Sẽ có quy định về quản lý, khai thác trạm thu, điều khiển vệ tinh viễn thám
Cục Viễn thám quốc gia đã triển khai xây dựng dự thảo Thông tư quy định về quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả đối với các trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám tại Việt Nam.
Theo ông Nguyễn Quốc Khánh, Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia, dự thảo Thông tư gồm 4 Chương, 21 Điều quy định nội dung về quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả đối với các trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám. Thông tư được áp dụng đối với các cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về viễn thám, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc thực hiện đo khống chế ảnh vận hành trạm thu nhận, xử lý dữ liệu viễn thám, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám tại Việt nam.
Bên cạnh các nội dung, phương thức quản lý xây dựng, lắp đặt, vận hành, bảo trì trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám, Thông tư cũng quy định việc quản lý hành lang bảo vệ công trình Trạm thu, trạm điều khiển viễn thám.
Theo đó, cơ quan vận hành trạm thu, trạm điều khiển viễn thám có trách nhiệm bảo vệ, thường xuyên quan tâm theo dõi hiện trạng hành lang bảo vệ công trình theo đúng quy định của pháp luật. Khi phát hiện các hành vi vi phạm đối với hành lang bảo vệ bao gồm xây dựng nhà cao tầng, trồng cây lâu năm gây che chắn khuất hay hạn chế tầm nhìn hoặc ảnh hưởng đến sự vững chắc, ổn định của trạm thu, trạm điều khiển hoặc bố trí các vật thể kim loại có khả năng gây can nhiễu ảnh hưởng đến hoạt động của trạm, cần báo cáo với cơ quan chủ quản và cho thông báo chính quyền địa phương để có biện pháp xử lý, khắc phục phù hợp.
Đặc biệt, cơ quan chủ quản trạm thu, trạm điều khiển cần cung cấp thông tin về thiết kế cơ sở của hành lang bảo vệ công trình Trạm thu, trạm điều khiển viễn thám cũng như cho Bộ Tài nguyên và Môi trường thông qua Cục Viễn thám quốc gia về những vi phạm và tác động đó.
Đối với việc vận hành trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám, dự thảo Thông tư quy định cơ quan chủ trì vận hành trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám có trách nhiệm xây dựng quy trình vận hành trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám, bao gồm đầy đủ các bước thực hiện và sản phẩm của từng công đoạn.
Xây dựng cơ cấu tổ chức, vị trí việc làm, yêu cầu về trình độ năng lực, trình độ chuyên môn tương ứng với các hạng mục công việc tại mỗi trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám. Biên soạn tài liệu hướng dẫn vận hành trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh viễn thám. Đồng thời, lập sổ ghi chép hoạt động tác nghiệp, kết quả thực hiện của mỗi phiên thu nhận/ điều khiển.
Đối với giải pháp xây dựng báo cáo tổng hợp về hiện trạng hoạt động của các trạm thu trạm điều khiển vệ tinh viễn thám trên cả nước, dự thảo Thông tư quy định rõ: Trên cơ sở nội dung các báo cáo định kỳ (hàng năm, hàng quý) và đột xuất cũng như kết quả các chuyến công tác kiểm tra đánh giá tại chỗ, Cục Viễn thám quốc gia tiến hành đánh giá, phân tích tổng thể về năng lực hoạt động, khả năng vận hành, cung cấp các loại dữ liệu, sản phẩm ảnh viễn thám đáp ứng nhu cầu của các Bộ, ngành, địa phương; đánh giá mức độ phù hợp so với định hướng, kế hoạch, quy hoạch phát triển ngành, mức độ tiên tiến, hiện đại của công nghệ sử dụng so với xu thế phát triển, trình độ khoa học, công nghệ của thế giới và khu vực.
Từ đó, xây dựng báo cáo tổng hợp về hiện trạng hoạt động của các trạm thu dữ liệu và trạm điều khiển vệ tinh viễn thám trên phạm vi cả nước và tham mưu, đề xuất với Nhà nước, các cơ quan chủ quản trạm thu, trạm điều khiển các giải pháp, phương án, kế hoạch điều chỉnh, bổ sung, đâu tư, nâng cấp phù hợp để đảm bảo khai thác hiệu quả nhất hệ thống cơ sở hạ tầng hiện có cũng như phát triển lâu dài trong tương lai.
Thông tư khi được ban hành được kỳ vọng sẽ là công cụ hữu hiệu giúp thực hiện tốt vai trò quản lý Nhà nước về trạm thu, trạm điều khiển vệ tinh đáp ứng tốt nhất các yêu cầu dữ liệu ảnh viễn thám của người sử dụng, đồng thời, tiết kiệm ngân sách đầu tư, tránh chồng chéo, lãng phí.
Thủy Nguyễn
