Phú Yên: Ngư dân đưa rác về bờ, trả lại biển trong lành
Tại tỉnh Phú Yên, Sở TN&MT vừa phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để triển khai mô hình “Ngư dân đưa rác về bờ”. Chương trình ý nghĩa này đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ ngư dân địa phương.
Trong những năm gần đây, nhận thức về bảo vệ môi trường biển đã có những bước chuyển mình đáng kể tại tỉnh Phú Yên. Điển hình là việc ngư dân sau mỗi chuyến ra khơi, không chỉ mang về những mẻ cá, tôm đầy ắp mà còn đưa cả rác thải từ biển về bờ để tập trung xử lý. Đây là một hành động đầy trách nhiệm, thể hiện sự đồng hành của ngư dân với công cuộc bảo vệ môi trường biển và tái tạo nguồn lợi thủy sản.
Tại Phú Yên, hiện có hơn 1.900 tàu cá đã được đăng ký trên hệ thống dữ liệu tàu cá quốc gia, trong đó có gần 660 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên, chuyên khai thác thủy sản xa bờ. Với sản lượng khai thác thủy sản hằng năm toàn tỉnh đạt từ 65.000 đến 67.000 tấn, hầu hết ngư dân đều tuân thủ các quy định khi hoạt động trên biển. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một bộ phận ngư dân chưa ý thức đầy đủ, thường xả rác thải sinh hoạt xuống biển, gây ra những tác động tiêu cực đến hệ sinh thái biển.
Để đối phó với vấn đề này, Ban Quản lý các cảng cá tỉnh Phú Yên đã khởi xướng và triển khai mô hình “Ngư dân đưa rác thải về bờ” từ tháng 5/2024 tại 4 cảng cá lớn trên địa bàn tỉnh là Đông Tác, Phú Lạc, Tiên Châu và Dân Phước. Các sở, ngành liên quan đã tích cực tuyên truyền để ngư dân hiểu rõ hơn về tác hại của rác thải nhựa đối với môi trường, từ đó khuyến khích họ ký cam kết tham gia mô hình này. Đến nay, đã có 340 tàu cá cam kết tham gia thực hiện mô hình với sự hỗ trợ của Ban Quản lý các cảng cá tỉnh Phú Yên cung cấp cho mỗi tàu cá hai túi lưới để đựng rác thải.
Một ví dụ điển hình là tàu cá PY-90945TS do ngư dân Võ Quốc Nguyện làm thuyền trưởng. Sau hơn một tháng khai thác thủy sản trên biển, tàu của anh đã cập cảng cá Đông Tác với những mẻ cá đầy khoang. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là ngoài sản phẩm từ biển, anh Nguyện còn mang về gần 10kg rác thải nhựa thu gom được trong suốt quá trình khai thác. Những rác thải này sau đó được anh đưa đến các thùng rác do Ban Quản lý cảng cá Đông Tác bố trí sẵn. Đây là lần thứ hai anh thực hiện hành động này, thể hiện sự thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động của ngư dân đối với việc bảo vệ môi trường biển.
Anh Võ Quốc Nguyện chia sẻ rằng trước đây, việc ngư dân vứt rác xuống biển là chuyện thường thấy. Các loại rác thải sinh hoạt như chai nhựa, vỏ lon, bao nylon, hay những ngư cụ và đồ dùng hư hỏng đều bị vứt bỏ xuống biển một cách bừa bãi. Tuy nhiên, từ khi mô hình “Ngư dân đưa rác về bờ” được triển khai, ý thức của ngư dân đã được nâng cao rõ rệt. Giờ đây, hầu hết các tàu cá khi hoạt động trên biển đều chú trọng đến việc gom rác thải và mang về bờ sau mỗi chuyến đi. Không chỉ riêng tàu của anh Nguyện, mà nhiều tàu cá khác cũng đã áp dụng mô hình này một cách nghiêm túc. Các thùng rác tại điểm tập kết được phân loại rõ ràng, giúp ngư dân dễ dàng bỏ rác thải nhựa, rác thải thông thường và rác thải độc hại vào đúng chỗ. Ban Quản lý các cảng cá tỉnh Phú Yên sau đó sẽ đưa rác đến nơi tập trung để xử lý theo quy định.
Theo ông Hà Viên - Giám đốc Ban Quản lý các cảng cá tỉnh Phú Yên, mặc dù mô hình “Ngư dân đưa rác về bờ” mới được triển khai trong thời gian ngắn, nhưng đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ phía ngư dân. Đến nay, đã có khoảng 685kg rác thải, chủ yếu là rác thải nhựa, được ngư dân thu gom và đưa về bờ. Điều này không chỉ góp phần nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường biển, mà còn thể hiện sự đồng lòng của ngư dân trong việc bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản. Cán bộ tại các cảng cá cũng đã chú trọng đến việc tuyên truyền, bố trí các vị trí tập kết rác thuận lợi để ngư dân dễ dàng thực hiện nhiệm vụ của mình.
Mục tiêu của mô hình là đến cuối năm sẽ có khoảng 500 tàu cá cam kết đưa rác thải về bờ. Bên cạnh việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngư dân, cơ quan chức năng cũng tăng cường kiểm tra, giám sát và xử phạt nghiêm các hành vi xả thải ra môi trường biển. Mỗi ngư dân khi tham gia mô hình “Ngư dân đưa rác về bờ” đã thực hiện những hành động nhỏ, nhưng những đóng góp này lại có ý nghĩa to lớn trong việc bảo vệ đại dương xanh, tạo dựng một môi trường bền vững cho thế hệ tương lai.
Hồng Gấm