Ngày Trái Đất 2025: Hành động ngay trước khi quá muộn để cứu hành tinh

Theo dõi KTMT trên

Hôm nay, 22/4, hàng triệu người trên toàn thế giới đồng loạt hưởng ứng Ngày Trái Đất – sự kiện môi trường thường niên lớn nhất hành tinh. Chủ đề năm nay “Hành tinh của chúng ta, Sức mạnh của chúng ta” không chỉ truyền cảm hứng hành động mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh trước những tác động ngày càng khốc liệt của biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường. Đây không chỉ là dịp kỷ niệm mà còn là thời điểm then chốt để nhân loại nhìn lại, đánh giá những gì đã làm được, và đặc biệt là hành động quyết liệt hơn cho tương lai bền vững.

Trong bối cảnh Trái Đất nóng lên chưa từng có, các hiện tượng thời tiết cực đoan diễn ra với mật độ ngày càng dày đặc, và đa dạng sinh học đang suy giảm nghiêm trọng, Ngày Trái Đất 2025 trở thành lời nhắc nhở rằng: thời gian cho hành động đang dần cạn kiệt. Những mốc giới hạn an toàn của khí hậu toàn cầu đang bị đẩy gần hơn bao giờ hết, đòi hỏi sự can thiệp đồng bộ và kiên quyết trên nhiều cấp độ.

Biến đổi khí hậu không còn là cảnh báo xa xôi

Thế giới hiện đang chứng kiến những biểu hiện ngày càng rõ rệt và đáng báo động của biến đổi khí hậu. Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), năm 2024 nằm trong top 3 năm nóng nhất từng được ghi nhận, với mức nhiệt độ trung bình toàn cầu vượt ngưỡng 1,48 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Đây là con số sát với mức giới hạn 1,5 độ C mà cộng đồng quốc tế cam kết không vượt qua theo Thỏa thuận Paris, bởi nếu vượt mốc này, thế giới có thể phải đối mặt với những hậu quả không thể đảo ngược.

Hàng loạt thảm họa thiên nhiên xảy ra trên toàn cầu trong thời gian gần đây là minh chứng rõ rệt cho thực trạng này: từ cháy rừng lan rộng ở Canada, lũ lụt lịch sử tại Pakistan, hạn hán triền miên ở châu Phi, cho đến những cơn siêu bão càn quét Philippines. Những sự kiện từng được xem là “bất thường” nay lại dần trở thành “bình thường mới”, đặt ra thách thức to lớn cho công tác ứng phó và thích nghi.

Tại Việt Nam, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu thể hiện ngày càng rõ nét. Tình trạng xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục kéo dài, đe dọa an ninh nguồn nước và sản xuất nông nghiệp. Mưa lũ trái mùa tại miền Trung gây ra tình trạng cô lập nhiều khu dân cư, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân. Đồng thời, các đô thị lớn ở miền Bắc và Nam thường xuyên ghi nhận nhiệt độ vượt ngưỡng 40 độ C, kéo dài nhiều ngày, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, hiệu suất lao động và làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm không khí.

Không dừng lại ở những thiệt hại kinh tế, biến đổi khí hậu còn đặt ra mối đe dọa đối với y tế cộng đồng, an ninh lương thực và nguồn nước – những yếu tố cốt lõi của sự phát triển bền vững. Đây không còn là vấn đề của tương lai xa xôi, mà là hiện thực cần được nhìn nhận nghiêm túc và hành động khẩn trương.

Hành động toàn cầu – trách nhiệm của mỗi cá nhân

Ngày Trái Đất không chỉ là dịp để nâng cao nhận thức, mà còn là lời kêu gọi hành động cụ thể, thiết thực từ mọi tầng lớp xã hội. Năm 2025, các chiến dịch hưởng ứng được tổ chức trên quy mô toàn cầu, bao gồm dọn rác đại dương, trồng cây xanh, phục hồi hệ sinh thái, tái chế rác thải nhựa và chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo. Đây là những hành động nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn khi được nhân rộng.

Tại Việt Nam, các tổ chức xã hội, trường học, doanh nghiệp và chính quyền địa phương đã tích cực vào cuộc với nhiều sáng kiến sáng tạo. Học sinh tại Hà Nội đồng loạt ký cam kết “Nói không với túi nylon”, thể hiện ý thức trách nhiệm ngay từ thế hệ trẻ. Tại TP.HCM, hàng trăm tình nguyện viên đã tham gia các chiến dịch dọn rác ven sông Sài Gòn, góp phần cải thiện môi trường nước và cảnh quan đô thị. Nhiều doanh nghiệp tổ chức hội thảo chuyên đề về sản xuất bền vững và chuyển đổi xanh, từng bước lồng ghép yếu tố môi trường vào chiến lược phát triển dài hạn.

Ở cấp chính sách, Việt Nam tiếp tục thể hiện vai trò tích cực trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 được Chính phủ xác định là định hướng chiến lược, với các giải pháp đồng bộ như phát triển năng lượng tái tạo, đầu tư vào hạ tầng xanh, cải thiện giao thông công cộng và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, giới chuyên gia khuyến cáo rằng thành công của các chính sách này phụ thuộc lớn vào sự hưởng ứng và thay đổi hành vi từ chính người dân.

Mỗi cá nhân có thể góp phần vào nỗ lực chung này bằng những hành động đơn giản như: tắt thiết bị điện khi không sử dụng, ưu tiên phương tiện giao thông công cộng, hạn chế tiêu dùng sản phẩm nhựa dùng một lần, phân loại rác tại nguồn và thực hành lối sống tiết kiệm, thân thiện với môi trường. Những việc nhỏ, khi được lặp lại và lan tỏa, sẽ tạo nên sức mạnh lớn.

Bích Ngọc