Tạo cơ chế mở cho hoạt động hàng hải để duy trì chuỗi cung ứng
Lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải đề nghị các địa phương tạo điều kiện tối đa để hoạt động hàng hải thông suốt, duy trì hiệu quả chuỗi cung ứng hàng hóa xuất nhập khẩu trong bối cảnh dịch bệnh.
Mới đây (17/9), Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đã chủ trì cuộc họp trực tuyến về tạo thuận lợi cho vận tải biển và dịch vụ logistics trong điều kiện phòng, chống dịch Covid-19. Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang cùng tham dự cuộc họp.
Theo thống kê cho thấy, 8 tháng đầu năm 2021, sản lượng vận tải hàng hóa bằng đường biển ước đạt 54,5 triệu tấn, tăng 5%. Khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển 8 tháng năm 2021 đạt hơn 481 triệu tấn, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2020. Khối lượng hàng hóa container thông qua cảng biển 8 tháng năm 2021 đạt gần 16,7 triệu Teus tăng 18% so với cùng kỳ năm 2020.
Thuyền viên gặp khó trong việc đi lại do chưa tiêm đầy đủ vaccine
Tổng giám đốc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) Nguyễn Cảnh Tĩnh cho biết, hiện tại, VIMC đang có 78 tàu biển hoạt động trong nước và quốc tế với khoảng 4.000 thuyền viên. Tuy nhiên số lượng sỹ quan thủy thủ được tiêm vaccine phòng Covid-19 mới chỉ được 10%.
“Đặc thù của tàu biển là hoạt động dài ngày, liên tục trên biển. Thuyền viên bị nhiễm Covid-19 trong quá trình hàng hải không thể có điều kiện tiếp cận với cơ sở y tế trên bờ. Sự nguy hiểm không chỉ với một người mà với tất cả 20-22 thuyền viên trên tàu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi vận chuyển hàng hóa”, ông Nguyễn Cảnh Tĩnh nói và tỏ ra lo lắng trước khó khăn trong việc thay thế thuyền viên.
Phó Giám đốc Công ty Vận tải biển Vinaship Dương Ngọc Tú cũng có cùng quan điểm, cho biết, tàu của đơn vị này chủ yếu cập ở cảng biển Quảng Ninh để làm hàng. Thế nhưng, hiện nay, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành quy định người từ ngoại tỉnh vào phải có giấy xét nghiệm PCR còn hiệu lực và đáp ứng tiêm đủ 2 mũi vaccine.
Quy định này khiến công tác thay thế thuyền viên của Công ty gặp nhiều khó khăn bởi tỉ lệ thuyền viên đã tiêm mũi 2 còn khá ít. “Địa phương cần xem xét, nới lỏng quy định về tiêm chủng vaccine, chấp thuận cho thuyền viên có giấy xét nghiệm PCR và đi từ vùng xanh có thể di chuyển qua nội tỉnh để phục vụ công tác thay thế”, ông Dương Ngọc Tú nói.
Một khó khăn khác mà các doanh nghiệp (DN) hàng hải đang gặp phải là tỉ lệ cấp giấy đi đường tại các địa phương hiện quá thấp so với nhu cầu nhân lực.
Theo ông Ngô Anh Tuấn, Tổng thư ký Hiệp hội Đại lý và Môi giới hàng hải (Visaba), hiện nay, tại TP.HCM lượng giấy đi đường cấp cho cho đại lý viên rất hạn chế, mỗi DN chỉ có 1-2 người được cấp. Trong khi đó, việc tiến hành quy định thủ tục về xuất nhập cảnh hay khi tàu gặp sự cố cũng phải cần sự xuất hiện của đại lý để giải quyết.
Vì vậy, Visaba kiến nghị các cấp chức năng địa phương xem xét, tăng cường cấp giấy đi đường cho đại lý viên đảm bảo điều kiện phòng dịch được ra đường ban đêm giải quyết thủ tục cho tàu thuyền.
Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam Hoàng Hồng Giang cũng thừa nhận, hiện ở TP.HCM và một số địa phương chỉ cấp 10% giấy đi đường cho các nhân viên hãng tàu, đại lý,… ảnh hưởng đến quá trình giao nhận, làm tăng nguy cơ tồn hàng tại cảng.
Về vấn đề này, theo Phó Cục trưởng Hoàng Hồng Giang, các địa phương cần tạo điều kiện cho các đối tượng liên quan đến hoạt động cảng biển. Đặc biệt, cần sớm có hướng dẫn đối với những người đã được tiêm vaccine để việc đóng/rút hàng tại cảng biển được thuận lợi hơn, các DN cảng biển cũng sớm giải được bài toán chi phí phát sinh khi mô hình 3 tại chỗ kéo dài.
Lãnh đạo Cục Hàng hải cho biết, theo thống kê sơ bộ, tính đến nay đã có hơn 4.200 thuyền viên được tiêm vaccine tại khu vực cảng biển. Số lượng cán bộ công nhân viên làm việc tại cảng biển được tiêm là hơn 19.400 người và có gần 2.500 nhân viên hãng tàu, hoa tiêu, đại lý, dịch vụ hàng hải đã được tiêm .
Gỡ khó cho hoạt động hàng hải để duy trì hiệu quả chuỗi cung ứng
Tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, suy giảm kinh tế trên thế giới thời gian qua đã gây ra những tác động không nhỏ đến ngành giao thông vận tải (GTVT).
Nhấn mạnh về vai trò đặc biệt quan trọng của lực lượng lao động trong chuỗi vận tải, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đề nghị các địa phương cần ưu tiên tiêm vaccine phòng Covid-19 cho đội ngũ lao động tại cảng biển, thuyền viên và các đối tượng làm việc tại DN sản xuất liên quan đến dây chuyền xuất nhập khẩu hàng hóa.
“Các cấp chức năng địa phương cũng cần xem xét lại vấn đề cấp giấy đi đường. Hoạt động tại cảng biển là đặc thù, để duy trì được phải có đủ lực lượng từ hải quan, cảng vụ, y tế, lái xe, đại lý giao nhận đến công nhân,… Tỉ lệ cấp giấy đi đường phải đạt mức 70 - 80% để đảm bảo đủ nhân lực tham gia khai thác tại khu vực cảng chứ không thể chỉ ở mức 10 - 20% như hiện nay”, Bộ trưởng nói, đồng thời cho biết, hiện tại, Bộ GTVT cũng đang chỉ đạo xây dựng kế hoạch mở lại hoạt động vận tải.
Liên quan đến đề xuất giảm phí hoạt động cho tàu, thuyền tại khu vực cảng biển, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, trên cơ sở kiến nghị của Bộ GTVT, vừa qua Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 32 trong đó miễn giảm nhiều loại phí hàng hải.
Trường hợp cần miễn giảm thêm chi phí gì, các DN cần nghiên cứu và tiếp tục đề xuất. Bộ GTVT sẽ tham mưu Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu chia sẻ gánh nặng với DN theo lộ trình phù hợp.
Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cũng đề nghị các tỉnh, thành phố tạo điều kiện hơn nữa cho công tác thay thế thuyền viên, nhất là những người đã được tiêm vaccine.
Nguyễn Luận
