2045 và Quy hoạch tổng thể về ngành năng lượng Việt Nam đến năm 2050; (2) Định hướng phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam và tăng cường nhập khẩu than phục vụ nhu cầu trong nước đến năm 2035 - 2045; (3) Đề xuất cơ chế, chính sách của Nhà nước, các giải pháp của ngành than và các doanh nghiệp khai thác, tiêu thụ, nhập khẩu than đáp ứng nhu cầu than trong nước. Rất mong nhận được sự chia sẻ của bạn đọc.

Nhu cầu than Việt Nam đến năm 2050 [kỳ 1]: Các dự báo trong quy hoạch và chiến lược - Ảnh 1 — Giá than đối với ngành than, nhiệt điện than Việt Nam [Kỳ 2]: Hiện trạng và nhu cầu Việt Nam là nước đang phát triển, do vậy, nhu cầu năng lượng sơ cấp (trong đó có than) trong thời gian tới dự kiến tiếp tục tăng cao đạt đỉnh vào giai đoạn năm 2030 - 2035, sau đó sẽ giảm dần do nhiều nhà máy điện than sẽ dừng hoạt động vào giai đoạn sau năm 2035.

KỲ 1: DỰ BÁO NHU CẦU THAN CỦA CÁC HỘ TIÊU THỤ TRONG NƯỚC (GIAI ĐOẠN ĐẾN 2045 - 2050):

Năm 2020 và nửa đầu năm 2021, nhu cầu tiêu thụ năng lượng nói chung và tiêu thụ than nói riêng suy giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Tuy nhiên, giai đoạn cuối năm 2021 đến nay, tình hình dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát và nền kinh tế thế giới dần phục hồi, nhu cầu tiêu thụ than toàn cầu nói chung, cũng như Việt Nam nói riêng tăng cao so với năm 2021. Theo dự báo trong những năm tới nhu cầu sử dụng than trong nước, đặc biệt là than cho sản xuất điện còn sẽ tăng cao.

Để đảm bảo cam kết của Việt Nam tại COP26 phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, lộ trình phát triển các ngành năng lượng (điện, than, dầu khí...) cần được điều chỉnh phù hợp để đảm bảo đạt cam kết nêu trên.

Phù hợp với lộ trình phát triển ngành năng lượng, dự báo nhu cầu sử dụng than của Việt Nam đến năm 2045 theo [1] sẽ khoảng 94 - 97 triệu tấn vào năm 2025 và tăng lên đạt đỉnh khoảng 124 - 127 triệu tấn vào năm 2030 và đến năm 2045 giảm còn khoảng 73 - 76 triệu tấn. Chi tiết theo 2 kịch bản nêu ở bảng 1 dưới đây.

Bảng 1: Tổng hợp dự báo nhu cầu sử dụng than của Việt Nam đến năm 2045 (đơn vị: 1.000 tấn):

TTDanh mục20252030203520402045

I	KỊCH BẢN CƠ SỞ
1	Nhu cầu than cho sản xuất điện	62.790	91.970	83.940	72.527	42.889
2	Nhu cầu năng lượng cuối cùng	30.481	30.748	27.808	22.862	16.152
3	Nhu cầu phi năng lượng	1.359	1.653	3.012	6.437	14.262
Tổng nhu cầu trong nước	94.629	124.371	114.760	101.826	73.303
II	KỊCH BẢN CAO
1	Nhu cầu than cho sản xuất điện	64.268	92.889	85.142	73.615	43.223
2	Nhu cầu năng lượng cuối cùng	31.406	32.429	29.811	24.883	17.914
3	Nhu cầu phi năng lượng	1.835	2.232	3.716	7.293	15.304
Tổng nhu cầu trong nước	97.509	127.550	118.669	105.791	76.441

Theo Quy hoạch tổng thế phát triển năng lượng (Dự thảo lập 2/2023) [2] nhu cầu than của Việt Nam đến năm 2050 được dự báo nêu ở bảng 2 dưới đây.

Bảng 2: Tổng hợp dự báo nhu cầu sử dụng than của Việt Nam đến năm 2050 (đơn vị: 1.000 tấn):

TTDanh mục202520302035204020452050

I	KỊCH BẢN CƠ SỞ
1	Tổng nhu cầu trong nước	108.558	137.198	126.148	105.833	86.244	28.027
Nhu cầu cho sản xuất điện	77.795	105.404	92.536	74.725	55.350	232
II	KỊCH BẢN CAO
1	Tổng nhu cầu trong nước	110.204	139.678	126.546	109.055	87.995	28.431
Nhu cầu cho sản xuất điện	78.632	105.471	92.663	77.677	57.072	220

Qua dự báo nhu cầu than của Việt Nam tại 2 tài liệu nêu trên cho thấy: Tuy có sự chênh lệch nhau đáng kể, nhưng nhu cầu than đến năm 2035 sẽ tăng cao, sau đó giảm dần và đến sau năm 2045 giảm hẳn, nhất là than cho sản xuất điện. Vấn đề đặt ra là làm sao đáp ứng được nhu cầu than trong thời gian tới một cách hợp lý nhất?

Kỳ tới: Phương hướng đáp ứng nhu cầu than đến năm 2045 - 2050 của Việt Nam

PGS,TS. NGUYỄN CẢNH NAM - TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM; KHOA QUẢN LÝ CÔNG NGHIỆP VÀ NĂNG LƯỢNG - EPU

Tài liệu tham khảo:

[1] Chiến lược phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Bộ Công Thương, 6-2022.

[2] Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, Dự thảo tháng 2-2023. Bộ Công Thương.

Theo Tạp chí Năng lượng Việt Nam