Xây dựng lượng giá dịch vụ tài nguyên rừng tại Cà Mau và Pù Mát

Theo dõi KTMT trên

Đa dạng sinh học ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, là nguồn vốn tự nhiên quan trọng đối với phát triển bền vững đất nước, đặc biệt là nền tảng để phát triển các ngành nông, lâm, ngư nghiệp và du lịch.

Theo báo cáo, Việt Nam được ghi nhận là quốc gia có tính đa dạng sinh học cao với nhiều loài động, thực vật phong phú, là một trong 16 quốc gia sở hữu sự đa dạng sinh học cao nhất thế giới và cũng đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái đa dạng sinh học ngày càng lớn. Trong bối cảnh đó, với vai trò là nước thành viên Công ước đa dạng sinh học từ năm 1994, Chính phủ Việt Nam cam kết chung tay cùng với chính phủ các quốc gia trong khu vực và trên thế giới hợp tác nhằm đẩy lùi tình trạng mất đa dạng sinh học vào năm 2030 để phát triển bền vững.

Trong đó, Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đề ra mục tiêu tổng quát đến năm 2030 gia tăng diện tích các hệ sinh thái tự nhiên được bảo vệ, phục hồi và bảo đảm tính toàn vẹn, kết nối; đa dạng sinh học được bảo tồn, sử dụng bền vững nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng nền kinh tế xanh, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhiều hoạt động bảo tồn loài tại chỗ được chính phủ phê duyệt như Đề án tổng thể bảo tồn voi ở Việt Nam (2013-2020); Chương trình quốc gia bảo vệ hổ (2014-2022); Kế hoạch hành động khẩn cấp bảo tồn các loài linh trưởng của Việt Nam đến  2025, tầm nhìn đến 2030; Chương trình bảo tồn các loài rùa nguy cấp của Việt Nam đến 2025, tầm nhìn đến 2030...

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tài nguyên đa dạng sinh học của Việt Nam đang trên đà suy giảm do mất môi trường sống tự nhiên do chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho nông nghiệp, lâm nghiệp và cơ sở hạ tầng. Ngoài ra, suy thoái môi trường do khai thác quá mức, các loài ngoại lai xâm hại, hỏa hoạn và ô nhiễm môi trường cũng là những tác nhân tác động tiêu cực đến đa dạng sinh học Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, nhận thức được tầm quan trọng của vốn tự nhiên và đa dạng sinh học, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường đã phối hợp với Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ Đầu tư Dragon Capital Việt Nam thực hiện nghiên cứu "Lượng giá dịch vụ hệ sinh thái của rừng ngập mặn tại tỉnh Cà Mau và Vườn quốc gia Pù Mát, tỉnh Nghệ An'' nhằm xác định rõ những đóng góp về mặt kinh tế của tài nguyên rừng tại hai địa phương.

Thông qua đó, nghiên cứu hướng tới mục tiêu hỗ trợ các nhà hoạch định trong quá trình xây dựng chính sách, lập quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội, quy hoạch phát triển ngành cũng như có kế hoạch bảo tồn, khai thác bền vững nguồn tài nguyên rừng.

Các nghiên cứu khoa học cũng cho thấy, hệ sinh thái rừng ngập mặn tại Cà Mau và Vườn quốc gia Pù Mát đã đóng góp cả giá trị sử dụng trực tiếp (cung cấp thức ăn, gỗ, củi, du lịch...) lẫn giá trị sử dụng gián tiếp (dịch vụ điều tiết, lưu trữ và hấp thụ carbon, vẻ đẹp cảnh quan) cũng như giá trị bảo tồn.

Tổng giá trị kinh tế rừng ngập mặn tỉnh Cà Mau mang lại là 1.743,7 tỷ đồng/năm, trong đó giá trị sử dụng trực tiếp là 1.087 tỷ đồng; giá trị sử dụng gián tiếp là 656,1 tỷ đồng/năm. Giá trị hỗ trợ nuôi trồng thủy sản được đánh giá chiếm tỉ trọng lớn nhất, đạt mức 34,3% tổng giá trị kinh tế của các dịch vụ hệ sinh thái đã được lượng giá.

Tại Nghệ An, tổng giá trị kinh tế Vườn quốc gia Pù Mát mang lại là 12.813,36 tỷ đồng/năm (chưa bao gồm giá trị bảo tồn). Khu vực có tổng giá trị cao nhất tập trung chủ yếu ở vùng lõi của vườn quốc gia, với mức giá trị 75-85 triệu đồng/ha. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, tổng giá trị nhóm dịch vụ cung cấp, dịch vụ văn hóa của Vườn quốc gia đạt mức 90,67 tỷ đồng/năm. Tổng giá trị nhóm dịch vụ điều tiết đạt mức 12.722,7 tỷ đồng.

Lan Anh