Rác thải điện tử đang huỷ hoại môi trường và cuộc sống con người

Theo dõi KTMT trên

Môi trường đang bị huỷ diệt do rác thải điện tử

Đi kèm với công nghệ ngày càng phát triển, vòng đời của vật dụng cũng trở nên ngắn hơn. Đây là nguyên nhân góp phần vào cuộc khủng hoảng rác thải điện tử đang diễn ra.

Rác thải điện tử chứa hơn 1.000 hợp chất, chủ yếu là kim loại nặng, các chất hữu cơ cao phân tử chứa nhiều chất độc hại, có nguy cơ hủy diệt môi trường và sức khỏe.

Rác thải điện tử là một nhóm chất thải đặc thù phát sinh chủ yếu từ hộ gia đình và các văn phòng, công sở… (Ảnh minh họa)

Nếu không được xử lý đúng cách, rác thải điện tử có thể giải phóng thủy ngân, niken trong pin, crom, caddimi, arsen, chì trong ti vi, máy tính, điện thoại, khí CFC trong thiết bị làm lạnh gây thủng tầng ozone... Việc tiếp xúc lâu dài với những hợp chất này có thể gây hại cho hệ thần kinh, tim mạch, bài tiết, sinh sản, cơ xương, sự cân bằng hormone, làm suy giảm nhận thức, hủy hoại nội tạng và gây ung thư.

Các hóa chất này không có khả năng phân hủy sinh học và có thể tồn tại dai dẳng trong môi trường, gây ô nhiễm lâu dài không khí, đất trồng và nguồn nước.

Việc sử dụng hóa chất như axit để thu về các kim loại quý từ rác thải điện tử cũng là nguyên nhân của nhiều vấn đề sức khỏe với những người làm nghề tái chế rác thải điện tử cũng như cộng đồng dân cư xung quanh những lò tái chế.

Với sự phát triển của ngành công nghệ hiện nay, rác điện tử đang có tốc độ tăng nhanh gấp 3 lần so với các loại rác thải khác. (Ảnh minh họa)

Những hóa chất và kim loại như chì, thủy ngân hay arsen trong nhiều sản phẩm điện tử sẽ ngấm vào đất và nước, hủy hoại môi trường và sức khỏe con người. Nhiều hóa chất và kim loại trong số này được biết đến như là nguyên nhân của những căn bệnh nguy hiểm như ung thư, suy giảm nhận thức hay khiến các cơ quan nội tạng bị hủy hoại.

Rác thải điện tử gia tăng ở các nước châu Á

Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc mới công bố, tình trạng rác thải điện tử tại khu vực châu Á đang hết sức nghiêm trọng, gây ra mối nguy hại lớn với sức khỏe và môi trường.

Châu Á hiện là thị trường thiết bị điện tử, gia dụng lớn nhất, chiếm gần một nửa doanh số toàn cầu, nhưng cũng là khu vực tạo ra nhiều rác thải điện tử nhất. Những yếu tố góp phần dẫn đến thực trạng này là thu nhập tăng, dân số trẻ bùng nổ, sản phẩm lỗi thời nhanh chóng do công nghệ cải tiến và mẫu mã không ngừng thay đổi và nạn buôn bán rác thải điện tử bất hợp pháp.

Theo thống kê, mỗi năm ở Việt Nam thải ra môi trường hàng trăm nghìn tấn rác thải điện tử các loại. (Ảnh minh họa)

Mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 1 tỉ chiếc điện thoại di động và 300 triệu máy tính được đưa vào sản xuất. Chất thải điện tử toàn cầu dự kiến sẽ tăng 8% mỗi năm và có khoảng 80% số chất thải điện tử tạo ra ở Mỹ được “xuất khẩu” sang châu Á, phản ánh một luận điểm gây tranh cãi đáng kể khi người ta nhắc đến dòng chảy thương mại toàn cầu.

Hiểm hoạ khó lường với sức khoẻ con người

Rác thải điện tử ảnh hưởng đến sức khỏe con người qua các con đường ô nhiễm đất, nước, không khí. Các sản phẩm điện tử thường được chế tạo từ kim loại nặng, bán kim loại và nhiều hợp chất hóa học khác nhau.

Rác thải điện tử ảnh hưởng đến sức khoẻ con người qua các con đường ô nhiễm đất, nước, không khí,... (Ảnh minh họa)

Những hóa chất và kim loại như chì, thủy ngân, đồng, Niken, Bari hay Arsen hiện diện trong rất nhiều sản phẩm điện tử. Nhiều hóa chất và kim loại trong số này được biết đến như nguyên nhân của những căn bệnh nghiêm trọng như ung thư, suy giảm nhận thức hay khiến các cơ quan nội tạng bị hủy hoại.

Trong chất thải điện tử có chứa số lượng lớn chì mà nếu thải ra môi trường có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với sức khoẻ con người cùng những ảnh hưởng đối với thận, máu cũng như hệ thần kinh trung ương và ngoại biên.

Đốt cháy rác thải điện tử một cách bừa bãi, làm khí đốt độc hại lẫn vào không khí gây ô nhiễm không khí, trong đó có cả chất thải dioxin rất dễ gây ra quái thai, dị tật đối với thai nhi.

Rác thải điện tử là tivi, camera, màn hình máy tính thường có ống tia cực âm bên trong, ống chứa những chất như chì và baric dễ ngấm vào đất và nước ngầm nơi tái chế, dễ ảnh hưởng đến sức khỏe người dân nơi đó khi sử dụng nước để nấu nướng, tắm rửa.

Cuộc sống con người ngày càng gắn chặt với công nghệ cũng đồng nghĩa với việc sẽ tồn tại nhiều rác thải điện tử. (Ảnh minh họa)

Theo quyết định số 50/2013 của Thủ tướng chính phủ có hiệu lực từ 1/1/2015, việc thu hồi các sản phẩm rác điện tử bị thải bỏ là trách nhiệm của các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu. Tuy nhiên, trên thực tế, các bãi rác tự phát, điểm thu mua phế liệu mới là điểm đến chính của rác điện tử. Điều này dẫn đến những hệ lụy vô cùng nặng nề với môi trường.

Với thực trạng hiện nay, gánh nặng về môi trường của rác thải điện tử vô cùng lớn và sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi sinh, sức khỏe của con người.

Nguyễn Luận