Do ảnh hưởng bởi hiện tượng El Nino, nhiều địa phương đang phải đối mặt với tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn. Ðáng lo ngại, hiện tổng lưu lượng dòng chảy trên các sông; tổng dung tích các hồ chứa lớn trên cả nước đều giảm so với hằng năm, đã ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn nước phục vụ sản xuất và đời sống người dân.
Trong đợt khô hạn và xâm nhập mặn này, một số thời điểm được nhận định còn khốc liệt hơn cả đợt khô-mặn lịch sử từng diễn ra vào năm 2015-2016. Đến nay, đã có hơn 80.000 hộ dân ở Nam Bộ thiếu nước.
Theo dự báo, tình trạng xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục diễn ra gay gắt trong tháng 3/2020, đặc biệt là thời kỳ từ 11-15/3. Xâm nhập mặn ở mức tương đương và cao hơn đợt mặn cao điểm giữa tháng 02/2020 gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất và sinh hoạt.
Không chỉ có Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), các chuyên gia Khí tượng Thủy văn cũng vừa đưa ra cảnh báo với khu vực Trung Bộ. Trong các tháng tiếp theo của mùa khô năm 2020, Trung Bộ có nguy cơ cao xảy ra tình trạng khô hạn, thiếu nước, cùng với đó là tình trạng xâm nhập mặn vào các cửa sông ở khu vực này sẽ diễn ra sớm hơn và xâm nhập sâu hơn.
Việc thực hiện liên kết vùng được coi là một trong những giải pháp quan trọng trong quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Từ đầu tháng 2 đến nay, mực nước trên dòng chính sông Mekong biến đổi chậm, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long dự báo sẽ ở mức độ sâu hơn và gay gắt hơn so với trung bình nhiều năm.
Đây không chỉ là khu dự trữ sinh quyển thứ 5 ở Việt Nam được UNESCO công nhận cho đến hiện tại mà còn là khu dự trữ lớn thứ hai trong tổng số 8 Khu dự trữ sinh quyển ở Việt Nam.
Theo Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, từ giữa tháng 12/2019 mặn có khả năng xâm nhập sâu vào nội đồng khoảng 35 - 45 km tính từ cửa sông, cao hơn năm 2016 từ 3 - 5 km.
Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, với tiềm năng nguồn năng lượng mặt trời dồi dào, Đồng bằng sông Cửu Long đang bước vào thời kỳ phát triển điện mặt trời mạnh mẽ. Đặc biệt An Giang, Bạc Liêu là những tỉnh đi đầu trong ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo có sẵn (điện gió, điện Mặt trời).
Một trong những quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 120/NQ-CP về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH) là “chọn mô hình thích ứng theo tự nhiên, thân thiện với môi trường và phát triển bền vững” thì chuyển dịch năng lượng tái tạo đã trở thành một xu thế tất yếu.
Theo đánh giá của các chuyên gia, ĐBSCL có nhiều nguy cơ mất mùa lũ trong năm 2019, dẫn đến đầu năm 2020, tình trạng hạn hán ở vùng này sẽ diễn ra khốc liệt. Trước thực trạng trên, các cơ quan chức năng đã kịp thời cảnh báo để chính quyền địa phương và người dân có các phương án ứng phó.
Ngày 5/9 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Chỉ thị số 23/CT-TTg về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.
Tài nguyên nước tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang rơi vào thế bị động trước những hiện tượng thời tiết cực đoan và những tác động mạnh mẽ của việc tích nước ở thượng nguồn. Điều này khiến cho việc đưa ra các giải pháp ứng phó với hạn mặn gặp rất nhiều khó khăn.
Mùa nước nổi hằng năm ở đồng bằng sông Cửu Long bắt đầu từ khoảng tháng 7 đến tháng 10 âm lịch. An Giang là một trong hai tỉnh mà du khách có thể trải nghiệm mùa nước nổi sớm nhất. Một vẻ đẹp bình yên, nhẹ nhàng và thơ mộng phủ lên toàn không gian và thời gian trên những cánh đồng ngập tràn nước.
Chưa năm nào người dân An Giang nói riêng và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long nói chung, mong ngóng lũ về như năm nay. Mùa lũ cạn kiệt đang kéo theo bao hệ lụy, làm đảo lộn cuộc sống và sản xuất của hàng triệu nông dân.
Mới đây, Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ TN-MT) có văn bản gửi đến Ban Chỉ đạo T.Ư về phòng chống thiên tai. Trong đó, Tổng cục đưa ra khuyến cáo các địa phương cần sẵn sàng các kịch bản ứng phó với hạn hán thiếu nước và xâm nhập mặn.
Biến đổi khí hậu có thể làm thay đổi các mô hình, phương thức sản xuất, ảnh hưởng đến kinh tế và sinh kế của hàng triệu người dân cũng như tương lai của con cháu chúng ta, song xét cho cùng nó không nghiêm trọng bằng sự dao động của ý chí, của bản lĩnh, niềm tin của chúng ta trước các thử thách của tự nhiên và tạo hóa.