Giao, cho thuê khu vực biển theo Nghị định mới: Phân cấp, phân quyền về địa phương
Nghị định 11-NĐ/CP được ban hành có nhiều điểm mới, trong đó nổi bật là Nghị định đã phân cấp, phân quyền mạnh mẽ để địa phương có thể giao, cho thuê tới cách bờ 6 hải lý và hướng dẫn giúp địa phương áp dụng các loại quy hoạch một cách thuận lợi nhất.
Giao khu vực biển và cách áp dụng
Điểm mới trong quy định căn cứ giao khu vực biển là Nghị định đã quy định rõ các loại quy hoạch và thứ tự ưu tiên áp dụng các quy hoạch khi xem xét, Quyết định giao khu vực biển gồm: Quy hoạch không gian biển quốc gia; Quy hoạch tổng thể khai thác sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ. Trường hợp chưa có hoặc đã được phê duyệt nhưng không thể hiện khu vực biển đề nghị giao thì việc giao khu vực biển căn cứ vào một trong các quy hoạch đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt ưu tiên theo thứ tự sau đây: Quy hoạch ngành quốc gia; Quy hoạch vùng; Quy hoạch tỉnh; Quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; Quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành.
Trường hợp chưa có các quy hoạch nêu trên, việc xác định vị trí, ranh giới, diện tích để giao khu vực biển thực hiện theo 3 quy định bảo đảm chặt chẽ, khoa học và giao trách nhiệm cho: Bộ TN&MT có trách nhiệm xác định vị trí, ranh giới, diện tích khu vực biển đối với trường hợp thuộc thẩm quyền giao khu vực biển của Thủ tướng Chính phủ và Bộ TN&MT sau khi lấy ý kiến của các Bộ, ngành và UBND cấp tỉnh có liên quan; UBND cấp tỉnh có biển có trách nhiệm xác định vị trí, ranh giới, diện tích khu vực biển đối với trường hợp thuộc thẩm quyền giao của địa phương sau khi lấy ý kiến của một số Bộ, ngành, cơ quan có liên quan; UBND cấp huyện có biển có trách nhiệm xác định vị trí, ranh giới, diện tích khu vực biển đối với trường hợp thuộc thẩm quyền giao sau khi lấy ý kiến của Sở, ngành có liên quan.
So với Nghị định số 51/2014/NĐ-CP, Nghị định số 11/2021/NĐ-CP tiếp tục quy định thời hạn giao khu vực biển không quá 30 năm, có thể được gia hạn nhiều lần nhưng tổng thời gian của các lần gia hạn không quá 20 năm.
Thẩm quyền giao, công nhận, thu hồi phân cấp mạnh
Theo Nghị định, Thủ tướng Chính phủ quyết định giao khu vực biển cho tổ chức, cá nhân để thực hiện dự án đầu tư khai thác, sử dụng tài nguyên biển thuộc thẩm quyền chấp thuận hoặc quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Chính phủ, trừ các trường hợp giao khu vực biển sử dụng để nhận chìm ở biển, nuôi trồng thủy sản.
Nếu như trước đây, tại Nghị định 51-NĐ/CP 2014, UBND cấp tỉnh có biển quyết định giao khu vực biển nằm trong phạm vi vùng biển 3 hải lý, thì tại Nghị định này, UBND cấp tỉnh được phép giao đến vùng biển 6 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo theo quy định, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giao khu vực biển của Thủ tướng Chính phủ và Bộ TN&MT.
UBND cấp huyện có biển cũng có quyền quyết định giao khu vực biển cho cá nhân Việt Nam để nuôi trồng thủy sản theo quy định tại Điểm a, Khoản 2, Điều 44 Luật Thủy sản nằm trong vùng biển 3 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo theo quy định. Hạn mức giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản không quá 1 ha.
Nghị định số 11/2021/NĐ-CP đã bổ sung quy định “Công nhận khu vực biển” nếu tổ chức, cá nhân có nhu cầu công nhận đối với các khu vực biển đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất có mặt nước ven biển, mặt nước biển theo quy định của pháp luật trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành, việc công nhận được thể hiện bằng Quyết định giao khu vực biển; trường hợp chưa có nhu cầu công nhận, thì tổ chức, cá nhân đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp văn bản cho phép khai thác, sử dụng tài nguyên biển theo quy định của pháp luật trước ngày 15/7/2014 và đang sử dụng khu vực biển thì tiếp tục được sử dụng và thực hiện các quyền, nghĩa vụ cho đến hết thời hạn giao, cho thuê theo quy định của pháp luật.
Bộ TN&MT quyết định giao khu vực biển cho tổ chức, cá nhân để thực hiện dự án đầu tư khai thác, sử dụng tài nguyên biển thuộc thẩm quyền chấp thuận hoặc quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ; Khu vực biển liên vùng; khu vực biển có phạm vi nằm ngoài vùng biển 6 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo theo quy định và Khu vực biển do nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đề nghị giao để thực hiện các dự án đầu tư khai thác, sử dụng tài nguyên biển.
Phan Phương
