Mùa hè 2025: Nắng nóng đến sớm, cường độ cao hơn trung bình
Mùa hè năm nay, người dân cả nước cần chuẩn bị cho những đợt nắng nóng gay gắt hơn so với mọi năm, với số ngày nắng kỷ lục có thể xuất hiện tại miền Trung và miền Bắc.
Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mùa hè 2025 đang được nhận định là một trong những mùa hè có xu hướng nắng nóng sớm và khắc nghiệt hơn trung bình nhiều năm. Nền nhiệt cao hơn từ 0,5 – 1 độ C so với trung bình giai đoạn 30 năm qua, trong khi số đợt nắng nóng có thể kéo dài và gia tăng về cường độ.
Ở khu vực Bắc Bộ, các đợt nắng nóng được dự báo sẽ bắt đầu ngay từ tháng 4 và kéo dài đến khoảng giữa tháng 7. Tổng cộng có thể xuất hiện từ 4 đến 6 đợt nắng nóng diện rộng, với đỉnh điểm rơi vào tháng 5 và tháng 6. Đặc biệt, khu vực Đông Bắc như Hà Nội, Bắc Giang, Lạng Sơn... có thể ghi nhận đến 6–8 đợt nắng, trong đó có những ngày nền nhiệt ban ngày vượt ngưỡng 39 độ C.
Trong khi đó, Trung Bộ tiếp tục là khu vực chịu tác động nặng nề nhất, với dự báo từ 8 đến 10 đợt nắng nóng xảy ra từ tháng 4 đến tháng 8. Đây cũng là nơi có nguy cơ ghi nhận nhiệt độ cao nhất cả nước, dao động từ 40 đến 42 độ C ở các tỉnh như Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế. Các chuyên gia cảnh báo, việc nắng nóng kéo dài kết hợp với độ ẩm thấp có thể khiến cảm giác oi bức tăng mạnh, đồng thời làm gia tăng nguy cơ xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như dông lốc, cháy rừng hay khô hạn cục bộ.
Mặc dù hiện tượng El Nino đang có dấu hiệu suy yếu và chuyển sang pha trung tính, song nền nhiệt toàn cầu vẫn ở mức cao bất thường. Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cũng cảnh báo, nhiều vùng trên thế giới có khả năng ghi nhận thêm các kỷ lục về nhiệt độ trong năm nay, và Việt Nam không nằm ngoài xu hướng đó.
Không chỉ gây khó chịu, nắng nóng kéo dài còn đặt ra thách thức lớn cho sức khỏe cộng đồng, sản xuất nông nghiệp và an ninh năng lượng. Tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, mật độ bê tông hóa dày đặc khiến hiệu ứng đảo nhiệt gia tăng, làm cho nhiệt độ thực tế cảm nhận cao hơn từ 2–3 độ C so với vùng ngoại ô. Trong khi đó, các ngành nông nghiệp, thủy lợi và điện lực cũng có thể gặp khó khăn do tình trạng khô hạn và nhu cầu sử dụng điện tăng đột biến.
Trước tình hình này, Bộ Y tế và Tổng cục Phòng chống thiên tai đã khuyến cáo người dân chủ động bảo vệ sức khỏe bằng các biện pháp đơn giản như hạn chế ra đường vào giờ cao điểm nắng, bổ sung nước đầy đủ, mặc đồ thoáng mát, đội mũ nón khi di chuyển ngoài trời. Đặc biệt, trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền cần được chăm sóc kỹ càng hơn vì dễ bị ảnh hưởng bởi sốc nhiệt, mất nước hoặc đột quỵ.
Chính quyền địa phương cũng được yêu cầu tăng cường kiểm tra, chuẩn bị sẵn các phương án phòng cháy chữa cháy rừng, đảm bảo an toàn lưới điện và cấp nước sinh hoạt. Bên cạnh đó, công tác truyền thông và cập nhật thông tin thời tiết tới người dân cần được thực hiện thường xuyên, kịp thời, tránh tâm lý chủ quan.
Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là chúng ta hoàn toàn có thể thích ứng nếu có sự chuẩn bị sớm và đồng bộ. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng, phát triển các mô hình đô thị xanh, tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng và nước, cùng với phối hợp giữa các ngành trong việc ứng phó thiên tai... chính là những giải pháp căn cơ và bền vững để giảm thiểu tác động của nắng nóng trong tương lai.
Năm 2025 có thể chứng kiến một mùa hè khắc nghiệt, nhưng nếu nhìn nhận đây là hệ quả tất yếu của biến đổi khí hậu toàn cầu, chúng ta cần coi đây là cơ hội để thay đổi cách tiếp cận – từ phản ứng bị động sang chủ động thích ứng. Đó cũng là bước đầu trong hành trình dài hướng đến phát triển bền vững và khả năng chống chịu trước các thách thức thời tiết ngày càng cực đoan.
Bích Ngọc
