Hàng loạt dự án bất động sản gắn 'mác xanh': Có phải là 'bánh vẽ'?

Theo dõi KTMT trên

“Công trình xanh” – Chiêu bài quảng cáo của các chủ đầu tư

Vài năm trở lại đây, trên thị trường bất động sản, người mua nhà không khó để tìm ra những dự án có mác “xanh” gắn với các từ “Eco”, “Green”, “Nature” hay “Garden”... Thực tế cho thấy, dù các dự án được quảng cáo hoa mĩ, có nhiều không gian xanh, thảm cỏ, hồ bơi, công viên, vườn hoa… nhưng rất ít dự án được chứng nhận là công trình xanh đúng nghĩa. Nhiều khách hàng tá hỏa khi nhận bàn giao nhà mà các tiện ích, cảnh quan khác xa so với những lời quảng cáo ban đầu.

Trước đó, khi được hỏi về việc nhiều doanh nghiệp mượn chữ xanh, sinh thái (Eco) để quảng cáo cho dự án nhưng thực tế lại thiếu thốn tiện ích, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết: “Ở Việt Nam hiện nay, có một số dự án chung cư lạm dụng danh xưng như “Eco” (sinh thái), “Green” (xanh), “Nature” (thiên nhiên) đặt tên cho các dự án. Còn thực tế, những dự án đã đăng ký chứng chỉ xanh phải được nghiệm thu, chủ đầu tư phải xây dựng đúng chuẩn, sau 3 năm đưa vào sử dụng mà kiểm tra lại không đạt sẽ bị thu hồi chứng chỉ”.

Các chuyên gia bất động sản cho rằng, rất nhiều khách hàng khi mua dự án vẫn còn rất mơ hồ về tiêu chuẩn của dự án xanh, thậm chí nhiều người cho rằng cứ có nhiều cây xanh, thảm cỏ, vườn hoa, hồ bơi...thì sẽ là dự án xanh. Nhưng thực tế tiêu chuẩn xanh đòi hỏi khắt khe hơn rất nhiều, Nó không chỉ dừng lại ở tiêu chí cây xanh mà còn giảm thiểu các tác động xấu đến môi trường. Đồng thời, công trình được thiết kế để có thể hạn chế tối đa những tác động không tốt của môi trường, ảnh hưởng tới sức khỏe con người và tự nhiên….

Thực tế cho thấy, trào lưu xây dựng công trình xanh những năm gần đây khá rầm rộ tại Việt Nam. Trong đó, nổi lên tình trạng nhiều dự án chỉ bố trí vài không gian trồng cây xanh nhưng sau đó quảng cáo, tự nhận là “công trình xanh”.

Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ông Đặng Thành Long, Giám đốc điều hành Hội đồng công trình xanh Việt Nam nhấn mạnh, các dự án đạt chứng nhận thì thông thường khi quảng cáo họ sẽ thông tin rõ là đạt theo Hệ thống chứng nhận Công trình xanh nào (ví dụ LEED, LOTUS hay Green Mark). Các đơn vị cấp chứng nhận theo dõi việc này. Ví dụ nếu có dự án quảng cáo là đạt chứng nhận LOTUS nhưng thực tế không được chứng nhận thì sẽ bị nhắc nhở và yêu cầu bỏ thông tin sai sự thật.

Các dự án khác trên thị trường sẽ thường quảng cáo chung chung hoặc chỉ kèm cụm từ “công trình xanh” vào trong tài liệu quảng cáo mà không nói là được chứng nhận. Điều này thực ra không phạm luật, nếu muốn kiểm soát thì cần có sự phối hợp với Bộ Xây dựng để ban hành văn bản pháp luật về công trình xanh đồng thời tuyên truyền nâng cao thêm nhận thức của thị trường về hàm ý của công trình xanh.

"Bánh vẽ" của chủ đầu tư?

Theo Viện trưởng viện Nghiên cứu định cư và phát triển bền vững, KTS.ThS Trần Thành Vũ, chúng ta đang có 5 bộ công cụ chính để đánh giá công trình xanh, gồm công cụ CTX do Hội Môi trường xây dựng Việt Nam biên soạn (năm 2014); Công cụ EDGE - Hệ thống đánh giá công trình sử dụng tài nguyên hiệu quả do Tổ chức Tài chính quốc tế khai sinh, một thành viên của nhóm Ngân hàng Thế giới (được dùng nhiều nhất với chung cư); Công cụ LOTUS - Hệ thống đánh giá công trình xanh do Hội đồng Công trình xanh Việt Nam, một tổ chức phi chính phủ sáng lập; Công cụ LEED - Hệ thống đánh giá công trình xanh do Hội đồng Công trình xanh Mỹ nghiên cứu và áp dụng cho cả các công trình trên toàn thế giới; Công cụ Green Mark - Hệ thống đánh giá công trình xanh do BCA – Singapore (Building and Construction Authority)  đưa ra, ngoài ra ít được biết đến hơn còn có hệ thống HQE, của Pháp.

Thống kê từ Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), đến quý III/2020, số công trình xanh được chứng nhận tại Việt Nam mới chỉ dừng lại ở con số 155 công trình, khá khiêm tốn so với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á và trên thế giới. 

Bàn về những bất cập xoay quanh dự án công trình xanh, ông Trần Như Trung, Phó Tổng giám đốc Capital House thẳng thắn thừa nhận nhiều doanh nghiệp bất động sản hiện nay đang lợi dụng yếu tố "xanh" để quảng bá cho dự án của mình nhằm gây sự chú ý của khách hàng và bán sản phẩm.

Theo tìm hiểu của phóng viên Kinh tế Môi trường, nắm bắt xu hướng xanh, Tập đoàn Videc đã sử dụng cụm từ Green Concept vào dự án Riverside Garden số 349 Vũ Tông Phan (quận Thanh Xuân, TP Hà Nội) với những lời quảng cáo như không gian xanh chuẩn Singapore, công viên, hồ bơi… Hơn nữa, dự án được chủ đầu tư dành tới 62% diện tích để làm cảnh quan sân vườn và khu vui chơi giúp cho cư dân có một khoảng không gian thoáng đãng, mát mẻ.

Thế nhưng, sự thật đằng sau những lời quảng cáo có cánh từ chủ đầu tư là một loạt những bức xúc của người dân. Chị H. một cư dân tại Riverside Garden cho hay, khi được nhân viên tư vấn về tiện nghi xung quanh dự án cây xanh được bố trí cả 3 chiều không gian tạo nên một ốc đảo nhưng khi nhận nhà, chị H. "sốc" khi cây xanh thưa thớt, không gian không nhiều để xây dựng công viên.

Không chỉ dự án Riverside Garden mà nhiều dự án như Discovery Complex, Thăng Long Garden, Bidhomes The Garden Hill…yếu tố xanh cũng được sử dụng triệt để.

Điển hình dự án Mulberry Lane do Tập đoàn bất động sản hàng đầu Singapore - CapitaLand kết hợp với công ty Đầu tư và phát triển hạ tầng Hoàng Thành làm chủ đầu tư. Theo quảng cáo, Mulberry Lane nằm trong không gian nghỉ dưỡng theo phong cách Singapore. Chủ đầu tư đã dành nhiều diện tích cho cảnh quan và các không gian chung như phòng gym, phòng đa chức năng, công viên xanh trên cao, sân nướng BBQ, bể bơi ngoài trời, khu thể dục dưỡng sinh cho người già, sân chơi cho trẻ em…

Tuy nhiên, khi nhận nhà, chị M. (một cư dân của chung cư này) mới vỡ mộng bởi thực tế khác xa với hình ảnh thấy trong phối cảnh dự án trước đó. Diện tích cây xanh không nhiều, mức phí dịch vụ quá cao, trong khi chất lượng cung cấp không tương xứng. Hơn nữa dự án còn bị Thanh tra Bộ Xây dựng điểm tên bởi hàng loạt sai phạm. Nhiều lần cư dân nộp đơn lên Ban quản lý tòa nhà nhưng chủ đầu tư vẫn bặt vô âm tín.

Từ thực trạng trên, các chuyên gia bất động sản khuyến nghị, khách hàng nên cẩn trọng khi mua các dự án được quảng cáo là dự án xanh nhằm tránh việc bỏ ra số tiền không tương xứng với giá trị căn hộ, làm lợi cho chủ đầu tư, đồng thời ảnh hưởng đến sức khỏe và việc tiêu thụ năng lượng trong chính căn hộ của mình.

Thùy An