Những phát ngôn ấn tượng tại phiên chất vấn cuối cùng Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV

Theo dõi KTMT trên

Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 8/11, đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) có phần tranh luận với Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng về phần trả lời liên quan bộ phim Đất rừng phương Nam chiều 7/11.

Đại biểu nhắc lại, khi trả lời chất vấn liên quan đến bộ phim "Đất rừng phương Nam", Bộ trưởng có nói: “Bộ phim này theo đánh giá của hội đồng thì không vi phạm pháp luật về điện ảnh. Còn chuyện dư luận cho rằng có những biểu hiện này, biểu hiện khác đó là những dư luận chưa thật chuẩn xác, cần phải được xem xét và tính toán để xử lý theo quy định”.

Theo đại biểu, đánh giá của Bộ trưởng về dư luận như vậy là chưa thỏa đáng và cần phải nhìn nhận lại.

“Tôi cho rằng dư luận xã hội là hình thức biểu hiện trạng thái ý thức của xã hội rất bình thường. Dư luận thì có dư luận đúng, dư luận sai, có cái tốt, có cái xấu, không phải ý kiến nào được nêu ra cũng là để đánh cho ai đó chết mà là để góp ý, nêu quan điểm để làm cho mọi thứ rõ ràng, tốt đẹp hơn” - đại biểu nêu quan điểm.

Do đó, theo đại biểu, trong công tác quản lý, cơ quan nhà nước cần phải lắng nghe, theo dõi dư luận để có những điều chỉnh cần thiết bởi mọi thứ đều có lý, “không có lửa thì làm sao có khói”, tránh việc bỏ qua dư luận (hoặc coi thường dư luận), để mọi việc đi quá xa, thành vấn đề “nóng” rồi mới có động thái là không ổn.

Đại biểu cũng nêu rõ, bộ phim được Hội đồng kiểm duyệt mà ngày 29/9 bảo đúng, tới 15/10 thì đề nghị sửa "sau khi lắng nghe dư luận". Như vậy, chất lượng kiểm định và trách nhiệm của Cục Điện ảnh là chưa cao.

Vị đại biểu đoàn Đồng Nai cũng cho rằng, những nội dung nếu đã coi là sai sót thì phải sửa, thậm chí cắt bỏ, chứ không thể đổi tên là xong. Nói "sửa tên để tránh gây liên tưởng" chỉ thuyết phục được một nửa, một nửa còn lại là bản chất lịch sử là phải chân thực, vì đó là chuyện của cả một dân tộc và là trách nhiệm giáo dục truyền thống, không thể xem nhẹ.

“Bộ phim có thể hay ở góc độ điện ảnh, nghệ thuật có thể lấy cảm hứng từ mọi nguồn nhưng với lịch sử, với văn hóa dân tộc thì phải luôn chân thực, trung thực và không được làm méo mó. Và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước là phải làm rõ được đâu là hành vi sai trái để xử lý, đâu là dư luận đúng đắn để tôn vinh” - đại biểu nhấn mạnh.

Trao đổi lại với đại biểu Trịnh Xuân An về quy trình thẩm định phân loại phim, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, căn cứ điểm d khoản 2 Điều 18 của Luật Điện ảnh, bộ phim "Đất rừng phương Nam" đã được Hội đồng thẩm định phim quốc gia tiến hành thẩm định và khẳng định bộ phim không vi phạm pháp luật về điện ảnh, vì vậy được cấp phép để phổ biến.

“Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tôn trọng quyết định của Hội đồng. Trong trường hợp phát hiện Hội đồng làm sai, vi phạm về mặt pháp luật thì lúc đó mới có biện pháp để xử lý tiếp theo” - Bộ trưởng nhấn mạnh. Đồng thời cho biết, trước những yêu cầu có tính chất tranh luận trên nền tảng mạng xã hội và nhiều ý kiến đóng góp, Bộ trưởng đã yêu cầu Hội đồng xem xét và tiếp thu hợp lý những ý kiến mà dư luận phản ánh.

Hội đồng đã họp và có các cơ quan hữu quan để xem xét lại và khẳng định bộ phim vẫn có đầy đủ các yếu tố để cấp phép hoạt động. Một lần nữa, Bộ trưởng khẳng định: “Cá nhân Bộ trưởng và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phải tôn trọng theo nguyên tắc này bởi vì Hội đồng chịu trách nhiệm trước pháp luật về quản lý phim”.

Dù vậy, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng khẳng định, nếu có các biểu hiện bôi xấu, bôi nhọ thì phải được nghiêm túc xử lý. Bởi vì chúng ta đã có Luật An ninh mạng, có quy tắc ứng xử trên không gian mạng. "Việc khen chê, có ý kiến khác nhau với một tác phẩm điện ảnh là rất bình thường nhưng không thể chấp nhận thói trịnh thượng, bôi xấu, bôi nhọ, nhân danh chỗ này chỗ khác để nói” - Bộ trưởng nêu rõ.

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn về vấn đề đổi mới sách giáo khoa, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) cho rằng việc xã hội hóa nhằm thu hút nhân tài, các chuyên gia, nhà khoa học biên soạn sách giáo khoa, phát triển trí não của học sinh. Tuy nhiên, xã hội hóa thì sách giáo khoa phải hạ giá nhưng càng ngày càng tăng giá là điều rất bất cập

Đại biểu Phạm Văn Hòa nêu Nghị quyết 88 và 122 của Quốc hội không quy định Bộ Giáo dục và Đào tạo không được biên soạn sách giáo khoa. Theo đại biểu, Bộ nên biên soạn sách giáo khoa riêng để cùng cạnh tranh với các đơn vị sản xuất khác.

"Mỗi năm đến hè học sinh man mác buồn, nhưng mỗi năm đến trường là phụ huynh man mác buồn, buồn vì mua sách giáo khoa không có hoặc giá sách giáo khoa tăng. Bộ nên biên soạn sách giáo khoa để cạnh tranh với các đơn vị khác và khi cần thiết Nhà nước định giá, trợ giá cho bộ sách giáo khoa, tiến tới Nhà nước có thể không thu phí sách giáo khoa, không thu học phí" - Đại biểu Phạm Văn Hòa nêu.

Ý kiến đại biểu Trần Văn Tuấn (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang) về việc thực hiện đề án 732 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ tháng 12/2016 về đào tạo, bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông giai đoạn 2016-2020.

Tuy nhiên, qua giám sát ở địa phương cho thấy còn nhiều trường trung học cơ sở đang rất vất vả, khổ sở khi phải bố trí 2 đến 3 giáo viên dạy tích hợp nhiều môn Lịch sử - Địa lý và môn Khoa học tự nhiên.

Một trong những nguyên nhân đã được đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ ra là “Công tác đào tạo giáo viên dạy các môn học tích hợp và môn học mới triển khai còn chậm, tính dự báo và kế hoạch không cao”.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, đổi mới là một quá trình, chúng ta đổi mới bắt đầu từ cái cũ, nên cần có từng bước để giáo viên không quá áp lực, có thể từng bước, từng bước thích ứng và truyền tải được chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Trao đổi với Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về bạo lực học đường, đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) cho biết, bình quân mỗi năm học cả nước đã xảy ra hơn 1.500 vụ bạo lực học đường trong và ngoài nhà trường; cứ 5.200 học sinh lại có 1 học sinh đánh nhau…

Đại biểu đề nghị, vấn đề này cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các đoàn thể, trong đó có Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ và là trách nhiệm của toàn xã hội, mỗi gia đình để góp phần chấm dứt bạo lực học đường.

Trả lời chất vấn đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên), Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho hay, báo chí trước kia "có nguồn thu gần như 100% dựa trên quảng cáo cho nên không quan tâm nhiều đến chuyện đặt hàng". Đến nay, truyền thông xã hội, các mạng xã hội lấy đi "70% nguồn thu của báo chí từ quảng cáo, chỉ còn 30%" nên các cơ quan báo chí mới thấy vấn đề đặt hàng là quan trọng.

Tuy vậy, việc tiến hành đặt hàng truyền thông gặp vướng ở 3 thông tư của Bộ Thông tin Truyền thông và Bộ trưởng Hùng thẳng thắn: "Chúng tôi đã nhận ra vấn đề là ban hành thông tư, nhưng vào thực tế lại khó thực hiện".

Trong quý 1 năm 2024 sẽ sửa 3 thông tư này; ban hành hướng dẫn để các cơ quan báo chí chủ động thực hiện việc định mức kinh tế kỹ thuật. Ngoài ra, Bộ Thông tin Truyền thông sẽ phối hợp Bộ Tài chính sửa quy định liên quan ban hành giá theo hướng giảm thủ tục hành chính, đơn giản hóa.

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Y tế, đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông) đề cập đến vấn đề bệnh nhân đi viện phải mua thuốc bên ngoài, gây bức xúc trong dư luận.

Theo đại biểu Dương Khắc Mai, Bộ trưởng Bộ Y tế đã nhấn mạnh quyền lợi của bệnh nhân và người tham gia bảo hiểm phải đảm bảo. Đây là một yêu cầu hết sức chính đáng và cần thiết.

Song, thực tế thời gian qua cho thấy bệnh nhân đi viện mà phải mua thuốc ở bên ngoài với giá rất đắt và không phải ai cũng mua được.

Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Y tế chỉ đạo phối hợp với cơ quan Bảo hiểm y tế có giải pháp kịp thời cho bệnh nhân khi tham gia bảo hiểm, khám chữa bệnh, đặc biệt là đảm bảo quyền lợi cho bệnh nhân nghèo, có điều kiện kinh tế khó khăn.

Trả lời về vấn đề về lạm dụng xét nghiệm, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhận định, việc áp dụng các thiết bị cận lâm sàng hiện đại hỗ trợ nhiều quá trình chẩn bệnh, điều trị và theo dõi sau điều trị. Với sự phát triển khoa học kĩ thuật có nhiều thiết bị tốt đã giúp phát hiện bệnh từ ngay từ đầu có thêm cơ hội chữa bệnh tốt hơn.

Thời gian qua có tình trạng lạm dụng xét nghiệm quá mức cần thiết gây tốn kém chi phí cho người bệnh và tâm lý bức xúc cho người bệnh, đồng thời ảnh hưởng đến Quỹ bảo hiểm y tế.

Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ rõ, nguyên nhân chính là do nhận thức trình độ của người chỉ định xét nghiệm muốn nhanh, chính xác. Ngoài ra việc xã hội hóa liên danh liên kết đòi hỏi thu hồi vốn dẫn đến xét nghiệm nhiều. Hơn nữa, nhiều người bệnh cũng có nhu cầu xét nghiệm.

Trước thực trạng trên, Bộ Y tế đã có tăng cường chỉ đạo để tránh lạm dụng xét nghiệm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Hiện Luật Khám bệnh, chữa bệnh, Quyết định 316/2016/QĐ-TTG về xét nghiệm, các thông tư quy định về các định mức kỹ thuật, trần thanh quyết toán, tăng cường giám định bảo hiểm y tế, kết nối liên thông để kiểm soát chi phí…đã quy định cụ thể về vấn đề này.

Trả lời chất vấn của đại biểu Lý Tiết Hạnh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) về Nghị quyết 27-NQ/TW của Trung ương, xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước có giao Chính phủ chỉ đạo kịp thời để thể chế hóa và thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng đội ngũ trí thức. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thể chế hóa được nội dung này. 

Thủ tướng thẳng thắn: “Chúng tôi xin nhận khuyết điểm việc này, có giao nhiệm vụ mà chưa hoàn thành thì phải nhận khuyết điểm, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm và phải tập trung hoàn thành nhiệm vụ được giao. Chúng tôi sẽ lãnh đạo, chỉ đạo các bộ, ngành. Bản thân Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Phó Thủ tướng phụ trách phải vào cuộc cùng với các bộ, các ngành”.

Kết thúc 2,5 ngày chất vấn và trả lời chất vấn hoàn thành tốt đẹp. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho hay, đã có 457 lượt đại biểu đăng ký tham gia chất vấn; 152 lượt đại biểu thực hiện quyền chất vấn, trong đó có 38 lượt đại biểu tranh luận.

“Lần đầu tiên trong nhiệm kỳ khóa XV, Thủ tướng, tất cả các phó thủ tướng và 21 bộ trưởng, trưởng ngành đã trực tiếp trả lời chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội”, theo ông Vương Đình Huệ.

Với phạm vi chất vấn rất rộng, Chủ tịch Quốc hội nói, các đại biểu đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nghiên cứu kỹ các báo cáo, đặt câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, có trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề.

“Các thành viên Chính phủ, trưởng ngành nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách, cơ bản trả lời thẳng thắn, giải trình nghiêm túc, làm sáng tỏ nhiều vấn đề và đề ra giải pháp để khắc phục”, ông Vương Đình Huệ nói, trên cơ sở kết quả của phiên chất vấn, Quốc hội sẽ xem xét ban hành nghị quyết về chất vấn vào cuối kỳ họp.

Nội dung: Hà Lan

Thiết kế:  Hải An