Thông điệp mạnh mẽ về ô nhiễm đại dương từ ý tưởng 'Nhà hàng nhựa sản'
Vấn nạn ô nhiễm môi trường trong đó ô nhiễm nhựa đại dương là một trong những nỗi lo lớn của toàn nhân loại. Với ý tưởng “Nhà hàng nhựa sản”, tác phẩm nhằm truyền tải thông điệp về vấn đề nhức nhối mà rác thải nhựa đang "ăn mòn" sự sống của sinh vật biển.
Ô nhiễm nhựa đã đạt đến quy mô khổng lồ trên toàn thế giới và gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường biển và đời sống xã hội. Theo đó, có rất nhiều cuộc thi, lễ phát động tuyên truyền về giảm thiểu rác thải nhựa dành cho thế hệ trẻ, qua đó hình thành và nâng cao nhận thức cho thế hệ tương lai của đất nước về sự sống còn khỏe mạnh của các loài sinh vật biển.
Bắt đầu từ giữa tháng 7 năm nay, cuộc thi "Plastic Talk - Khi nhựa lên tiếng" được tổ chức nhằm mục đích: Tìm kiếm các sản phẩm truyền thông có khả năng truyền tải hiệu quả và hấp dẫn tới cộng đồng các thông điệp về giảm thiểu rác thải nhựa. Các sản phẩm đạt giải sẽ được sử dụng trong các hoạt động truyền thông phi lợi nhuận về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, cuộc thi muốn nâng cao nhận thức của thanh thiếu niên niên và cộng đồng về giảm thiểu rác thải nhựa cũng như khuyến khích các hành động nhỏ và thiết thực trong bảo vệ môi trường. Đồng thời, đây cũng là cơ hội khơi dậy niềm đam mê, khả năng sáng tạo của thanh thiếu niên với các sản phẩm truyền thông về chủ đề “Plastic talk - Khi nhựa lên tiếng”.
Trong đó, ý tưởng về "Nhà hàng nhựa sản" của bạn Bùi Vân Anh (sinh năm 1999, Hà Nội) khi chứng kiến sinh vật biển bị đe dọa nghiêm trọng bởi rác thải nhựa khiến nhiều người phải quan tâm hơn môi trường. Sản phẩm đã xuất sắc giành giải Nhì hạng mục Truyện tranh, tranh vẽ, poster về vấn đề nhức nhối mà rác thải nhựa đang "ăn mòn" sự sống của sinh vật biển.
Vân Anh chia sẻ, “tác phẩm được sáng tác dựa trên hiện trạng thực tế mà chúng em đang chứng kiến hàng ngày, đó là có vô số rác thải nhựa được thải ra môi trường sông, suối, biển, và vô tình trở thành thức ăn của các sinh vật dưới nước, đặc biệt là sinh vật biển. Rác thải nhựa không những làm ô nhiễm môi trường sống của sinh vật biển, mà còn khiến chúng bị nhiễm độc hoặc chết khi ăn phải.
Điều đặc biệt là tác phẩm mà chúng em thiết kế ra có sự kết hợp của những yếu tố hài hước cùng thuật chơi chữ thú vị. Cụ thể, một số những món ăn phổ biến như Pizza, Spaghetti, Beefsteak,... được chơi chữ khi kết hợp với những sản phẩm nhựa: Pizza + Plastic = Plastizza, Bỉm + Beefsteak = Bỉmsteak, Spaghetti + Ống hút = Spốnghutti…”.
Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra các hạt vi nhựa trong cơ thể con người, do sự lạm dụng nhựa ở khắp mọi nơi. Vì vậy, mục đích của tác phẩm nhằm tuyên truyền về thực trạng đáng buồn cũng như kêu gọi mọi người hạn chế sử dụng đồ nhựa nhất có thể để bảo vệ môi trường cũng như các sinh vật biển.
Theo nhiều nghiên cứu đã công bố, trung bình trong mỗi con cá có 2,1 mảnh nhựa. Các loài chim, rùa, động vật có vú... thường "nhầm" rác thải nhựa là thức ăn và nuốt chúng. Nếu điều này tiếp diễn trong thời gian dài thì tính mạng của các loài sinh vật biển chắc chắn không được đảm bảo.
Ước tính, khối lượng rác thải nhựa trên biển có thể nhiều hơn khối lượng của cá vào năm 2050, tính theo tốc độ xả thải hiện tại. Không những thế, mỗi năm có khoảng 8 triệu tấn nhựa thải ra biển trên toàn thế giới và tới năm 2025, cứ 3 tấn cá sẽ có 1 tấn rác thải nhựa. Điều này đòi hỏi các quốc gia cần nâng cao năng lực xử lý rác thải, giảm thiểu rác nhựa đổ ra đại dương bằng những chương trình hành động cụ thể.
Rác thải nhựa không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến các sinh vật biển ngoài môi trường sông, nước mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe con người ngay tại thời điểm này và hệ lụy đến thế hệ sau.
Một số loại rác thải nhựa bị tan ra thành các hạt vi nhựa, xâm nhập vào nguồn nước sinh hoạt, hoặc bị hấp thụ bởi các loại vật thủy sản như tôm, cua, cá, sau đó lại được tiêu thụ bởi con người. Về lâu về dài sẽ có thể dẫn đến những bệnh nghiêm trọng như ung thư, làm giảm khả năng miễn dịch...
Bên cạnh đó, việc xả rác bừa bãi ra môi trường biển cũng khiến cho cảnh quan thiên nhiên bị mất thẩm mỹ, gây khó chịu cho khách du lịch và tác động xấu đến ngành Du lịch biển Việt Nam.
Theo Vân Anh, việc sử dụng rác thải nhựa hàng ngày có thể kể đến như việc gọi đồ ăn, đồ uống hay đi chợ, đi siêu thị cần phải sử dụng đến hộp xốp, bao bì nilon để đựng hay tiêu thụ găng tay nylon trong nấu ăn, khăn ướt trong sinh hoạt hàng ngày, túi trà giấy lọc,…
Để tiết chế việc sử dụng đồ nhựa 1 lần, chúng ta có thể chuẩn bị đồ ăn từ nhà và đựng trong hộp sứ, thủy tinh để tái sử dụng nhiều lần. Đi chợ, đi siêu thị thì mang theo túi vải hoặc rửa sạch các túi nilon cũ và tái sử dụng. Mua túi lọc inox để đựng trà thay vì dùng sản phẩm trà lọc trong túi giấy.
"Thế hệ trẻ là chủ nhân tương lai, chúng ta phải giữ gìn Trái Đất xanh - sạch - đẹp, góp phần duy trì và kéo dài sự sống cho toàn nhân loại. Tôi nghĩ rằng, chúng ta hãy kêu gọi mọi người trên Trái Đất này, hãy bảo vệ ngôi nhà chung của chúng ta khi còn có thể, ngay bây giờ và ngay tại đây".
Lan Anh (T/h)
