Chủ mỏ đá Soklu1 sai phạm nghiêm trọng trong khai thác tài nguyên

Theo dõi KTMT trên

Vừa qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 4 bị can về hành vi Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên xảy ra tại Mỏ đá Soklu1 (xã Gia Kiệm, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai).

Theo Công an tỉnh Đồng Nai, trước khi ra quyết định khởi tố vụ án, bằng các biện pháp nghiệp vụ, phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu và môi trường Công an tỉnh Đồng Nai phát hiện Công ty TNHH Quốc Phú Sơn Lâm (địa chỉ: ấp Võ Dõng 3, xã Gia Kiệm, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai) do Phạm Đức Long làm Giám đốc và Bùi Quốc Phú làm Phó Giám đốc đã lợi dụng giấy phép được Cơ quan có thẩm quyền cấp phép khai thác đá để khai thác đất trái phép tại mỏ đá Soklu1 rồi bán ra thị trường thu lợi bất chính với quy mô, số lượng lớn; có dấu hiệu phạm tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”.

Trước đó, ngày 29/11/2023, Công an tỉnh Đồng Nai đã triển khai lực lượng đồng loạt ra quân đấu tranh, triệt phá vụ án. Kết quả đã phát hiện, bắt quả tang tại mỏ đá Soklu 1 đang diễn ra hoạt động khai thác đất trái phép của Công ty TNHH Quốc Phú Sơn Lâm. Đất khai thác được cung cấp, tiêu thụ tại nhiều địa điểm trên địa bàn huyện Thống Nhất và huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai.

Qua mở rộng điều tra, trong thời gian từ tháng 4/2023 đến tháng 11/2023, lợi dụng hoạt động khai thác đá đã được cấp phép, Phạm Đức Long và Bùi Quốc Phú đã chỉ đạo các hoạt động khai thác đất trái phép tại mỏ đá Soklu1 và khu vực ranh giới hơn 64.000m3 đất, thu lợi bất chính số tiền hơn 4,7 tỷ đồng.

Tham gia thực hiện hành vi phạm tội cùng Long, Phú còn có 02 đồng phạm khác, trong đó 01 đồng phạm giữ vai trò quản lý và 01 đồng phạm giữ vai trò tiêu thụ khối lượng đất khai thác trái phép.

Hiện vụ án đang tiếp tục điều tra mở rộng, làm rõ vai trò, trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Như Tạp chí điện tử Kinh tế Môi trường đã thông tin, tại Kết luận Thanh tra số 1896/KL-TTCP về việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại một số tỉnh khu vực phía Nam cung cấp cho dự án giao thông quan trọng quốc gia, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra một số sai phạm của UBND tỉnh Đồng Nai trong việc gia hạn giấy phép khai thác đá.

Theo Thanh tra Chính phủ, qua xem xét hồ sơ cấp phép của 6 mỏ đá có cung cấp cho dự án, Thanh tra Chính phủ nhận thấy UBND tỉnh Đồng Nai ban hành 02 quyết định gia hạn giấy phép khai thác đá, 01 quyết định điều chỉnh diện tích và tăng thời hạn khai thác đá, không đúng quy định tại khoản 1 Điều 84 Luật Khoáng sản năm 2010.

Liên quan đến mỏ đá Soklu1, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định số 4421/GP-UBND ngày 08/12/2017 gia hạn giấy phép khai thác tại mỏ đá Soklu 1, xã Gia Kiệm, huyện Thống Nhất cho Công ty TNHH Quốc Phú Sơn Lâm với thời hạn 10 năm tính từ ngày 01/11/2017 trong khi Công ty chỉ được phép khai thác đến ngày 18/12/2017 (Công ty TNHH Quốc Phủ Sơn Lâm nhận chuyển nhượng quyền khai thác từ Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Cao su và được cấp Giấy phép số 841/GP-UBND ngày 22/3/2017 với thời hạn khai thác đã cấp cho Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Cao su là đến ngày 18/12/2017).

Cùng với đó, UBND tỉnh Đồng Nai cũng ban hành Quyết định số 1523/QĐ-UBND ngày 11/7/2017 điều chỉnh giấy phép khai thác mỏ đá Soklu 2, xã Quang Trung, huyện Thống Nhất từ Công ty TNHH MTV Xây dựng và Sản xuất Vật liệu xây dựng Biên Hoà qua Công ty Cổ phần Xây dựng và Sản xuất Vật liệu Xây dựng Biên Hoà và tăng thời hạn khai thác từ 6,2 năm lên 12 năm 1 tháng kể từ ngày 23/3/2011 trong khi giấy phép cấp cho Công ty TNHH MTV Xây dựng và Sản xuất Vật liệu xây dựng Biên Hoà đã hết thời hạn khai thác (Công ty TNHH MTV Xây dựng và Sản xuất Vật liệu xây dựng Biên Hoà được cấp phép theo Quyết định số 778/QĐ-UBND ngày 23/3/2011 với thời hạn khai thác là 6,2 năm kể từ ngày ký quyết định).

Ngoài ra, UBND tỉnh Đồng Nai còn cho phép Công ty TNHH MTV Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hoà được khai thác tại mỏ đá xây dựng Soklu 5 thuộc xã Quang Trung, huyện Thống Nhất theo Quyết định số 2269/QĐ-UBND ngày 01/9/2010 với thời hạn khai thác đến 31/12/2016. Tuy nhiên, đến năm 2014 và năm 2020, UBND tỉnh ban hành Giấy phép khai thác số 4018/GP-UBND ngày 22/12/2014 (thay thế cho Quyết định số 2269/QĐ-UBND) và số 177/QĐ-UBND ngày 07/7/2020 (thay thế cho Giấy phép số 4018/GP-UBND), qua đó tăng diện tích khu vực hoạt động khoáng sản từ 23 ha lên 30,5 ha và tăng thời hạn khai thác lên 11 năm 6 tháng tính từ ngày 01/01/2014 (đến 30/6/2026).

Cả 3 trường hợp trên đều không được UBND tỉnh Đồng Nai xác định khai thác để cung cấp cho công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước và các công trình theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 22 Nghị định 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ.

Với những sai phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc thu hồi vật liệu san lấp không được thực hiện theo các thủ tục quy định tại Luật Khoáng sản năm 2010, từ việc thăm dò, xác định loại khoáng sản, làm cơ sở để thực hiện các thủ tục khác liên quan đến điều chỉnh, bổ sung quy hoạch và cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Nguyên nhân chủ yếu do vướng mắc giữa các quy định nêu trên của Luật Đầu tư, Luật khoáng sản và Luật Đất đai; do Luật Đất đai năm 2013 có quy định về khuyến khích cải tạo đất nông nghiệp nhưng việc thu hồi đất làm vật liệu san lấp phát sinh trong quá trình cải tạo đất chưa được hướng dẫn cụ thể.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định gia hạn giấy phép khai thác đá cho Công ty TNHH Quốc Phú Sơn Lâm (mỏ đá Soklu 1), điều chỉnh giấy phép khai thác và tăng thời hạn khai thác cho Công ty Cổ phần Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hoà (mỏ đá Soklu 2), ban hành giấy phép thay thế giấy phép đã cấp qua đó tăng diện tích và thời hạn khai thác cho Công ty TNHH MTV Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hoà (mỏ đá Soklu 5) là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 84 Luật Khoáng sản năm 2010. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến vi phạm trên là do việc áp dụng quy định pháp luật của UBND tỉnh Đồng Nai và Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai chưa chính xác.

Tại Kết luận Thanh tra số 1896/KL-TTCP, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, qua đó xem xét, xử lý phù hợp theo quy định đối với các tập thể, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm trong việc cho phép thu hồi vật liệu san lấp cung cấp cho dự án cao tốc Phan Thiết- Dầu Giây, việc gia hạn giấy phép không đúng quy định tại khoản 1 Điều 84 Luật Khoáng sản năm 2010 và việc cấp phép khai thác đá tại khu vực mỏ đã khoanh định thuộc khu vực không đấu giá quyền khai thác nhưng không chỉ định cung cấp cho các công trình theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 22 Nghị định 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ. Qua quá trình kiểm điểm, xử lý, nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm thì chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra xem xét theo thẩm quyền.

Thực hiện rà soát các giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đã cấp và gia hạn, tăng thời hạn trên địa bàn tỉnh theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2010, thu hồi đối với các giấy phép được cấp và gia hạn, tăng thời hạn không đúng quy định của pháp luật. Trong thực hiện nếu có vướng mắc phát sinh thì báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, hướng dẫn thực hiện.

Song Anh