Thúc đẩy chuyển đổi xanh trong giao thông đô thị

Theo dõi KTMT trên

Xu hướng cho sự phát triển bền vững

Chuyển đổi phương tiện giao thông xanh là xu thế chung của các nước trên thế giới bằng việc giảm thiểu phương tiện cá nhân, tăng phương tiện công cộng, giảm phương tiện sử dụng nguyên liệu hóa thạch thay bằng phương tiện xanh thân thiện với môi trường.

Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế, triển vọng toàn cầu về thị phần bán ô-tô điện dựa trên các chính sách hiện hành và mục tiêu đã tăng lên 35% vào năm 2030, tăng từ mức dưới 25% triển vọng trước đó. Dự kiến đến 2035, tổng số xe ô tô điện trên thế giới sẽ đạt 125 triệu chiếc. Dự kiến năm 2024, giá xe ô tô điện sẽ cạnh tranh với xe xăng giúp thị trường xe ô tô điện phát triển vô cùng mạnh mẽ.

Tất cả những số liệu thống kê về thị trường xe ô tô điện trong những năm gần đây cho thấy khách hàng đang hướng tới các phương tiện “xanh”, giúp xe điện trở thành một xu thế tất yếu trên toàn thế giới. Các công ty hàng đầu trong làng sản xuất ô tô cũng đã mạnh tay hơn cho các khoản đầu tư vào thị phần “xanh” để hướng tới tương lai bền vững.

Hiện nhiều hãng xe trên thế giới đã và đang nghiên cứu để ra mắt các mẫu xe ô tô điện mới hiện đại. Xu hướng dịch chuyển từ sử dụng ô tô chạy bằng nguyên liệu xăng, dầu sang xe ô tô điện có rất nhiều lý do, như bảo vệ môi trường. Khi nền kinh tế ngày càng phát triển thì vấn đề bảo vệ môi trường càng trở nên nan giải, do đó việc lựa chọn và sử dụng xe ô tô điện không gây ô nhiễm môi trường càng được đánh giá cao.

Tiếp đó là tận dụng năng lượng tái tạo và tiết kiệm chi phí hoạt động. Những mẫu xe ô tô điện hiện nay hoàn toàn có thể tận dụng từ những nguồn năng lượng tái tạo thiên nhiên như điện mặt trời, điện gió… bảo đảm cung cấp nguồn năng lượng bền vững. Theo giới chuyên gia, chi phí duy trì hoạt động, bảo trì xe ô tô điện cũng thấp hơn vì động cơ điện sẽ ít hỏng hóc hơn so động cơ đốt trong.

Ô tô điện chính là xu hướng tất yếu của thời đại với quá trình “xanh hóa” nền kinh tế. Sự chuyển đổi sang xe điện đã và đang thúc đẩy sự phát triển công nghệ trong lĩnh vực ô tô bao gồm pin, hệ thống điều khiển cùng những công nghệ khác liên quan xe thông minh. Để quá trình chuyển đổi diễn ra nhanh chóng và thành công, nhiều quốc gia trên thế giới đã có những chính sách ưu đãi đối với người dân. 

Trung Quốc

Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới và là thị trường cạnh tranh nhất trong lĩnh vực xe điện, với trên 100 công ty trong nước đang chạy đua để tạo ra ô tô sạch trong tương lai.

Để thúc đẩy nhu cầu, Bắc Kinh đưa ra chính sách trợ cấp cho các chủ xe quyết định đổi một chiếc xe điện hoặc xe lai đăng ký trước năm 2018 hoặc xe chạy bằng xăng không đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải quốc gia để mua một chiếc xe mới.

Những người thay mới chiếc xe được mua sau năm 2018 sẽ đủ điều kiện nhận được khoản trợ cấp từ 7.000 NDT (960 USD). Biện pháp này có hiệu lực đến cuối năm 2024, áp dụng cho tất cả các giao dịch mua xe điện hoặc xe lai mới.

Đến 25/7, Trung Quốc tiếp tục tăng mạnh mức trợ giá cho người dân vào ngày  vừa qua. Từ mức 7-10.000 NDT, giờ người đổi xe cũ lấy xe điện/hybrid mới sẽ được trợ giá 20.000 NDT (xấp xỉ 70 triệu đồng) mỗi xe.

Ngoài ra, người dùng xe chạy động cơ cũ có chuẩn khí thải thấp hơn Euro4 cũng sẽ được trợ giá đổi xe mới nếu chọn xe chạy động cơ dung tích dưới 1.5L. Mức trợ giá dành cho hạng mục này là 15.000 NDT (52,4 triệu đồng). 

Tại TP Thượng Hải, chính quyền tuyên bố trợ cấp hơn $2.000 cho những người dân đổi xe cũ thành xe điện mới trị giá hơn $6.000. Các khoản trợ cấp $1.500 cũng được áp dụng cho người dân muốn đổi xe cũ lấy xe tiết kiệm nhiên liệu mới. Các chính sách này được đánh giá là có hiệu quả tích cực trong việc thúc đẩy người dân chuyển đổi sang xe điện.

Trung Quốc kỳ vọng các chương trình hỗ trợ người tiêu dùng sẽ giúp đà tăng trưởng của xe điện trở lại mạnh mẽ như trước đây.

Hoa Kỳ

Kể từ ngày 1/1/2023, chính sách trợ cấp thuế Liên bang trị giá 7.500 đô la dành cho người mua xe điện được sản xuất tại Bắc Mỹ nằm trong Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) do chính phủ Washington ban hành đã chính thức có hiệu lực. Sự kiện này đã tạo một cú huých lớn nhằm kích thích sự quan tâm của người tiêu dùng tại quốc gia này nhiều hơn đối với xe điện, giúp gia tăng tốc độ điện khí hóa ngành ô tô nội địa. 

Tuy nhiên, để có thể được trợ cấp thuế, người tiêu dùng cũng cần đáp ứng những điều kiện nhất định. Ví dụ như trên 50% tổng giá trị các loại linh kiện sử dụng chế tạo pin phải được sản xuất hoặc lắp ráp tại Bắc Mỹ và trên 40% tổng giá trị các loại khoáng sản sử dụng để chế tạo cần được khai thác, chế biến hoặc tái chế tại Bắc Mỹ hoặc các nước FTA với Mỹ (tiêu biểu như Nhật Bản). Nếu chỉ đáp ứng được một trong hai thì mẫu xe chỉ được trợ cấp một nửa số tín dụng thuế tối đa đã được quy định, tương đương 3.750 đô la. 

Thái Lan

Kể từ ngày 1/11/2023, Ủy ban chính sách xe điện Thái Lan đã thống nhất thông qua Gói biện pháp thúc đẩy thị trường xe điện 3.5 giai đoạn từ năm 2024 – 2027 nhằm khuyến khích người dân hình thành thói quen mua xe điện. 

Khoản ưu đãi cực kỳ hấp dẫn sẽ gồm các mức: Trợ cấp 50.000 đến 100.000 baht (tương đương khoảng 34,5 đến 70 triệu đồng) đối với người mua ô tô thuần điện có giá bán dưới 2 triệu baht (tương đương 1,3 tỷ đồng) và sử dụng bộ pin công suất tối thiểu 50kWh; Trợ cấp từ 5.000 đến 10.000 baht (tương đương khoảng 3,5 đến 7 triệu đồng) đối với người mua xe máy điện có giá bán dưới 150.000 baht (tương đương khoảng 100 triệu đồng) và sử dụng bộ pin có công suất tối thiểu 3kWh. 

Châu Âu

Liên minh châu Âu là khu vực tiên phong trong định hướng phát triển bền vững ngành công nghiệp xe điện. Tại các quốc gia châu Âu, việc sở hữu và lái xe điện đã trở nên phổ biến và xu hướng này đang ngày càng phát triển mạnh mẽ nhờ vào các chính sách hỗ trợ người dân.

Hiện tại, người mua ô tô ở Pháp có thể được hỗ trợ 4.000-7.000 euro (khoảng 106-187 triệu đồng) đối với xe điện có giá dưới 47.500 euro (khoảng 1,27 tỷ đồng).

Tại Tây Ban Nha, người mua ô tô điện được hỗ trợ tới 7.000 euro đối với xe con, 9.000 euro đối với xe thương mại và trợ cấp thêm cho xe máy.

Từ năm tới, Tây Ban Nha sẽ áp dụng chính sách thanh toán trực tiếp đối với việc trợ cấp này. Theo đó, người mua xe điện sẽ không còn phải chờ đợi tới hai năm mới nhận được trợ cấp. Tuy nhiên, thông tin chi tiết về ngân sách chưa được tiết lộ.

Theo Rho Motion, giá xe thuần điện (BEV) hiện vẫn cao hơn 75% so với xe động cơ đốt trong cùng loại. Các khoản trợ cấp và ưu đãi thuế vẫn là công cụ quan trọng để phổ cập xe điện và khiến chúng trở nên dễ tiếp cận với nhiều người tiêu dùng hơn.

Nhìn chung, hầu hết các nước châu Âu đều thực hiện chính sách giảm thuế áp dụng cho xe điện, giảm các loại phí kèm nhiều đặc quyền để thúc đẩy sự phát triển và tiêu thụ phương tiện xanh này. 

Còn nữa...

Duy Khánh